Ali sher navoi y nom I dagi sam arqand davlat uni versi teti fi zi ka fakulteti astronom I ya yo

Fanning ishlab chiqarishdagi o’rni 
Ushbu fan bakalavr ta’lim yo’nalishini umumkasbiy fanlar turkimi tegishli 
bo’lib, astrofizikaning turli yo’nalishlari arasidagi bog’liqlarini ochib berishda 
yordam beradi. Kuzatuv astronomiya galaktikalar fizikasi, kvazarlar va gravitasion 
linzalar, yulduzlar va boshqa astronomik ab’yektlar bilan bog’liq bo’lgan 
muammolar bialn tanishtiradi va O’zR FA Astronomiya instituti, Kitob kenglik 
stansiyasi, Maydanak baland tog’ observatoryasi va boshqa universitet va 
observatoriyalarda ishlay oladigan malakali kadrlarni tayyorlashda qo’l keladi. 
Fanni o’qitishda zamonaviy axborot va pedagogik texnologiyalar 
Talabalarning astrofizikaning zamonaviy muammolar fanini o’zlashtirishlari 
uchun o’qitishning ilg’or va zamonaviy usullardan foydalanish, ya’ni informasion – 
pedagogik texnologiyalarni tadbiq qilish muhim ahamiyatga egadir. Fanni 
o’zlashtirishda darslik, o’quv va uslubiy qo’llanmalar, tarqatma materiallar 
foydalaniladi. Shuningdek, ma’ruza, seminar va laboratoriya mashg’ulotlarida mos 
ravishda ilg’or pedagogic texnologiyalardan foydalanish tavsiya etiladi. Bundan 
tashqari fanning ayrim mavzulari talabalarga mustaqil ish sifatida o’zlashtirish 
uchun beriladi. Internet ma’lumotlaridan foydalanish orqali o’qitiladi. 
 
GALAKTIK KOSMIK NURLAR ASTROFIZIKASI TANLOV FANI 
BO’YICHA MA’RUZALAR MAVZUSI 
 
№ 
Mavzular 
Ajratilgan 
soatlar 
Adabiyotlar Ko’rgazmali 
qurollar 
1. 
Kirish. Olamni umumiy 
tuzilmasi. Kosmologiya 
asoslari, elementlari, modellari 
2 
[1,2] 
Plakat 
2. 
Eynshteyn, Fridman, Xabbl 
ishlari. Relektiv nurlanish 
2 
[3,4] 
Plakat 
3. 
Galaktika va yulduzlar 
evolyusiyasi. O’ta yangi va 
neytron yulduzlar, pulsar, qora 
tuynuklar 
2 
[2,3] 
Plakat 
4. 
Koinot nurlari fizikasining 
asosiy tushunchalari va 
xarakteristikalari 
2 
[1,4] 
Plakat 

---

20 
5. 
Yulduzlararo gaz va galaktika 
maydoni. Galaktikaning 
sinxrotron va radionurlanishlari 
2 
[6,7] 
Plakat 
6. 
Cherenkov nurlanishi. 
Chegaraviy nurlanish. 
O’tayuqori energiyali koinot 
nurlari. Keng atmosfera 
yog’dusi 
2 
[4,5] 
Plakat 
7. 
Birlamchi kosmik nurlar 
eNergiyasini Cherenkov oqimi 
zichligi orqali aniqlash 
2 
[2,3] 
Plakat 
8. 
Quyosh. Quyosh neytrinasi va 
uning muammosi. Quyosh 
kosmik nurlari 
2 
[4,6] 
Plakat