Амалий машғулотнинг номи ва қисқача мазмуни Дарс соатлари хажми

Назорат саволлари:

1. 
   Бино ва иншоотлар конструкцияларининг кузатув-текширув ишлари қандай ишларни ўз ичига олади?
   
2. 
   Бино ва иншоотларда кузатув-текширув ишларини амалга ошириш қандай ҳолларда амалга оширилади?
   
3. 
   Тайёргарлик ишларига қандай жараёнларни киритиш мумкин?
   
4. 
   Дастлабки кузатув-текширув ишларининг тартибини айтиб беринг.
   

Фойдаланилган адабиётлар:
1. Износ зданий, диагностика и реконструкция. Учебное пособия. Под ред.В.В.Фурсова. -Киев., 1998.
2. Калинин В.М., Сокова С.Д. Оценка технического состояния зданий: Учебник. -М.: ИНФРА-М, 2006.


11-Мавзу: Бино ва иншоотларнинг техник ҳолатини баҳолаш бўйича машқлар
Режа:

11.1. Тош-ғишт конструкцияларини баҳолаш

11.2. Металл конструкцияларнинг ҳолатини баҳолаш

Таянч сўз ва иборалар: кузатув-текширув ишлари, кўрикдан ўтказиш режаси, бузмайдиган усуллар, текширишнинг асосий босқичлари, тайёргарлик ишлари, дастлабки текширув.

Тош-ғишт конструкцияларини баҳолаш

Тош-ғишт конструкциялардаги конструктив элементларнинг ҳақиқий ўлчамлари, деворларнинг ўзаро ва ораёпма конструкциялари ҳамда каркас элементлари билан бирикуви, тошли ва арматураланган тошли консрукцияларнинг хусусий текислигида ва унга параллел текисликдаги деформация катталиги, плиталар тўсин вa сарбасталарнинг таяниши, пўлат арматура ва қўйилма деталарининг ҳолати, коррозиядан зарарланиш даражаси аниқланади.
Ёриқлар ва шу каби шикастланишларнинг ўлчамларини ва уларни келтириб чиқарувчи сабабларни аниқлаш лозим.
Текшириш вақтида дарзларнинг вақт мобайнида ўсишини аниқлаш мақсадга мувофиқ. Шундай мақсад билан дарзларга нишон ўрнатилади (қ. 1-қисм 4.3.3 п). Юк кўтарувчи тош-ғишт конструкцияларда аниқланган дарзларни терманинг юк остида сиқилишига ишлаши нуқтаи назаридан баҳолаш керак.

1.10-расм. Терманинг сиқилишдаги ишлаш босқичлари:
N-термадаги кучланиш; N_crc-дарз ҳосил бўлгандаги термадаги кучланиш; Nu-бузувчи кучланиш.
Лекин термани териш жараёнида технологиянинг бузилиши натижасида ҳам ёриқ пайдо бўлиш мумкин, масалан: қурилиш ишларининг қиш вақтида олиб борилганда ҳамда киришиш деформациялари вужудга келтирадиган дарзлар шулар жумласидандир.
Аввал бажарилган терманинг сифатини баҳолаш ва уни лойиҳавий ва бошқа техник талабларга, яъни чокларни қоришма билан тўлдириш, қаторларнинг горизонталлигига, горизонтал чокларнинг қалинлигига риоя қилиш лозим. Тош ва ғиштнинг мустаҳкамлигини, қоришмани, тош-ғишт терманинг намлиги ва зичлигини аниқлаш учун синаш намуналари конструкциянинг кам юкланган қисмидан олинади, бу шундай шарт билан қилинадики, шу участкадан олинган намуналарнинг хоссалари бошқа участкаларникидан фарқ қилмаслиги лозим. Тош ва ғишт намуналар бутун ва дарзсиз бўлиши лозим.
1.10-расмда ғишт термасининг сиқилишдаги ишлаш босқичлари келтирилган. Қуйидаги жадвалда эса тош-ғишт конструкцияларининг емирилиш ҳолатини баҳолаш уларнинг шикастланиш аломатларига нисбатан келтирилган.