Alkogolizm – umr zavoli

Alkogolizm – umr zavoli

Tayyorladi: 101-guruh

talabasi Murodova N.

2017-yil

m

Alkogol – “al-kuhl” arabcha “mayin kukun” degan ma’noni anglatadi. Alkogol - qabul qilganda eyforiya va qaramlik chaqiruvchi psixoaktiv moddalar guruhiga kiradi.

Qadimda alkogol “aql-idrok o’grisi” deb ta’riflangan.

Xitoy arxeologlarining topilmalariga ko’ra eramizdan oldingi 9 ming yilliklarda odamlar alkogol iste’mol qilganliklari aniqlangan.

• N.N.Mikluxo-Maklay

tadqiqotlariga ko’ra ibtidoiy odamlar olov kashf qilishdan oldin spirtli ichimliklarni qanday olishni bilishganlar.

• Mill.avv.6 asrda arablar spirt ishlab chiqarishni o’zlashtirib olgan. Xalq orasida spirtli ichimlilar ichish avj olganligi sabab paygambarimiz Muhammad (s.a.v.) mast qiluvchi ichimliklar ichishni taqiqlab qo’ygan.

Alkogol bu nima?

Alkogol – kimyoviy nomi etanol spirti bo’lib, u shakarni bijg’itish yoki fermentlash usuli bilan olinadi.

Tarkibidagi etil miqdoriga qarab alkogol ichimliklar quyidagi guruhlarga bo’linadi:

Yuqori alkogolli — tarkibida 96%gacha etil spirti bor

Kuchli (30-65 %) — aroq, rom, viski, konyak

O’rta alkogolli - vino

Kuchsiz alkogolli – piva,kokteyl

Alkogolizm ( surunkali ichkilikbozlik, aroqbozlik) – tez-tez va ko’p miqdorda spirtli ichimliklar iste’mol qilish tufayli paydo bo’lib, unga xirs qo’yish bilan kechadigan surunkali xastalik. “Bosh og’riqqa ehtiyoj”, shaxsning o’ziga xos o’zgarishi, somatik va ijtimoiy oqibatlar bilan o’tadi.

• Alkogolizmning asosiy simptomi (belgisi) spirtli ichimliklarga ruhiy va jismoniy moyillikning paydo bo’lishidir.
• Bemorlarda spirtli ichimliklarga patalogik (ruhiy va jismoniy) moyillikning paydo bo’lishi bu kasallikning narkomaniyaga o’xshash tomonidir.

Spirtli ichimliklar ta’sirida yurak ritmi, jigarda fermentlar ishlab chiqishi, buyrakning filtrlovchi funksiyasi buziladi. Shuningdek, xotira pasayishi va fikrlash buzilishi kuzatiladi.

Alkogolning inson salomatligiga ta’siri

Spirtli ichimliklarni doimiy ichish natijasida inson ichki a’zolarida tiklab bo’lmas o’zgarishlar kelib chiqadi. Ya’ni, surunkali alkogolizm oqibatida quyidagi kasalliklar rivojlanadi:

Bosh miyga qon quyilishi

Imun sistemasi faoliyati buzilishi

Animiyaning turli shakllari

Ensefalopatiya (bosh miya kasalligi)

Nefropatiya (buyrak kasalligi)

Gepatit

Oshqozon osti bezi kasalligi (pankreatit)

Oshqozon yallig’lanishi (gastrit)

Alkogolning organizmga ta’siri:

Alkogolning organizmga ta’siri:

Alkogolning organizmga ta’siri:

Ota-onalar alkogolizmining farzandga ta’siri

V.Y.Kanel sog’lom ota – onalar va alkogolik

ota-onalar oilasida tug’ilgan farzandlarni sog’ligini

o’rganib, quyidagi ko’rsatkichlarni ma’lum qiladi:

alkogoliklardan tug’ilgan bolalarning 43,9%

umrining 1 - oyida nobud bo’lgan,

38,6%da ruhiy va jismoniy rivojlanishdan

ortda qolish kuzatilgan, faqatgina ulardan

tug’ilgan farzandlarning 1\5qismigina

meyorida rivojlangan.

• Alkogolizmning naslga salbiy ta’siri ayniqsa, onaning homiladorlik davrida spirtli ichimliklar ichishi natijasida yaqqol ko’zga tashlanadi.
• Onaning alkogolizmi otanikiga nisbatan naslga 2 barobar kuchli ta’sir ko’rsatadi. Natijada, homilada “alkogol sindromi” rivojlanadi, ya’ni bolada turli tug’ma nuqsonlar, aqli zaiflik va jismoniy rivojlanishning kechikishi kelib chiqadi.

Bo’lajak ota-ona ogoh bo’ling!

Homilada alkogol sindromi

JSST ma’lumotiga ko’ra alkogolizm oqibatida kelib chiqadigan o’lim dunyoda yurak-qon tomir kasalliklari va o’sma kasallliklardan keyin 3- o’rinda turadi.

O’smirlar alkogolizmi piva ichimligini ko’p miqdorda iste’mol qilish oqibatida ham kelib chiqadi.

Alkogolizmning yana bir og’ir oqibatlaridan biri bu o’z joniga qasd qilishdir. Statistik ma’lumotlarga ko’ra, jami suiqasdlarning 17-22,4% alkogoliklar tomonidan sodir etilgan.

Millat genofondining buzilishi;

Alkogolizmning ijtimoiy salbiy oqibatlari

• Millat genofondining buzilishi;
• Qotillik va suiqasd jinoyatlari;
• Ota – onalik huquqidan mahrum etilishi va oila buzilishi natijasida yetim farzandlar ko’payishi;
• Davlatga nogiron bolalar ko’payishi;
• Oilaviy ajrimlar;
• Turli yo’l transport hodisalari, avariyalar, ishlab chiqarishdagi jarohatlar;
• Ishlab chiqarishda mehnat unumdorligining pasayishi;
• Turli xil qonunbuzarliklar, tartib buzarliklar;
• Alkogolizmning davolash va profilaktikasi uchun davlat budjetidan katta mablag’ sarflanishi.

Alkogolizm profilaktikasi

• Aholi orasida sog’lom turmush tarzini targ’ib etish;
• Maktab, kollej, litseylarda alkogolizm oldini olish; maqsadida targ’ibot va tashviqot ishlari o’tkazish;
• Yoshlarni maximal darajada bandligini ta’minlash – san’at, sport va boshqa to’garaklar jalb etish;
• Aholining tibbiy madaniyatini oshirish;
• Yoshlarning ma’naviy – ma’rifiy saviyasini oshirish.

Biz alkogolizmga qarshimiz!!!

Vatanimiz kelajagi va ravnaqi biz yoshlarning qo’lida ekan, ajdodlarimizga munosib avlod bo’laylik! Alkogolizm va narkomaniya kabi zarali illatlatlarga qarshi kurashda o’z hissamizni qo’shaylik!

E’tiboringiz uchun raxmat!