Akusherlik va ginekologiyada hamshiralik ishi

AYOLLAR JINSIY A’ZOLARINING
NUQSONLARI
18.1. Tashqi jinsiy a’zolar rivojlanishidagi nuqsonlar
Tashqi jinsiy a ’zolar rivojlanishining anom aliyalari 
germafro-
ditizm
ko‘rinishida uchraydi. Germafroditizm homilada ham erkaklik, 
ham ayollik belgilari bilan n am o y o n b o 'la d i. C h in va soxta 
germafroditizm farqlanadi. Chin germafroditizm juda kam uchraydi. 
Bu nuqson m oyakda, tu xu m do nd a h am da jinsiy bezlar to 'q im a - 
larida kuzatiladi. Ikkilam chi jinsiy belgilar va ichki jinsiy a ’zolar 
ko 'p in ch a ayolga ham , erkakka ham xos bo 'lishi m um kin.
Psevdogerm afroditizm yoki soxta germ afroditizm shunday 
nuqsonki, bunda tashqi jinsiy a ’zolar ichki jinsiy a ’zolarga — 
jinsiy bezlarga m os kelm aydi. M asalan, b ach a d o n , b ach ad o n
ortiqlari, qin mavjud b o 'lsa ham tashqi jinsiy a ’zolar erkakka xos 
shakllangan bo'ladi (ayollar soxta germafroditizmi). O datda, ayollar 
soxta germ afroditizm i adrenogenital sindrom (A G S )da kuzatiladi. 
Tashqi jinsiy a ’zolar nuqsonlari k o 'p in ch a siydik chiqarish kanali 
va to 'g 'ri ichak nuqsonlari bilan birgalikda o 'tadi.
18.2. Tuxumdonlar rivojlanishidagi anomaliyalar
T uxum donlar rivojlanishidagi nuqsonlarga tuxum don bo'lm as- 
ligi: gonadalar disgeneziyasi va skelerokistozli tuxum donlar kiradi.
Gonadalar disgeneziyasi (Shereshevskiy — Terner sindromi)da
tu xum don lar bo'lm aydi. Bunday qizlarning tuzilishi erkaklarga 
o'xshaydi, bo'yi pastroq, ovozi y o 'g 'o n , b o 'y n i kalta, ayrim joylari 
tuk bilan qoplanadi (soqol, m o'ylov o'sad i va hokazo). Bunday 
bem orlarda hayz ko'rm aslik, ikkilam chi jinsiy a ’zolar va sut bezlari 
chala rivojlangani kuzatiladi. D avolashda o'rinbo sar gorm onlardan 
foydalaniladi.
Tuxumdonlar sklerokistozi sindromi.
S hteyn-L iventel sindro- 
m ida tu xu m do nlar to 'q im asi o 'rn id a biriktiruvchi to 'q im a b o 'lad i 
va jin siy g o rm o n lar sintezi buziladi. N atijad a erk ak lar jinsiy 
gorm onlari k o 'p m iqdorda ishlab chiqiladi. Bem orni ju n bosadi va 
hayz funksiyasi buziladi, k o 'p in ch a hayz ko'rm aydi (am enoreya) 
yoki gi p om en stru al sindrom yuzaga keladi. B unday b em o rlar 
sem irib ketadi, ikkilam chi jinsiy belgilar yaxshi rivojlangani holda

---

tu x u m d o n la r k a tta la s h g a n b o 'la d i. U la r, o d a td a , fa rz a n d
ko'rm aydi, chunki hayz siklining anovulator turi kuzatiladi.
Davolash
d o ri-d arm o n lar (sikl bo 'yicha gorm onlar bilan) va 
jarrohlik yo'li bilan olib boriladi (tuxum donlar ponasim on shaklda 
kesiladi).