Algoritmlash

echkini o‘tkaz suzib o‘t bo‘rini o‘tkaz echkini o‘tkaz karamni o‘tkaz suzib o‘t echkini o‘tkaz

2- sharh

Yuqoridagi ko ‘rsatmalar ketma-ketligidan ko'rinadiki, masalaning algoritmi chiziqli algoritm bo ‘lar ekan, ya ’ni ko ‘rsatmalar kelish tartibida ketma-ket bajariladi.

3- sharh

Dehqon masalasida boshlang‘ich qiymat: bo ‘ri, echki va karamni chap qirg‘oqda ekanligi, natija esa bo ‘ri, echki va karamnio ‘ngqirg‘oqda bo ‘lishi.

25

4-sharh

Bu masalada INKOR holat biror ko ‘rsatma bajarilganda yoki bo ‘ri echkiniyoki echki karamni yeb qo ysagina yuz beradi.

2.1-mashq

Dehqon o‘ng qirg'oqqa echkini olib o‘tgach, bo'rini emas, karamni olib o'tsin. Bu holda uning ko'rsatmalari ketma-ketligini yozing.

ha Ko'pincha bu masalani yechayotganda quyidagi kabi takliflar m uchrab turadi:

• karamni bo'rining ustiga qo'yilsin (echki yaqinlashishga qo'rqishi uchun);

• bo‘rini bir daraxtga, echkini esa boshqa daraxtga bog'lab qo'yilsin;

• karamni qayiqqa bog‘lab qo'yilsin;

• echkini daryodan qayiqda emas, havo sharida o'tkazilsin;

• ko'prikdan o‘tilsin va hokazo.

ayt Albatta, masalasshartida dehqon yaqinida ko'prik bor deb

ha ilmagan. Lekin Bhartda ko‘prik yo'qligi haqida ham bir so‘z

nim aytilmagan! i ularning hammasi to‘g‘ri. Masala shanida

n ma qila iolishim z vasnima qilaqolmasligimizohaqida hech

harsa adey imagan. aMa alan, deh on iqayiqni k rtidan suzib

qamdq itarib harak t qilishi mumkinm ? Yoki aramni narigi

birg'o qa irg‘itishi mumkinmi?oBu kabi savollarga dehqonning

ajarishi mumkin bo'lgan Ijr chi-dehqonning ko‘rsatmalar

sistemasidagi barcha amallari ro'yxatini sanab o'tish orqali javob berish to‘g‘ri boMadi. Ro‘yxatda esa faqat to'rtta satr bor:

bo‘rini o‘tkaz

echkini o‘tkaz karamni o‘tkaz suzib o‘t

ba Dehqon esa faqat shu ro‘yxatdaako'rsatilgan amallarnigina

qajarishi mumkin, boshqa barcha am llar taqiqlanadi yoki bosh-

qo barcha amallarni bajarish mumkin emas, chunki ular deh-

nning ko‘rsatmalar sistemasiga tegishli emas.

Masalani o‘yin kabi ifodalash

ha Yuqoridagi t masaladagi Dehqon o‘zini g‘alati tutmoqda. r U deqiqiy hayo dagi l oddiy tdehqonlargar o'xshamaydi. i Ti ik y hqon akulishi, uux ashi, o s minishi,g ka amni yoqtirish ryoki oqtirm sligi m mkin. Ma alamizda i dehqon esa bula ning

26



birortasini ham bajarishga qodir emas (to‘g‘rirog‘i, bularni yoki boshqa narsalarni bajara olishi mumkin, lekin bu bizni qiziq- tirmaydi). U faqat to'rtta ko‘rsatmani bajara olishi mumkin: