Algoritmlar. O’quv-uslubiy majmua

Nоmi	Bеlgilаnishi
Bаjаrаdigаn vаzifаsi
J аrаyon		Bir yoki bir nеchtа аmаllаrni bаjаrilishi nаtijаsidа mа’lumоtlаrning uzgаrishi
K аrоr		Birоr shаrtgа bоglik rаvishdа аlgоritmning bаjаrilish yunаlishini tаnlаsh
S Hаkl uzgаrtirish		Dаsturni uzgаrtiruvchi buyruk yoki buyruklаr turkumini uzgаrtirish аmаlini bаjаrish
O vаl аniqlаngаn Jаrаyon		Оldindаn ishlаb chikilgаn dаstur yoki аlgоritmdаn fоydаlаnish
K iritish Chiqаrish		Ахbоrоtlаrni kаytа ishlаsh mumkin bo’lgаn shаklgа utkаzish yoki оlingаn nаtijаni tаsvirlаsh
D isplеy		EХMgа ulаngаn displеydаn ахbоrоtlаrni kiritish yoki chiqаrish
Х ujjаt		Ахbоrоtlаrni kоgоzgа chiqаrish yoki kоgоzdаn kiritish
Ахbоrоtlаr оkimi chizigi		Blоklаr оrаsidаgi bоglаnishlаrni tаsvirlаsh
B оglаgich		Uzilib qоlgаn ахbоrоt оkimlаrini ulаsh bеlgisi
B оshlаsh Tugаtish		Ахbоrоtni kаytа ishlаshni bоshlаsh, vаktinchа yoki butunlаy tuхtаtish
Izох		Blоklаrgа tеgishli turli хildаgi tushuntirishlаr

Topshiriqni bajarish namunasi
1.Masalaning qo’yilishi: Berilgan algoritm blok-sxemasini tahlil qilib, u ifoda etuvchi masalaning sharti aniqlansin.
Echish: Algoritm chiziqli tuzilmaga ega bo’lib, kiritish,chiqarish(parallelogram), amallar (to’g’ri to’rtburchak) va ovallardan iborat.

Boshlang’ich ma’lumot: x- haqiqiy son(chunki mod va div amallari uchun operand bo’lib qatnashgan);

Amallar soni 3ta:

1. a=x mod 10 (x ni 10 ga bo’lgandagi qoldiq a ga tenglashtirilgan, ya’ni x sonning birinchi hadi a ga teng);

b=x div 10 (x ni 10 ga bo’lgandagi butun qism b ga tenglashtirilgan, ya’ni x sonning ikkinchi hadi a ga teng);

s=a+b (x ikki xonali sonning raqamlari yig’indisi s ga tenglashtirilgan);

Natija: s.

Masalaning javobi: Berilgan ikki xonali butun sonning raqamlari yig’indisi topilsin.
Nazorat savollari:

1. 
   Algoritm blok-sxemasi deb nimaga aytiladi?
   
2. 
   Blok-sxema qanday elementlardan tashkil topadi?
   
3. 
   Algoritm deb nimaga aytiladi?
   
4. 
   Qachon algoritmik tuzilma choziqli deb ataladi?
   
5. 
   Qachon algoritmik tuzilma tarmoqlanuvchi deb ataladi?
   
6. 
   Qachon algoritmik tuzilma takrorlanuvchi deb ataladi?
   
7. 
   Necha xil takrorlanishlar mavjud?
   
8. 
   Algoritmda shartlar nima vazifani bajaradi?
   
9. 
   Blok sxemada shartlar qanday ifoda etiladi?
   
10. 
    Takrorlanuvchii jarayon deb nimaga aytiladi?
    
11. 
    Murakkab takrorlanuvchi jarayon deganda nimani tushunamiz?
    

Tavsiya etiladigan adabiyotlar:

1. 
   O`.T.Haitmatov va b. Informatika va axborot texnologiyalari. O’quv qo’llanma. T. TKTI. 2005 y.
   
2. 
   O`.T.Haitmatov va b. Informatika va axborot texnologiyalari fanidan laboratoriya ishlarini bajarish ushun uslubiy qo’llanma. T. TKTI. 2005 y.
   
3. 
   Faronov V.V. Turbo Paskal 7.0. Uchеbnoе posobiе. M.: Nolidj., 2002g.
   
4. 
   Aripov M., Xaydarov A. Informatika asoslari T. “O`qituvchi” 2002y.
   
5. 
   Holmatov T.X.,Toyloqov N.I. Amaliy matematika,dasturlash va kompyuterning dasturiy ta’minoti. T.Mexnat, 2000 y.
   

Mustaqil bajarish uchun variantlar:

1-variant	2-variant 3-variant
4-variant		5-variant
6-vriant		7-variant
8-variant		9-variant
10-variant
11-variant		12-variant
14-variant 15-variant 16-variant

6 -AMALIY MASHG’ULOT
MAVZU: Amaliy masalalarni echish algoritmlari tizish
Amaliy mashg’ulotning maqsadi: Turli amaliy masalalarni echishda masalaning matematik modeli yoki boshqa formal modeli va algoritmini tizish qoniniyatlarini o’rganish

Amaliy mashg’ulot natijasi : Turli amaliy masalalarni echishda hisoblash jarayonlarini algoritmlash malakasiga ega bo’lish.

Amaliy ish rejasi rejasi:

1. 
   Amaliy mashg’ulot nazariy materiali bilan tanishib chiqish
   
2. 
   Mos topshiriq variantidagi masalani echish algoritmini tuzish
   

Topshiriqni bajarish namunasi

1.