Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti umumiy huquqshunoslik

Ekologiya  huquqining  tizimi  -  ekologik  munosabatlarni    tartibga 

solishdagi  ahamiyati  va    mazmuniga  ko`ra  asosiy  institut,  toifa  va  nazariy-

huquqiy masalalarning  ma'lum tartibda joylashishidir. 

 

Biz  murakkab ekologik  huquqiy  munosabatlar  yo`nalishlarini  tahlil qilish  va 

o`rganishni  yengillashtirish  maqsadida  ekologiya  huquqi  tizimini  ikki  qismi,  ya'ni 

umumiy va maxsus qismga bo`lib  o`rganamiz. 

 

Ekologiya huquqining umumiy qismi 

-  tabiat va jamiyat o`rtasidagi o`zaro bog`liqligi; 

-  ekologiya huquqining tushunchasi, predmeti va tizimi; 

-  tabiiy resurslarga nisbatan mulk huquqi; 

-  ekologiya sohasida davlat boshqaruvi; 

-  ekologiya nazorati  va ekologiya ekspertizasining huquqiy holati; 

-  ekologiya qonunchilikni buzganlik uchun javobgarlik kabi mavzularni  

---

 

135

o`z  ichiga olib,  tabiatni  muhofaza qilish  va   ulardan  foydalanishning  ilmiy-nazariy 

jihatlari,  huquqiy  asoslari,  ekologik-huquqiy  mexanizmi  va  uning  elementlarining 

umumiy ekologik-huquqiy qoidalarni belgilaydi. 

Maxsus qismi esa tabiiy resurslardan oqilona  foydalanish  va  muhofaza qilish bilan 

bog`liq quyidagi: 

-  yerlarni muhofaza qilish va ulardan foydalanishning huquqiy holati; 

-  suv resurslarini muhofaza qilish va ulardan foydalanishning huquqiy holati; 

-  yer osti boyliklarining huquqiy holati; 

-  o`simlik dunyosidan foydalanish va muhofaza qilishning huquqiy holati; 

-  hayvonot dunyosini muhofaza qilish va undan foydalanishning huquqiy holati; 

-  atmosfera havosini muhofaza qilishning huquqiy holati; 

-  muhofaza etiladigan tabiiy hududlarning huquqiy holati; 

-  xalq  xo`jaligi  sohalari  va  aholi  punktlarida  atrof  tabiiy  muhitni  huquqiy 

muhofaza qilish; 

-  atrof  tabiiy  muhitni  xalqaro-huquqiy  muhofaza  qilish  kabi  har  bir  tabiat 

obyektining  huquqiy  holatini  qamrab  oluvchi  maxsus  ahamiyatdagi  ekologik-

huquqiy qoidalarni o`z ichiga oladi.