Akustik tomoni- bunda tovushning balandligi, tezligi, miqdori, kuchi, tembri tushuniladi Fizika



Download 47,56 Kb.
bet14/27
Sana04.02.2022
Hajmi47,56 Kb.
#428305
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   27
Bog'liq
FONETIKA

OMONIM QO’SHIMCHALAR VA URG’U


Ma’lumki shakli aytilishi va yozilishi bir xil ammo ma’nolari har xil bo’lgan birliklar omonimlar sanaladi. Tilimizda shunday omonim qo’shimchalar borki ular urg’u olish olmaslik xususiyati bilan farqlanadi. Jumladan:
1. – ma:

  1. felning bo’lishsizlik shaklini hosil qilganda urg’u qabul qilmaydi- kitob varaqlarini qatla`ma

  2. ot yasovchi yoki sifat yasovchi qo’shimcha bo’lganda urg’u qabul qiladi- oq undan qatlama` 2. – cha:

  1. o’xshatish ma’nosini ifodalaganda va daraja miqdor ravishlarini hosil qilganda urg’u qabul qilmaydi.- bu odam eskicha fikrlaydi- holat ravishini yasayapti

  2. kichraytirish shakli va so’z yasovchi qo’shimcha bo’lganda urg’u qabul qiladi.-uni oqlash uchun tirnoqcha` asos yo’q.- daraja miqdor ravishi yasayapti

yoki: qu`shcha-(qush kabi ma’nolarida kelganda –cha urg’usiz qo’shimcha sanaladi) qushcha`-(kichkina qush ma’nosida kelyapti) 3.-miz:

  1. afiks bog’lama hamda shaxs son qo’shimchasi bo’lganda urg’u qabul qilmaydio’quvchi`miz, o’qiymiz, yozuvchi`miz

  2. egalik qo’shimchasi bo’lganda urg’u qabul qiladi.- opami`z, onami`z, yozuvchimi`z 4.-siz:

a) afiks bog’lama hamda shaxs son qo’shimchasi bo’lganda urg’u qabul qilmaydio’quvchi`siz, o’qiysiz, yozuvchi`siz, - Siz dunyodagi eng mehribon insonsiz(afiks bog’lama) b) inkor shakli va sifat yasovchi qo’shimcha bo’lgandaurg’u qabul qiladi.-Insonsi`z jamiyat bo’lmaydi.
5.-chi,-oq,-a,-da,-gina:

  1. afiks yuklama bo’lganda urg’u qabul qilmaydi

  2. – chi, -oq,-a so’z yasovchi qo’shimcha bo’lganda- urg’u oladi

    • da o’rin payt kelishigi shakli bo’lganda-urg’u oladi-Onaning ko’ngli bolada`;Bola bola`da

    • gina erkalash, kichraytirish shakli bo’lganda- urg’u oladi-Bolagina`, bola`-gina 6.-lar:

  1. ko’plik shaklini hosil qilganda urg’u qabul qiladi

-ko’zla`r inson qalbining oynasidir.gul+la`r-ot

  1. -la fe’l yasovchi va +r safatdosh shakli bo’lganda urg’u qabul qilmaydi.

-chin inson birovga yaxshilik ko’`zlar.gu`l+la+r-felning sifatdosh shakli 7. –laring:
a) felning II shaxs ko’plik sondagi buyruq maylini hosil qilganda hurmatsizlik ma’nosi ifodalanadi va urg’u qabul qilmaydi.
- qo’`ylaring
b) Ot so’z turkumiga – lar ko’plik shakli + ing egalik shakli qo’shilganda esa urg’u qabul qiladi. -qo’ylari`ng

Download 47,56 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   27




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish