Amaliy audit

Kassadagi valyuta mablag’larining nazorati uchun test jadvali 

№ 

Savol 

Javob 

I

z

o

h

 

Javob 

yo’q 

I. 

h

a 

yo’

q 

Nazorat o’tkazish 

1 

Choraklar bo’yicha qoldiqlar inventarizatsiyasi o’tkaziladimi? 

 

 

+ 

 

2 

Kassada to’satdan inventarizatsiya o’tkaziladimi? 

 

+ 

 

 

3 

Kassadagi qoldiqni topshirishda bosh buxgalter ishtirok 

etadimi? 

 

 

+ 

 

4 

Kassir hisobotlarini bosh buxgalter tekshiradimi? 

 

 

+ 

 

5 

Yil oxiriga valyuta mablag’lari qoldig’ining inventarizatsiyasi 

o’tkaziladimi? 

 

 

+ 

 

Mablag’larning saqlanishi 

6 

Valyuta mablag’lari yonmaydigan seyfda saqlanadimi? 

 

 

+ 

 

7 

Kassa xonasida signalizatsiya bormi? 

 

 

+ 

 

8 

Idoraviy qo’riqlash tashkiloti bilan shartnoma bormi? 

 

 

+ 

 

9 

Kassirni bankdan pul olib kelishida himoyasi tashkil 

qilinganmi? 

 

 

+ 

 

Haqiqatda 

10  Valyuta mablag’lari bo’yicha kirim va chiqim hujjatlari 

rasmiylashtiriladimi? 

+ 

 

 

 

---

351 

 

11  Kassa hisobotini tuzish: 

a) har kuni 

b) hujjatlarning to’planishiga qarab 

 

+ 

 

 

 

+ 

 

12  Valyuta yo’nalishi bo’yicha alohida kassa hisobotlari 

tuziladimi? 

 

 

+ 

 

To’lalik 

13  Kassaga kelib tushgan valyuta tushumining hammasi bankka 

topshiriladimi? 

+ 

 

 

 

Hal qilish 

14  Kassadan berilayotgan valyutani aks ettiruvchi hujjatlarda 

ikkita imzo bo’lishi shartmi? 

 

 

+ 

 

Tasniflash 

15  «Chet el valyutasi kassasi» schyoti bo’yicha berilgan korxona 

uchun xarakterli schyotlar korrespondentsiyasi ishlab 

chiqilganmi? 

 

 

+ 

 

Hisob 

16  Buxgalteriyada moddiy boyliklar realizatsiyasi va ish xizmatlar 

bo’yicha kelib tushgan valyuta mablag’lari hisobi bilan 

taqqoslanadimi? 

 

 

+ 

 

17  Qaydnoma jurnallarida kassa kirim va chiqim orderlari ularda 

ko’rsatilgan sana bo’yicha qayd etiladimi? 

 

 

+ 

 

18  Valyuta kassasi bo’yicha kassir har kuni buxgalteriyaga hisobot 

topshiradimi? 

 

 

+ 

 

19  Kassadagi valyuta mablag’lari bo’yicha kurslar farqi muomala 

amalga oshgan kundan O’zRMB o’rnatgan kurs bo’yicha 

amalga oshiriladi? 

 

+ 

 

 

 

O’zbekiston  Respublikasida  tuzilayotgan  auditorlik  firmalarining  xalqaro 

talab darajasiga ko’tarilishi va auditorlik xizmatlarini jahon standartlari darajasida 

olib  borishi  uchun  audit  metodikasini  hamda  moddiy-texnik  bazasini  yaxshilash 

bilan  bir  qatorda  valyuta  muomalasining  auditi  masalalarini  ishlab  chiqish  zarur 

bo’ladi. 

Valyuta  muomalalari  auditi  masalalari  kassadagi  mablag’lar  auditidan 

boshlanadi.  Auditni  boshlashdan  avval  auditor  buxgalteriya  xodimlaridan  kerakli 

ma’lumotni  olib,  ichki  nazorat  tizimini  baholaydi  va  kassadagi  valyuta 

mablag’larini  tekshirish  uchun  test  savollarini  ishlab  chiqishi  zarur  bo’ladi. 

Taxminiy ichki nazorat testlarini 6.1.25 jadvalda ko’rsatamiz. 

10.2 jadvalda keltirilgan misoldagi anketa savollaridan shunday xulosa qilish 

mumkinki,  tekshirilayotgan  korxonada  pul  mablag’lari  harakati  ustidan  nazorat 

past  darajada  bo’lgan  va  umuman  nazoratning  yo’qligi  to’g’risida  xulosa  qilsa 

bo’ladi. 

Albatta,  shunday  hollarda  kassa  yoppasiga  tekshirilishi  shart.  Bankdan 

olingan valyuta mablag’larini o’z vaqtida va to’la kirimini tekshirish uchun auditor 

bir  qator  testlarni  o’tkazgani  ma’qul  bo’ladi.  Quyida  keltirilgan  ish  jadvali 

yordamida  pul  mablag’larini  kirim  qilinishini  tekshirishni  taklif  qilamiz  (10.2 

jadval). 

---

352 

 

Keltirilgan  10.1  jadval  tekshirish  davriga  tuziladi,  bu  jadval  bo’yicha  pul 

mablag’larini maqsadga muvofiq ishlatilishi, o’z vaqtida kirim qilinishi hisobining 

haqqoniyligini  qisman  tekshirib  chiqish  mumkin.  Jadvalda  chek  nomerlari  to’la 

yoziladi  va  chekning  qismi  bo’yicha  to’ldiriladi,  ishdan  chiqqan  chek  raqamlari 

to’g’risiga  «annulirovano»,  ya’ni  «bekor  qilingan»  deb  ko’rsatiladi.  Jadvalni 

auditor  to’ldiradi  va  bu  to’la  kassa  muomalalarini  tekshirishga  zamin  bo’ladi. 

Bunday tekshirish auditorlik tavakkalchiligini minimal darajaga olib keladi.