Al-xorazimiy nomidagi urganch davlat universiteti

xon 
yoki 
qoon 
unvoni beriladi.  Uning aka-uka va qarindoshlari faqat o’zining nomi bilan ataladi.” 
“Yasoq”larning  bu  qismiga  juda  qattiq  rioya  qilingan  bo’lishiga  qaramay,  XIV 
asrning  o’rtalaridan  boshlab  Jo’ji  va  Chig’atoy  uluslarida 
sulton 
unvoni  ishlatila 
boshlandi.
Mug’ul  an’analariga  ko’ra,  yangi  hukmdorni  saylaydigan 
butun  mug’ul 
qurultoyi 
chingiziylar  urug’ining  yoshi  eng  ulug’i  yoki  vaqtincha  hukmdor 
tomonidan  chaqirilgan.  Qurultoy  vaqti  oldindan  belgilangan  va  choparlar  orqali 
barcha  uluslarga  xabar  berilgan.  Belgilangan  vaqt  va  aniqlangan  joyda  ulkan
69

---

imperiyaning  barcha  uluslaridan  shahzodalar  va  ularning  qarindosh-urug’lari, 
malikalar,  kuyov-ko’ragonlar,  obro’li  no’yonlar,  amirlar,  amaldorlar,  shuningdek, 
mug’ullarga  bo’ysungan  hukmdorlar  o’zlarining  qimmatbaho  hadya  va  tortiqlari 
bilan  yetib  kelganlar.  Qurultoy  bir  necha  hafta  davom  etgan  (mas.,  1229  yilda  40 
kun,  1246 yilda 4 hafta va hok.)
Mug’ullarda hukmdor xon davlat boshqaruvidagi oliy hukmdor bo’lib,  an’anaga 
ko’ra,  xon  hokimiyati  umumiy  manfaatlar,  jamiyatdagi  barqarorlik  va  adolatlilik 
kafolati bo’lgan.  Hukmdor xonadonining har bir voyaga yetgan a’zosiga, jumladan 
hukmdorning  beva  qolgan  xotiniga  imperiyaning  umumiy  hududidan  ma’lum 
sondagi  hunarmandlar  va  dehqonchilik  tumanlari  berilgan.  Ulardan  kelgan  foyda 
mulk egasining saroyi va qo’shinlari ehtiyojini qondirishga sarflangan.
Shu bilan birgalikda har bir voyaga yetgan mug’ul  shahzodasi