Alohida individ, motivohiyatan yaxlit ijtimotivoiy-axloqiy olamotiv. U oʻzida inson motivohiyatini, uning motivavjudot sifatidagi qadriyatini motivujassamotiv etadi



Download 37,5 Kb.
bet11/19
Sana31.12.2021
Hajmi37,5 Kb.
#267348
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   19
Bog'liq
Psixologiyadan ayrim tushunchalar

Passiv yoki majburiy tasavvur. Ko'rilmagan voqealar, sayohat, landshaftlar, muloqot - haqiqiy va hayoliy tasvirlar insonning irodasiga qo'shimcha ravishda tashrif buyurishi mumkin. Bolaligida, bu faqatgina shunday bo'ladi - bolaning fikrlaridagi oqimni nazorat qilishni o'rganish. Lekin kattalar bilan ham shunday bo'ladi - erkak to'xtaydi, hech qanday joyga qaramaydi, ichki voqealarni boshdan kechiradi.

Passiv tasavvur, o'z navbatida, bo'lishi mumkin:



Tushuncha — narsa va hodisalarning muhim xususiyatlari, aloqalari va munosabatlarini aks ettiruvchi tafakkur shakli. Tushuncha bilish mahsulidir, bu bilish oddiydan murakkabga koʻtarila borib, eski tushunchalarni mukammallashtiradi, aniklashtiradi va yangilarini shakllantiradi. Tushunchaning asosiy mantiqiy vazifasi biron narsani boshqa narsadan fikran ajratishdan iborat. Predmetlarning turkumlarini ajratish va bu predmetlarni tushuncha da umumlashtirish tabiat krnunlarini bilishning zarur shartidir. Har bir fan muayyan tushunchalar bilan ish koʻradi, ularda bilimlar jamlanadi. Tushuncha hissiy bilish shakllaridan farq qilib, inson miyasida toʻgʻridantoʻgʻri aks etmaydi. U taqqoslash, analiz, sintez, abstraksiyalash, umumlashtirish kabi mantiqiy usullardan foydalangan holda hosil qilinadi. Tushuncha ning shakllanishi soʻz bilan bogʻliq. Ular oʻrtasidagi uzviy aloqadorlik tafakkur va til oʻrtasidagi bogʻlanishning aniq tarzda namoyon boʻlishidir. Tushunchalar soʻz va soʻz birikmalari yordamida ifoda qilinadi. Har qanday Tushuncha - abstraksiyadan iboratdir, bu hol tushunchada voqelikdan uzoklashgandek tuyulsada, haqiqatda esa tushuncha yordamida voqelikning muhim tomonlarini ajratib, tadqiq qilish yoʻli bilan chuqurroq bilib olinadi. Tushuncha larning oʻzaro aloqadorligi va bir-biriga oʻtib turishi dialektik mantiqning tushuncha haqidagi qoidasining muhim tomonlaridan biridir.

Hukm, muhokama (mantiqda) — predmetga maʼlum bir belgi (xossa, munosabat) xosligi yoki xos emasli-gini ifodalovchi tafakkur shakli. Hukm nisbatan tugal fikr boʻlib, unda predmet bilan uning aniq belgisi haqidagi bilim ifodalanadi. Hukmlar toʻgʻri (chin) yoki xato (yolgʻon) yoxud noaniq (taxminiy) boʻlishi mumkin. Hukmlar obʼyektiv voqelikka mos kelsa toʻgʻri (chin), mos kelmasa xato (yolgʻon) hisoblanadi. Ayni vaqtda chinligini ham, xatoligini ham aniqlab boʻlmaydigan Hukmlar noaniq hukmlar deyiladi. Hukmlar asosan darak gap orqali ifodalanadi. Hukmlar tuzilishiga koʻra oddiy va murakkab boʻladi. Oddiy hukm deb tarkibidan yana bir hukmni ajratib boʻlmaydigan mulohazaga aytiladi. Oddiy hukm tarkibi 3 boʻlak: mantiqiy ega — subʼyekt (5), mantiqiy kesim — predikat (R) va mantiqiy bogʻlovchidan iborat. Mantiqii ega fikr qili-nayotgan predmet va hodisani, man-tiqiy kesim predmetga xos xususiyatni bildiradi. Mantiqiy bogʻlovchi ("...dir", "emas") predmetdagi xususiyatni tasdiqlaydi yoki inkor etadi. Oddiy qatiy hukmning formulasi; 8— R (emas). Oddiy hukmlar sifatiga koʻra tasdiqlovchi va inkor etuvchi, haj-miga koʻra yakka, umumiy va juzʼiy hukmlarga boʻlinadi.

Download 37,5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   19




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish