Allayarov A. I. O’rmonov H. B. O‘zbekistondagi ziyoratgoh obidalar

QASHQADARYO VILOYATIDAGI ZIYORATGOHLAR

Qashqadaryo viloyatida bugungi kunda jami 1022 ta moddiy-madaniy meros obʼekti bo‘lib, ulardan arxeologik obʼektlari 775 ta, meʼmorchilik obʼektlari 173 ta va haykaltaroshlik obʼektlari 54 ta, ziyoratgohlar 20 tani tashkil etadi.

Langar ota me’moriy majmuasi. XV- XVI asrlar. Hazrati Langar ota ziyoratgohi — bu muqaddas qarorgoh, dafn etish va xotira mujmuasi. U hozirgi Qashqadaryo viloyati Chiroqchi tumani, Chiroqchi shahridan shimolga 45 km masofada Zarafshon tog‘ tizmasida Langar qishlog‘ida joylashgan.

XV asrning oxiri va XVI asrning boshlarida juda katta obro’-e’tibor va salohiyatga ega bo’lgan Kattalangar shayxlari tomonidan qurilgan. Maqbarada «Langar ota » nomi bilan tanilgan Shayx Muhammad Sodiq (1460-1545), otasi shayx Abul Hasan va avlodlari dafn etilganlar. Maqbarada Amir Temur avlodidan bo’lgan ismi ko’rsatilmagan bir shahzodaning ham qabr toshi mavjud.⁶⁶

“Langar” nomi bu so‘z eski o‘zbek tili hamda forsiydan kelib chiqqan. Biroq u boshqa ma’nolarga ham ega bo‘lib, “Manzilgoh” yoki “Xudoning dargohi” kabi ma’nolarni ham anglatib, alohida atamaga aylanib qolgan. Aynan ushbu ma’nolar to‘xtalib, quyida ularning tarixi beriladi.

Keltirilgan yodgorliklar ikkita — “Katta langar” hamda “Yangi langar” Qashqadaryoning tog‘li hududlarida joylashgan.  Katta langar majmuasi Kuksu soyi ostida, Zarafshon tog‘ining janubiy tizmasidagi daralaridan birida joylashgan. Langarlarning ikkinchisi sharqqa yaqin, Qashqadaryoning Chirchiq tumani joylashgan. Birinchi majmuada biri nechta me’moriy yodgorliklar mavjud. Ulardan eng kat-