Allayarov A. I. O’rmonov H. B. O‘zbekistondagi ziyoratgoh obidalar

Download 7,76 Mb.

bet	91/166
Sana	25.01.2022
Hajmi	7,76 Mb.
	#409292

1 ... 87 88 89 90 91 92 93 94 ... 166

Bog'liq
O\'zbekistondagi ziyoratgoh obidalar (risola) o1 (2)

Ismoil Somoniy maqbarasi

Ravoqchalar 8 qirrali gumbaz asosini tashkil qiladi. Qirralar burchagiga gumbazga tirgaklik qiluvchi ustunchalar ishlangan. Arxeologik qazilma vaqti (1927)da xona sahnida 2 yogʻoch sagʻana borligi aniqlangan. Yozma manbalar va rivoyatlarga kura, maqbarani Ismoil Somoniy otasi qabri ustiga qurdirgan. Sharq tomondagi sagʻana Ismoil Somoniy qabri (849—907) deb taxmin etiladi. Narshaxiy

Buxoro tarixi ki-tobida Ismoil Somoniyning oʻgʻli amir Ahmad (914 y.) oʻz qullari tomonidan oʻldirilgan va mazkur maqbaraga qoʻyilgan deb yozadi. M. Saidjonov topgan Vaqfnoma (868 y)da zikr etilishicha, otasi amir Ahmad mozoridan Registongacha boʻlgan yerlarning bir qismi maqbaraga vaqf etilgan. Ismoil Somoniy maqbarasi Oʻrta Osiyo meʼmorligi va sanʼati tarixidagi dastlabki maqbaralardan. Uning tuzilishida qad. sugd meʼmorligining anʼanalari saklanib qolgan buyuk meʼmoriy asardir. 1925 y.da gum-bazi taʼmir etilgan. V. Vyatkin boshchiligida arxeologik tekshiruvlar olib borilgan. Binoni kumib yuborgan zax tuproqlardan tozalanib, B. Zasipkin va Usta Shirin Murodov boshchiligida taʼmirlangan (1937—39). Ismoil Somoniy maqbarasi shahar madaniyat va istiroqat bogʻi hududida joylashgan. Ismoil Somoniy maqbarasi loyihasidan tortib, hajmiy tuzilishigacha geometrik tartib va qoida asosida yaratilganligi aniqlangan.¹⁰⁴

Download 7,76 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham: