Али Ҳасанов геосиёсат озарбайжончадан Бобохон муҳаммад шариф таржимаси Тошкент



Download 2,72 Mb.
Pdf ko'rish
bet151/328
Sana26.04.2022
Hajmi2,72 Mb.
#582845
1   ...   147   148   149   150   151   152   153   154   ...   328
Bog'liq
Геосиёсат

7.7. Геосиѐсатнинг тадқиқот методлари 
Геосиѐсий тадқиқотларда сиѐсий география, тарих, социология, 
сиѐсатшунослик, 
фалсафа 
сингари 
бошқа 
фанларнинг 
методларидан ҳам фойдаланилади. 
 Системали ѐндашув методи:
бу методга мурожаат қилар экан, 
геосиѐсий тадқиқотчилар социология ва сиѐсатшуносликда кенг 
қўлланадиган “объектга яхлит организм каби том ва системали 
ѐндашув” тамойилидан келиб чиқиб иш кўрадилар. Унинг моҳияти 
ижтимоий ҳаѐт, фаннинг исталган бир соҳаси, шу жумладан 
геосиѐсий дунѐни унга “атрофидаги олам билан биргаликда 
фаолиятда ва бевосита ўзаро алоқада бўлган, ягона, мураккаб ва 
том шаклда ташкил этилган ҳамда ўзини ўзи бошқарган организм 
каби қараган ҳолда” тадқиқ этишдан иборат.
Бу методга мувофиқ, ҳар қандай ижтимоий, шу жумладан 
геосиѐсий система ўзини ўзи сақлашга, кенгайишга ва 
ривожланишга интилади. Бунда мазкур система муайян 
вазифаларни ҳам бажаради. “Сайѐранинг моддий, маънавий 
бойликлари ва табиий заҳираларини бўлиб олиш ва улардан 
фойдаланиш билан боғлиқ” муайян қарорларни фуқароларнинг 
қабул қилиши “мажбурий”лиги геосиѐсий маънода улар орасида 
энг муҳимларидандир. 
Фаолият 
методи: 
сиѐсатшунослик, 
психология 
ва 
социологияда бу метод психологик ѐки ижтимоий-психологик 


270 
метод деб аталади. Бу методдан янада йирикроқ, кенгроқ ва глобал
жамиятга ўтиш вақтида шахслар, миллатлар, синфлар ва омманинг 
айрим тарзда ва гуруҳлар ҳолидаги фаолиятининг психологик 
жиҳатларини ўрганишда фойдаланилади. 
Геосиѐсатда 
фаолият 
методидан, 
одатда, 
геосиѐсий 
жараѐнларнинг ўзгариш суръатини ўрганиш ва таҳлил қилишда 
фойдаланилади. 
Фаолият методи геосиѐсий жараѐнларга конкрет босқичлар ва 
даражалардан ўтадиган фаолиятнинг ўзига хос, жонли ва босқичли 
тури деб ѐндашувни тақозо этади. 
Геосиѐсий фаолият мақсадларини аниқлаш механизмларини 
яратиш ва қарорлар қабул қилиш: 
- танланган мақсадларни амалга ошириш учун оммани ташкил 
этиш ва заҳираларни сафарбар этиш; 
- гуруҳлар ва омма фаолиятини тартибга солиш; 
- қўйилган мақсадларга эришиш йўлларини таҳлил этиш ва 
фаолият натижаларини назорат қилиш; 
- янги мақсадлар ва улар юзасидан ўртага қўйилган вазифаларни 
асослаб бериш кабилар фаолият методининг методологик базасини 
ташкил этади. 
Кўпгина олимлар махсус тараққиѐт ва фаолият ѐндашувини 
конкретлаштириш 
учун 
“танқидий-диалектик 
метод”дан 
фойдаланилади, деб ҳисоблашади. Танқидий таҳлилга суянадиган
бу метод, ўз навбатида, жамият ривожининг манбаи, иқтисодий ва 
ижтимоий-сиѐсий ўзгаришларнинг асоси бўлган геосиѐсий 
йўналишлар ва зиддиятларни ўрганишга йўналтирилгандир. Бу 
методдан марксистлар, янгимарксчилар, сўл либераллар ва социал-
демократлар фаол фойдаланишган. 

Download 2,72 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   147   148   149   150   151   152   153   154   ...   328




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish