Alisher navoiy nomidagi samarqand davlat universiteti axborotlashtirish texnologiyalari



Download 1,62 Mb.
Pdf ko'rish
bet42/122
Sana31.12.2021
Hajmi1,62 Mb.
#244669
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   122
Bog'liq
Dasturlash asoslari

D
D
a
a
t
t
a
a
 
 
A
A
c
c
c
c
e
e
s
s
s
s
,
,
 
 
 
 
D
D
a
a
t
t
a
a
 
 
C
C
o
o
n
n
t
t
r
r
o
o
l
l
s
s
,
,
 
 
d
d
b
b
E
E
x
x
p
p
r
r
e
e
s
s
s
s
,
,
 
 
B
B
D
D
E
E
,
,
 
 
A
A
D
D
O
O
,
,
 
 
 
 
D
D
e
e
c
c
i
i
s
s
i
i
o
o
n
n
 
 
C
C
o
o
b
b
e
e
,
,
 
 
Q
Q
R
R
e
e
p
p
o
o
r
r
t
t
 
 
v
v
a
a
 
 
I
I
n
n
t
t
e
e
r
r
B
B
a
a
s
s
e
e
 
 
s
s
a
a
h
h
i
i
f
f
a
a
l
l
a
a
r
r
i
i
d
d
a
a
 
 joylashgan.
 
 
 
 
Data  Access
  sahifasida  ma’lumotlarga  murojaatni  tashkillashtirishga 
mo’ljallangan vizual bo’lmagan komponentlar joylashgan.  
D
D
a
a
t
t
a
a
 
 
C
C
o
o
n
n
t
t
r
r
o
o
l
l
s
s
 
  sahifasida  ma’lumotlarni  boshqarishda  qo’llaniladigan 
vizual komponentlar o’rin olgan. 
Biz  dbExpress
 
 
sahifasida  SQL 
bilan 
ishlashga 
mo’ljallangan 
komponentlarni ko’ramiz. 
B
B
D
D
E
E
 
  sahifasi  BDE  foydalanib  ma’lumotlarni  boshqarish  komponentlaridan 
tuzilgan.  
ADO
 sahifasida ADO (Active Date Objects) foydalangan holda ma’lumotlarni 
boshqarishga mo’ljallagan komponentlar joylashgan.  
D
D
e
e
c
c
i
i
s
s
i
i
o
o
n
n
 
 
C
C
o
o
b
b
e
e
 
  sahifasi  qaror  qabul  tizimlarni  qurish  uchun 
mo’ljallangan komponentlardan tuzilgan. 
Q
Q
R
R
e
e
p
p
o
o
r
r
t
t
  sahifa  hisobotlar  tuzish  uchun  ishlatiladigan  (asosan  vizual) 
komponentalardan tuzilgan.  
MB  tayyor  ilovasi  bilan  ishlash  uchun  vositalarning  umumiy  tarkibi 
quyidagi sxemada keltirilgan. 


 
49
 
BDE administrator utilitasi bilan ishlash 
Delphida ilova yordamida MBdan foydalanish uchun  
 
 
 
Ilova=> BDE=> MB 
ketma-ketligi bajariladi. Bu shuni bildiradiki, har qanday MBga ilovadan murojaat 
qilinganda uning aniq adresi BDEga uzatiladi. BDE o’zining maxsus funksiyalarini 
MB bilan bog’lanishda ishlatadi. BDE aniq bir MB bilan ishlaganda quyidagilarni 
bilishi kerak. 
-MB qaysi joyda joylashganligini; 
-MB parametrlari haqidagi ma’lumotni. 
MB  parametrlari  va  uning  joylashishi  MB  psevdonimida  aniqlanadi.  
Psevdonim - MB ga berilgan biror nom bo’lib MBga mantiqiy murojaat qilinganda 
ishlatiladi. 
MB psevdonimi BDE adminisrator utilitasi yordamida aniqlanadi.  
 
MBning har bir jadvali uchun fayl tuziladi. Xuddi shunday jadval indekslari 
va  memo  maydonlari  uchun  maxsus  fayllar  tuziladi.  MBga  dastur  va  utilitalardan 
murojaat  qilinish  MBning  psevdonimidan  amalga  oshiriladi.  Psevdonim  BDE 
administrator  utilitasi  yordamida  aniqlanadi.  Psevdonim  -  biror  bir  nom  bo’lib 
МБ 
BDE 
 
МБда ишлаш учун визуал б´лмаган 
компоненталар 
 
МБда ишлаш учун визуал  
б´лган компоненталар 
Илова 


 
50
MBga  Delphi  komponenti  ilovalari  (masalan  Ttable  va  Tquery)  tamonidan 
mantiqiy murojaat qilishda ishlatiladi.  
MBni psevdonimini tuzishni qaraymiz. Uning algoritmi  quyidacha: 
  1.BDE administrator utilitasi ishga tushiriladi. 
  2.Menyudan Object=>New buyrug’i beriladi. 
  3.Darchadan Standart turi o’zgartirilmasdan Ok tugmasi bosiladi. 
    
 
4.Chap oynadan Standart1 nomi yangi psevdonim nomiga o’zgartiriladi. 
5.O’ng oynada Path qatoriga o’tilib, uch nuqtali tugmacha va keyin Ok 
bosiladi.  
6.Menyudan Object=>Apply=>Ok buyrug’i beriladi. 
7.BDE administratordan chiqiladi. 
MB jadvalini tuzish 
MB  jadvalini  tuzish  uchun  DataBase  Desktop  (DBD)  utilitasini  ishga 
tushirish  zarur.  Utilitani  ishga  tushirgandan  keyin  ishchi  psevdonimi  o’rnatiladi. 


 
51
Ishchi  psevdonimni  o’rnatish  uchun  bosh  menyudan  File=>Working  Directory 
buyrug’ini  berib,  keyin  ro’yxatga  kiruvchi  “Aliases”  tanlanib  psevdonim  nomi  
ko’rsatiladi va Ok tugmasi bosiladi. 
MB  jadvalini  tuzish  uchun  asosiy  menyudan  File=>New=>Table  buyrug’i 
bajariladi.  Paydo  bo’lgan  Create  Table  oynada  MB  turini  aniqlab,  (masalan 
Paradox  7  yoki  DBase  Windows)  Ok  tugmasi  bosiladi.  Yangi  paydo  bo’lgan 
oynada MB jadvali strukturasi aniqlanadi.  
Ma’lumotlar  bazasini  yaratish  uchun  avvalambor  uning  modelini,  ya’ni 
uning  strukturasini  ishlab  chiqarish  zarur.  Buning  uchun  MBda  maydon 
tushunchasi  kiritilgan  bo’lib  uning  strukturasini  aniqlaydi.  Maydonni  aniqlash 
quyidagi elementlardan tashkil topadi. 
 maydon nomi (Fields Name). 
 maydon turi (Type). 
 maydon o’lchami (Size). 
 maydon kaliti (Key). 
MB  ning  turli  fayllari  orasidagi  munosabat  bir  xil  nomli  maydonlar  orqali 
o’rnatiladi.  Har  bir  MB  DBF  kengaytirilgan  nom  bilan  kompyuter  xotirasida 
saqlanadi. 

Download 1,62 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   38   39   40   41   42   43   44   45   ...   122




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish