Algoritmlash p65. p65

6.35-rasm.
116

---

6.11-m ashq
Tuzgan  algoritmingiz  6.36-rasmda  berilgan  maydonlarda 
qanday  ishlashini  tekshiring.
6.36-rasm.
6.31-m asala
Robot  maydoni  —  ichki  devorlari  bo‘lmagan  to ‘g‘ri  to ‘rtbur- 
chak.  Robot  chap  yuqori  katakda  turibdi.  Maydonning  barcha 
kataklarini  bo‘yash  talab  etiladi.
Yo‘llanma.  6.23-masalaning  yechimini  shu  masala  yechimiga 
aylantirish mumkin.
Birikkan shartlar
Endi  sizning  Robot  bilan  ishlash  tajribangiz  bor.  Balki  sez- 
gandirsiz,  biz  ba’zi  sodda  narsalarni  tekshirishni  bilmaymiz.  Biz 
yuqori  bo‘sh  shartining  rostligini  tekshira  olamiz.  Yoki  Robot 
yuqori  devor oldida turgani,  ya’ni yuqori bo‘sh  emasligi rostligini 
tekshira  olamiz.  Lekin  biz  Robot  yuqori  chap  katakda  turganini, 
ya’ni  yuqori  bo‘sh  emas  va  chap  bo‘sh  emas  shartini  rostligini 
tekshirishimiz qiyin. Ammo Robot  ajoyib-g‘aroyib labirintlar ichi- 
da  yurganda  shartlarning  har  xil  birikmalarini  tekshirish  kerak 
bo‘lishi mumkin.
Avvalgi  bobda  ko‘rdikki,  mantiqiy  amallar  juda  murakkab 
shartlarni  ham biriktirish  imkonini beradi,  masalan,  «Robot  quyi 
chegarada  turibdi,  lekin burchakda  emas»  kabilarni.
Masalan,  Robot chap yuqori katakda turish sharti quyidagicha 
yoziladi:  yuqori  bo‘sh  emas  VA  chap  bo‘sh  emas.
Eslatib  o ‘tamiz,  murakkab  mantiqiy  birikmalarda  qavs  qo‘l- 
lanilib,  arifmetik  amallardagi  kabi  avval  ichki  qavslar  ichidagi 
Shart  qiymati  hisoblanadi.  Masalan,  quyida  amallar  bajarilish 
ketma-ketligi ko‘rsatilgan:
2
((EMAS  quyi  bo‘sh)  VA  chap  bo‘sh)  VA  o ‘ng  bo‘sh.
117

---

6.12-m ashq
6.37-rasmdagi  har  bir  rasm  uchun  quyidagi  shartlarning 
har  birini  rost  yoki  yolg‘onligini  tekshiring.
yuqori  bo‘sh  VA  chap  bo‘sh 
yuqori  bo‘sh  YOKI  o‘ng  bo‘sh 
EMAS  yuqori  bo‘sh
6.32-m asala
Robot  maydoni  —  ichki  devorlari  bo ‘lmagan  to ‘g‘ri  to ‘rt- 
burchak.  Robotni  devorlardan  uzoqlashtiradigan  (agar  mumkin 
bo‘lsa, ya’ni maydonning bo ‘yi va eni 3 ta katakdan kam bo‘lmasa) 
algoritm  tuzing  (agar  maydon  bo‘yi  yoki  eni  3  ta  katakdan  kam 
bo‘lsa,  Robot xohlaganicha harakat qilishi mumkin,  faqat sochilib 
ketmasa  bo‘ldi).
Yechim.  Bu  yerda  yechimning  chorak  qismini  keltiramiz. 
Robotni  chap  devordan  uzoqlashishga  o‘rgatamiz:
AGAR  (EMAS  chap  bo‘sh)  VA o ‘ng  bo‘sh 
o‘ngga 
TAMOM
Ko‘rib turganingizdek, Robot chap devor yonida turibdimi-yo‘qmi 
va o‘ngga bir qadam yurish mumkin yoki yo‘qligini tekshirdik.
6.13-m ashq
Algoritmni  mustaqil  yakunlang.  Tuzgan  algoritmingiz  6.38-
rasmda  berilgan  rasmlardagi  holatlarda  qanday  ishlashini
tekshiring.