Али Ҳасанов геосиёсат озарбайжончадан Бобохон муҳаммад шариф таржимаси Тошкент

 
 
 
 
7.5. Геосиѐсатнинг функциялари 
Ўз тадқиқот объекти ва предмети бўлган алоҳида фан соҳаси 
сифатида геосиѐсат давлатлараро ва блоклараро геосиѐсий 
муносабатларни, жаҳонда юз бераѐтган геоиқтисодий ва 
геостратегик жараѐнларни турли методлар ѐрдамида ўрганади ва 
булар юзасидан ўз амалий тавсияларини ишлаб чиқади. Ўз назарий 
ва амалий тавсиялари ҳамда вазифалари геосиѐсатга давлат ичида 
ҳам, жаҳонда ҳам муайян функцияларни бажариш имконини 
беради. 
Бошқарув функцияси:
геосиѐсатнинг асосий функцияларидан 
бири шуки, у 
татбиқий ва амалий
(бошқарув) характерга эга илм 
соҳасидир. Бу функция, энг аввало, эмпирик ахборотни йиғиш ва 
таҳлил этиши, бошқарувга оид конкрет қарор ва тавсиялар ишлаб 
чиқишида намоѐн бўлади. 
Сиѐсий йўлбошчилар ва ҳарбий раҳбарлар, одатда, ахборот 
олмасдан, уни геосиѐсий таҳлил этмасдан, олинган хулосаларни 

---

260 
ҳисобга олмасдан туриб, конкрет ижтимоий, сиѐсий, молиявий-
иқтисодий соҳага амалий раҳбарлик қила олмайдилар. Ҳар қандай 
фаолиятни бошқариш билан боғлиқ қарорлар тайѐрлаш, муаммоли 
вазиятни таҳлил қилиш, турли геосиѐсий кучлар, сиѐсий, 
иқтисодий, ҳарбий ва бошқа омилларни тўғри баҳолаш, юз 
бераѐтган ҳодисаларга ҳамма субъектларнинг таъсир даражасини 
ўрганишда сиѐсий, ҳарбий, ижтимоий, иқтисодий, экологик ва ҳ.к. 
таваккалчилик даражасини аниқ белгилаш, мухолиф кучларга 
қарши туришнинг конкрет чораларини белгилаш жуда муҳимдир.
Шундай қилиб, бошқарув функцияси геосиѐсий ҳодисаларни 
бошқаришда, сиѐсий ғоялар, қарашлар ва йўналишларни 
шакллантиришда, кишилар, ташкилотлар ва жамият учун 
раҳбарликни амалга ошириш борасида амалий тавсиялар ишлаб 
чиқишда конкрет равишда намоѐн бўлади. 
Геосиѐсатда амалий тавсиялар бу тавсияларнинг характери, 
олинган маълумотининг типи ва манбаига боғлиқ равишда икки: