O’zbekistan respublikasi

3-ilova

M.Sattarova

Voyaga yetmaganlarning huquqbuzarliklarining oldini

olish muammolari

Voyaga yetmaganlarning huquqbuzarliklarining oldini olish bu ijtimoiy faoliyat bo’lib, jamiyat rivojlanishi va boshqa ijtimoiy holatlar bilan o’zaro aloqadorlikda bo’lib, o’z o’rniga ega. Xuddi shu ma’noda, individual oldini olish (profilaktika)ni ijtimoiyla­shuvi jarayonining bir qism sifatida qarash kerak.

Butun insoniyat tarixi va bor bo’lgan ijtimoiy institutlar huquqiy xulqni shakllashtirishga qaratilgan. Shuning uchun shaxs­ning ijtimoiylashuvi unda axloqiy sifatlar va huquqiy ongni shakllantirishni keltirib chiqaradi. Ushbu jarayonda stixiyalikning ko’p hajmdaligi aksijtimoiylashuvni keltirib chiqaradi.

Aksijtimoiy faktorlarni yo’qotish huquqbuzarlikning oldini olish asosiy vazifasidir. Shuning uchun ularning o’zaro aloqasini, aksijtimoiy subyektlar bilan aloqasini aniqlash, jamiyatdagi o’zgarishlarni hisobga olish oldini olish ishining sifatini oshi­radi.

Aksijtimoiy subyektlar soni cheklangan. Bular asosan alohida salbiy fe’lli shaxslar yoki ularning guruhlari yoxud yoshlarning ba’zi uyushmalari yo ba’zan oila bo’lishi mumkin.

Lekin, ularning aksijtimoiy ta’siri shaxsning xususiyati bi­lan bog’liq determinanlarning borligida ko’rinadi.

Demak, voyaga yetmaganning aksijtimoiy muhit bilan ta’siri doim ham uning aksijtimoiylashuviga olib kelmaydi. Bu ta’sir bi­lan mos kelmaydigan shaxsiy xususiyatlardan tashqari, jamiyat axlo­qiy negizi, huquq va davlat muassasalari faoliyati, jamoat tashki­lotlari faoliyati, alohida fuqarolar faoliyatlari ham bunga yordam beradi.