Alisher Navoiy nomidagi Toshkent davlat o‘zbek tili va adabiyoti universiteti



Download 7,21 Mb.
Pdf ko'rish
bet124/398
Sana26.02.2022
Hajmi7,21 Mb.
#467559
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   ...   398
Bog'liq
Тайёр Миллий корпус тўплам 17.05

Alisher Navoiy nomidagi Toshkent 
davlat o‘zbek tili va adabiyoti 
universiteti 
“O‘ZBEK MILLIY VA TA’LIMIY 
KORPUSLARINI YARATISHNING NAZARIY 
HAMDA AMALIY MASALALARI”
Xalqaro ilmiy-amaliy konferensiya
Vol. 1
№. 01 (2021) 
104 
83%
1%
16%0%
213
ОТ
SIFAT
FE'L
UNDOV SO'Z
Кўринадики, таснифда фақат от сўз туркумидагиси салмоқли ўрин эгаллайди (83 %). Кейин 
феъл (16 %), ундан сўнг сифат (1 %) ҳамда ундов сўзлар (0 %) орасидаги омонимлик мавжуд.
Тадқиқотчи Д.Ахмедова “Атов бирликларини ўзбек тили корпуслари учун лексик-семантик 
теглашнинг лингвистик асос ва моделлари” мавзусидаги диссертациясида турли туркумга хос 
бўлган омонимларни фильтр орқали ажратиш имкони борлигини кўрсатади [Ахмедова, 2020: 344-
346]. У дайди ва енг сўзлари учун фильтр ишлаб чиқиб, бу фильтр фақат от ва феъл ҳамда сифат 
ва феъл орасидаги омонимлар учун иш беришини таъкидлайди. Аммо от ва сифат туркуми 
орасида омонимлик бўлса, юқорида таклиф қилинган фильтр натижа беролмаслигини кўрсатади. 
Биз мана шу муаммони бартараф этиш мақсадида от ва феъл ҳамда сифат ва феъл туркуми 
доирасида учрайдиган 55 та омоним сўзларни “Омонимларнинг изоҳли луғати”дан ажратиб олдик. 
Бу омоним сўзларнинг 46 таси от ва феъл, 9 таси сифат ва феъл сўз туркуми орасида воқеланган.
Бу миқдорни диаграммада қуйидагича ифодалаш мумкин: 
Равшан бўладики, от ва феъл орасидаги омонимлик 84 % ни, сифат ва феъл орасидаги 
омонимлик 16 % ни ташкил этади. 
Бундай омонимлар учун махсус морфологик фильтр базасини яратдик. 
Ари I от. Парда қанотли чақадиган ҳашарот. 
Ари II феъл. Йўқолмоқ, тугамоқ, кетмоқ [Раҳматуллаев, 1984: 21].
1.
ари+ни/лар/ча=от 
2.
ари+ма/ган/гунча/гин/май/ди=феъл 
Ая I от. Фарзандни дунёга келтирган аёл, она. 
Ая II феъл. Авайламоқ, эҳтиёт қилмоқ [Раҳматуллаев, 1984: 24].
1.
ая+жон/м/нинг/лар=от 
2.
ая+ди/ма/ган/гунча/гудек/май/мас=феъл. 



Download 7,21 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   120   121   122   123   124   125   126   127   ...   398




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish