Algoritmlash. Algoritm tushunchasi va uning xossalari

Uchinchi bosqich — yechish usulini aniqlash.
Masalaning matematik modeli yaratilgandan so’ng, uni yechish usuli izlana boshlanadi. Ayrim hollarda masalani qo’yilishidan keyin to’g’ridan-to’g’ri masalani yechish usuliga ham o’tish kerak bo’ladi. Bunday masalalar oshkor ko’rinishdagi matematik model bilan ifodalanmasligi mumkin. Bu bosqich masalalarni EHM da yechishning uchin-chi bosqichini tashkil qiladi. Bunga misol qilib yuqorida keltirilgan matematik modellarni yechish usullarini keltirish mumkin. Ular (1,2,3,5- masalalar) bilan siz matematika kursidan tanishsiz. Xo’sh, to’rtinchi masala uchun yechish usuli nima yoki qanday bo’lishi mumkin? Shaxmatdan xabardor har bir kishiga malumki, shaxmat taxtasining ixtiyoriy katagida turgan otni yuqoridagi shart asosida har doim ham yurish mumkin emas. Hamma kataklardan o’tishning yagona usuli mavjud va u quyidagilardan iborat: faraz qilaylik, ot shaxmat taxtasining ixtiyoriy bir katagida turibdi. Umuman olganda bu katakdan boshqa 8 ta katakka yurish mumkin. Yurilishi mumkin bo’lgan bu kataklarning har biridan ham yana nechadir kataklarga yurish mumkin. Mana shu mumkin bo’lgan yurishlarning eng kamini tanlash kerak, agar ular bir qancha bo’lsa, ixtiyoriy bittasini tanlash mumkin. Demak, otni shunday bir katakka yurish kerak ekanki, bu katakdan yurilishi mumkin bo’lgan kataklar soni eng kam bo’lsin. Faqat va faqat shu usul bilan qo’yilgan masalani hal qilish mumkin.
To’rtinchi bosqich — yechish algoritmini tuzish.
Navbatdagi bosqichda, ya’ni to’rtinchi bosqichda, masalani EHM dan foydalanib yechish uchun uning yechish algoritmi tuziladi. Algoritmni turli-tuman ko’rinishda yozish mumkin. Dasturlash fanining vazifalaridan biri ham algoritm tuzish usullarini o’rganishdan iboratdir. Bu jarayonda talabalarda masalani yechishning algoritmi, ya’ni algoritmik fikrlash usuli vujudga keladi.
Beshinchi bosqich — algoritmni dasturlash tiliga ko’chirish.
Algoritmning EHM da bajarilishi uchun bu algoritm dasturlash tilida yozilgan bo’lishi lozim. Masalani yechishning bu bosqichida biror bir usulda tuzilgan algoritm ma’lum bir dasturlash tiliga ko’chiriladi. Masalan, agar algoritm blok-tarh ko’rinishida tasvirlangan bo’lsa, uni dasturlash tiliga ko’chirish uchun har bir blokni tilning mos buyruqlari bilan almashtirish yetarli.