Alisher navoiy nomidagi samarqand

 

1.2.4. Topinamburdan olingan mahsulotlar va ularni xalq xoʻjaligidagi 

ahamiyati

 

Yer nokning me’da -ichak traktidagi foydasi ahamiyati.  Yer nokning unikal 

kimyoviy tarkibi ovqat hazm boʻlish sistemasi kasallarining hamma boʻgʻinlari va 

rivojlanish  kasalini  rivojlanishiga  yordam  beradi  ,bu  har  xil  yillarda  ,  har  xil 

klinikalar  va  institutlarda  oʻtqazilgan  bir-  biri  bilan  bogʻliq  boʻlmagan 

tekshirishlarda tasdiqlangan. 

 

Birinchidan inulin faol sorbent hisoblanadi, u organizmlarda katta miqdorda 

toksik va ballast moddalarni ishlab keyin chiqarib ketadi , ular esa ichkariga ovqat 

bilan kiradi  ichakda hazm boʻlishida hosil boʻladi. 

Ikkinchidan   inulin me’da  ichak trakti (motorika va peristaltika  ) harakat  faolligi 

stimulirlaydi. 

 

Uchinchidan  inulin  va  mayda  fruktoza  tayoqchalari  (inulin  fragmanti)  aniq 

oʻt haydovchi xususiyatga ega , u esa jigardan, oʻt qovugʻidan 12 barmoqli ichakga 

oʻt oqishiga asoslangan , bu esa ichakni tozalashini yaxshilaydi. 

 

Toʻrtinchidan yer nok tarkibidagi organik polioksikislotalar  erkin radikallar 

kasal  qilish  ta’sirini  neytrallaydi,  almashinish  maxsulotlar  orasidagi  

oksidlanmagan qismini yoʻqotadi. Shu vaqtning  ichida ichak  ichida   fiziologik 

ishqoriy    reaksiya  hosil  boʻladi,  bu  esa  ovqat  hazm  boʻlishining  fermentativ 

yoʻnalishi normallanadi. 

---

38 

 

 

Beshinchidan  yer  nok  bakterial  va  virus  infeksiyalar  hazm  boʻlish  organlar 

mustahkamlanishini  bajaradi,  har  xil  parazitlar  (lyambliya  ,  opistorxislar  va  h.zo) 

saqlanib  qolishiga  qarshilik  qiladi  .Ichak  mikroflorasining  normallanishi  hisobida 

yashash sharoitini yaxshilaydi (bifidum - va koli-bakteriyalar ) .Oxirgi sharoit  yer 

nok pozitiv effektini disbakteriozda tasdiqlaydi. Oltinchidan parazitlarga qarshi yer 

nok faoliyati va effektivli tasvirlangan (opistozxoz, lyamblioz ) va farm preparatlar 

qoʻllamasdan ham parazitlarni ham jappasiga oʻlimiga sabab boʻladi. 

Yettinchidan  yer  nok  antisklerotik    tasirga  ega,  tomir  devorlari  va  qon 

reologik  koʻrsatkichlarini,  me’da  -  ichak  trakti  hamma  qismlaridagi  shilimshiq 

qavatini  qon bilan ta’minlanishini yaxshilaydi, hamda qalqon bezida hazm boʻlish 

ferment va garmonlar umumiy miqdori ishlab chiqishini koʻpaytiradi [30]. 

Koʻrsatilgan  tomir  effektlari  regeneraziy  jarayonini  stimulirlaydi  (oʻz 

holatiga  qaytaradi)  kasallangan  toʻqimalarini  va    shu    hisobida  shamollash 

kasallarida xronik xolatda sogʻlamlashtiradi, bu  gastirid, duogenit , enterit ,kalit, 

pankreotit  va  boshqa  holatlarda  ,  hamda  ichak  yazva  kasaliklarida  12  barmoqli 

ichak  kasallarda,  ham  koʻpgina  klinik  tekshirishlar  ogʻriq  sindiromi,  qayt  qilish 

izjoga,oʻgizdagi achchiq ta’m, qorin shishi, damlanishi, qon ketishi (ich ketishi, ich 

qotish  )kasallari  farmakologik  preparatlar    va  yer  nok  bilan  birgalikda 

oʻtqazilganda  5-7 kun oldin tugaydi. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

DORIVOR MODDALAR 

Ineksiya Eritmalari 

Tabletkalar 

Kapsulalar 

OZIQ -OVQATGA BIOLOGIK  FAOL QOSHIMCHALAR 

Tabletkalar 

Achitqilar 

Kukunlar 

Kapsulalar 

OZIQ -OVQAT  MAHSULOTLARI ( davolovchi – profilaktika) 

---

39