Algoritmlash p65. p65



Download 2,81 Mb.
Pdf ko'rish
bet45/223
Sana09.12.2021
Hajmi2,81 Mb.
#190361
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   223
Bog'liq
2 5226458987112694377

Sintaksis  qoidalari:
•  PROT,  BOSHLANISH va TAMOM  so‘zlari bosh harflarda 
yoziladi.
•  Bu so‘zlar turli qatorda qat‘iy kelish tartibida yozilishi  shart.
•  Protsedura  nom i  PROT  so‘zidan  keyin  shu  qatorda yozi­
ladi.
•  Protsedura matni BOSHLANISH va TAMOM so‘zlari  ora- 
sida  ozgina  siljitilgan  holda yoziladi.
•  Protsedura nomida kichik harflar va raqamlar  qo‘llanilishi 
mumkin.  Bosh harflarni  qo‘llash mumkin emas.
51


1 -sharh
Sintaksis  qoidalari  barcha  algoritmlash  tillarida  bor.  Ular 
bir biridan  Pascal,  Basic,  Logo  tillaridagi  kabi  anchagina farq- 
lanishi  mumkin.  Biz  bu  yerda  o ‘z  tilimiz  qoidalarini  yorit- 
moqdamiz.
2-sharh
Protsedurani  yoza  turib  unga  nom  o ‘ylab  topamiz.  Nomni 
tanlashda  biz  erkinmiz.  Bu  erkinlikdan  Aql  bilan  foydalanish 
maqsadga  muvofiq.  Mana,  masalan,  Chigirtka  protsedurasini  bir 
qadam  oldinga  deb  nomladik.  Uni  anjir yoki  bo‘lmasa,  t21mal543 
deb nomlashimiz mumkin edi.  Sintaksis qoidalari buni ta ‘qiqlamaydi, 
lekin,  tasavvur  qilingki,  bir  necha  oy  o ‘tib  siz  t21m al543 
k o ‘rsatmasiga  duch  keldingiz.
Bu ko ‘rsatma nima ish qilishini tushunishingiz uchun qancha vaqtingiz 
ketadi?  Siz  tuzgan  bu  ko ‘rsatmani  boshqa  odam  k o ‘rayotgan  bo‘lsa- 
chi? Shuning  uchun  quyidagi  maslahatga  amal qiling: protseduraga  siz 
berayotgan  nom protseduraning maqsadini qisqacha  aks  ettirsin.
3 .1 -   masala
a)  Chigirtka  (7;5)  ni  bir  birlik  chapga  suruvchi  bir  qadam 
orqaga  nomli  protsedura  tuzing.  Uni  ishlashi  to ‘g‘riligini  tek- 
shiring.
b)  0  nuqtadan  6  nuqtaga  o‘tkazadigan  algoritm  tuzing.
d)  Quyidagi  algoritm  ishlashi  natijasini  aniqlang:
bir qadam  oldinga 
bir qadam orqaga
3. 
Uchta A,  B,  C idishli Suvchini Suvchi(A;  ;C) kabi belgilab 
olamiz.  Sunday  masalani  qaraymiz:  Suvchi  A  va  B  idishlar 
yordamida  C idishda   litr  suvni yig‘ishni  algoritmini tuzing.
Albatta,  bu  masalada    ning  qiymati  C  idishning  hajmidan 
oshib  ketmasligi  shart.  Xayolga  birinchi  shunday  g‘oya  keladi: 
Suvchi A va B idishlar yordamida 1  litr suvni (agar mumkin bo‘lsa) 
o‘lchab  oladi  va  C  idishga  soladi.  Bu  ishni    marta  takrorlaydi. 
Yomon  emas,  agar  1  litr  suvni  o‘lchab  olish  algoritmini  yangi 
ko‘rsatma  — protsedura  ko‘rinishida yozilsa.
3 .2 -   masala
Suvchi(5;8;16)  uchun  uchinchi  idishda  14  litr  suvni  yig‘ish 
algoritmini  tuzing.
52


Yechim.  Avvalgi bobda  5  litrli va  8  litrli  idishlar yordamida  4 
litrni  o‘lchab  olish  algoritmini  yozgan  edik.  Shu  algoritmga  mos 
jadvalini  e ’tiborga  olib  va  yechim idan  foydalanib  quyidagi 
protsedurani tashkil etishimiz  mumkin:
PROT  7  litr 
BOSHLANISH 
A  ni  to ‘ldir 
A dan  B  ga quy 
A  ni  to ‘ldir 
A dan  B  ga quy 
B  ni  bo‘shat 
A dan  C  ga  quy 
A  ni  to ‘ldir 
A dan  C  ga  quy 
TAMOM
Endi  asosiy  algoritm  mos  ravishda  quyidagicha bo ‘ladi:
7  litr 
7  litr

Download 2,81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   41   42   43   44   45   46   47   48   ...   223




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish