Alkanlarning kimyoviy xossalari. Ishlatilishi. Toshkent shahar Yashnobod tuman

.

• 2-Metil-5-(1,2-dimetilpropil)nonan

O`quvchilarga tarqatma material beriladi.Savollarga javob topiladi.
1.Uglevodorodni qanday turlari bor ?
2.Alkanlar deb nimaga aytiladi?
3.Alkenlar deb nimaga aytiladi?
4.Aromatik uglevodorodlar deb nimaga aytiladi?
5.Umumiy formulasini yozing?
6. To`yingan uglevodorodlarning gomologik qatori?
7. Fizik xossalariga ma`lumot?
8. To`yingan uglevodorodlarni tabiatda uchrashi.

№	butan	pentan	geksan
1	C4H10	C5H12	C6H14
2	CH3 CH2 CH2 CH3	CH3 CH2 CH2 CH2CH3	CH3 CH2 CH2CH2CH3
3	Suyuqlik	Gaz	Suyuqlik

«Uchunchisi ortiqcha » o`yini

Organik moddalar o`simlik va hayvon organizmida sodir bo`ladigan hayotiy jarayonlarning asosini tashkil etadi.

.


Kimyoviy xossalari.
Alkanlar boshqa uglevodorodlarga qaraganda kimyoviy faolligi nisbatan pastroq bo‘lib, ular oddiy sharoitda reaksiyalarga kirishmaydi.

.
Alkanlarda uglerod atomlari sp3 gibridlanish holatida bo‘ladi
Uglerod va vodoroq atomlaridan CH4 molekulasi hosil bo’lishida uglerodning elektronlari tashqi energiya hisobiga normal holatdan uyg’ongan (xayajonlangan) holatga o’tishi kerak. Masalan : Bu juft elektronlar atomlar orasida kimyoviy bog’lanish hosil qiladi yoki bo’sh holatda qoladi. Uglerod atomlari sp3 – gibridlanishda uning 4 ta elektron orbitallari o’zaro 1090,281 burchak harakatlanadi. Quyida to’yingan uglevodorodlar zanjirining umumiy ko’rinishi ko’rsatilgan :