Algoritmlash

yuqori ho‘sh YOKI o‘ng bo‘sh.

D Robot hali burchakda bo‘lmasa, harakatda bo'Jishi shart.

emak, bizning algoritmimiz bunday ko'rinishda boMadi:

TOKI yuqori bo‘sh YOKI o‘ng bo‘sh BAJAR bir qadam yur

TAMOM

- jEndi qaysi yo‘nalishda qadam tashlash kerakligini hal etamiz

avob aniq. Haqiqatan TOKI — BAJAR shartining o‘zida

yuqori yoki o‘ng tomon albatta bo‘sh ekanligi aytilgan. «bir qadam yur» protsedurasini quyidagicha yozish mumkin:

PROT bir qadam yur BOSHLANISH

AGAR yuqori bo‘sh U HOLDA

yuqoriga

AKS HOLDA

_TAMo‘ngga

TAMOM ^OM

Mana, masalani hal qilib qo‘ydik!

119




2. Labirintdan chiqish. Robot labirintning qayeridadir turibdi. Labirintning ichidagi devorlar kesmalardan iborat va ular bir- biri bilan va tashqi devorlar bilan kesishmaydi (6.40-rasm). Shunday algoritm tuzingki, uning bajarilishi natijasida Robot ixtiyoriy shu kabi labirintda yuqori o‘ng burchakka borsin.

6.40-rasm

Oldingi masalada tuzilgan algoritm bu masalaning ham yechimini beradi.

6.14- mashq

6.40-rasmdagi Robotning yurish yo'lini kuzatib boring.

6.15- mashq

Robotni ko‘rsatilgan joyga olib keladigan algoritm tuzing:

a) yuqori chap burchakka;

b) yuqori o‘ng burchakka;

d) quyi o‘ng burchakka.

3. Xazina qidirish. Robot maydoni - ichki devorlarsiz to‘g‘ri to'rtburchak. Robot quyi chap burchakda turibdi. Maydonning qayeridadir xazina bor (bo‘yalgan katak) —(6.41-rasm). Xazinani toping.

6 .4 1 - r a sm .

120

Robot bo'yalgan katakka borganida to‘xtashi, ungacha yurishi shart. Mulohaza qilib algoritmni quyidagicha boshlaymiz:

TOKI EMAS bo‘yalgan BAJAR

TAMOM

Xa Endiiqanday harakatlqilishi kerakligi haqida fikrlab ko‘ramiz.

zinan faqat bir yo'na ishda —pastdan yuqoriga qarab qidirish

oson tuyulmoqda. Aniqrog'i, algoritm tuzuvchi biz uchun oson, Robotga esa ish ko'payadi! Yuqoriga oddiygina qadam tashlab bo‘lmaydi, Robot devorga urilib sochilib ketadi. Bunday ish tutamiz:

AGAR yuqori bo‘sh U HOLDA

yuqoriga AKS HOLDA

TAMOM

AKS HOLDA qismi nimani anglatadi? U Robot yuqori devorga borib taqalganini bildiradi. Bundan kelib chiqadiki, bu vertikalda xazinani topolmadik.

Endi orqaga qaytib, keyingi vertikalga o‘tishimiz kerak.

Uning algoritmi quyidagicha:

TOKI quyi bo‘sh BAJAR quyiga

TAMOM

AGAR o‘ng bo‘sh U HOLDA

o ‘ngga TAMOM

Barcha qismlarni yig'sak, kerakli algoritm tayyor bo'ladi.

6.16-mashq

Agar maydonda xazina bo'lmasa, Robot nima qilarkin?

Mustaqil yechishingiz uchun ikkita masala keltiramiz.

6.33-masala

ka Robot lgorizontal devorning ostida bo‘lib, uning chap chek-

sida joy ashgan. Devorning uzunligi noma’lum. Devor tagidagi

yopishgan barcha kvadratlar bo‘yalsin (6.42-rasm).

121



6.42-rasm.

6.34-masala

to‘ Robot tmaydonidagi ichki devorlar nomaMum oMchamdagi

ch g‘ri to'r burchakni tashkil etadi. Robot to‘g‘ri to‘rtburchakning

ap quyi burchagidan pastda turibdi. To‘g‘ri to'rtburchak atro-

fidagi unga yopishgan barcha kataklar bo'yalsin (6.43-rasm).