Algoritmik tillar va dasturlash tillari fanidan

O’ZMU JF Amaliy Matematika fakulteti KIDT yo’nalishi 472 – 22 gurux talabasi Ilhomova Xurshidaning ”Algoritmik tillar va dasturlash tillari fanidan” mustaqil ishi
LINQ texnologiyasi. LINQ sintaksisi. Qidirish, tartiblash,guruhlash, tanlash operatorlari. So'rovlar. Qism so'rovlar.Proeksiyalash. Boshqa turga keltirish. Agregatsiya metodlari.
Reja:

1. Kirish.
1.1. LINQ texnologiyasi
1.2. LINQ sintaksisi
2. Asosiy qism.
2.1.Ba’zi operatorlar(tanlash,guruhlash,tartiblash
2.2.So’rovlar va ularning qismlari
2.3. Agregatsiya metodlari
3. Yakuniy qism.
3.1. Xulosa
3.2. Foydalangan adabiyotlar

LINQ (Language-Integrated Query) - bu ma'lumot manbasidan so’rov olish uchun oddiy va qulay til. Ma'lumotlar manbayi sifatida - IEnumerable interfeysini (masalan, standart to'plamlar, massivlar) amalga oshiradigan obyekt, DataSet, XML hujjati bo'lishi mumkin. Ammo manba turidan qat'iy nazar, LINQ ma'lumotni olish uchun barchasi uchun bir xil usulni qo'llashga imkon beradi.
Qisqacha qilib aytganda LINQ - kodni ixchamlashtirish va oson o'qish imkoniyatini beradi va undan turli xil ma'lumot manbalari uchun so'rovlarda foydalanish mumkin.

LINQ ning bir nechta turi mavjud:

1. 
   LINQ to Objects : Massivlar va to'plamlar bilan ishlash uchun ishlatiladi
   
2. 
   LINQ to Entities : Entity Framework texnologiyasi orqali ma'lumotlar bazalariga kirishda foydalaniladi
   
3. 
   LINQ to Sql : MS SQL Server-da ma'lumotlarga kirish texnologiyasi
   
4. 
   LINQ to XML : XML fayllari bilan ishlashda ishlatiladi
   
5. 
   LINQ to DataSet : DataSet obyekti bilan ishlashda foydalaniladi
   
6. 
   Parallel LINQ (PLINQ) : parallel so'rovlarni bajarish uchun ishlatiladi
   

LINQ so'rovlari natijalarni obyekt sifatida qaytaradi. Bu sizga natijalar to'plamida obyektga yo'naltirilgan yondashuvni ishlatishga va natijalarning turli formatlarini obyektlarga aylantirish haqida tashvishlanmaslikka imkon beradi.

LINQ-ning afzalliklari :

1. 
   Tanish til: Ishlab chiquvchilar ma'lumotlar manbalarining har bir turi yoki ma'lumotlar formati uchun yangi so'rovlar tilini o'rganishlari shart emas.
   
2. 
   Kamroq kod yozish: Bu an'anaviy yondoshuv bilan taqqoslaganda yoziladigan kod miqdorini ancha kamaytiradi.
   
3. 
   Tushunarli kod: LINQ kodni yanada tushunarli qiladi, shuning uchun boshqa ishlab chiquvchilar uni osonlikcha tushunishlari va saqlab turishlari mumkin.
   
4. 
   Bir nechta ma'lumot manbalarini so'rov qilishning standartlashtirilgan usuli: Bir xil ma'lumot manbalariga so'rov yozish uchun bir xil LINQ sintaksisidan foydalanish mumkin.
   
5. 
   So'rovlarning vaqt xavfsizligini kompilyatsiya qilish: kompilyatsiya vaqtida obyektlarning turini tekshirishni ta'minlaydi.
   
6. 
   IntelliSense-ni qo'llab-quvvatlash: LINQ umumiy to'plamlar uchun IntelliSense-ni taqdim etadi.
   
7. 
   Ma'lumotlarni shakllantirish: Siz har xil shakldagi ma'lumotlarni olishingiz mumkin.
   

LINQ dan foydalanish :

1. 
   LINQ dan foydalanish uchun bizga .Net Framework 3.5 va C# 3.0 kerak bo’ladi(foydalanish uchun minimum versiyalar).
   
2. 
   System kutubxonasiga qo’shimcha ravishda System.Linq kutubxonasidan foydalanamiz.
   

Misol:

using System;


using System.Linq;
namespace LINQ_operations
{
class Program
{
static void Main(string[] args)
{
// Ma’lumotlar manbayi (massiv)
string[] names = { "Bill", "Steve", "James", "Mohan" };
// LINQ so’rovi
var myLinqQuery = from name in names
where name.Contains('a')
select name;
// So’rovni ishlatish
foreach (var name in myLinqQuery)
Console.WriteLine(name + " ");
Console.ReadKey();
//some comment
}
}
}
Natija:

Amaldagi LINQ metodlari ro'yxati:

1. 
   Select : tanlangan qiymatlarning proektsiyasini belgilaydi
   
2. 
   Where : tanlov filtrini belgilaydi
   
3. 
   OrderBy : elementlarni o'sish tartibida tartiblaydi
   
4. 
   OrderByDescending : elementlarni kamayish tartibida tartiblaydi
   
5. 
   ThenBy : elementlarni o'sish tartibida tartiblash uchun qo'shimcha shartlarni belgilaydi
   
6. 
   ThenByDescending : elementlarni kamayish tartibida tartiblash uchun qo'shimcha shartlarni belgilaydi
   
7. 
   Join : ma'lum bir shart asosida ikkita to'plamni birlashtiradi
   

GroupBy : elementlarni kalitlarga ko'ra guruhlaydi