Aksonometrik proyeksiyalar gost 2

4. Aylanani to‘g‘ri burchakli dimetrik proyeksiyasini yasash. 10-shaklda kub va uning yoqlaridagi aylanalarning to'g'ri burchakli proyeksiyalari tasvirlangan. Aylanalar to'g'ri burchakli dimetrik proyeksiyalarda ellips ko'rinishida tasvirlanadi.
Ellipslarning katta o'qi A 'B' barcha hollarda ham l,06d ga teng. Bu yerda d -berilgan aylana diametri. Kubning parallelogramlarida joylashgan ellipslarning kichik CD o‘qlari o‘lchami 0,35d ga, rombdagisi esa 0,94d ga teng. Ellipslarning yasalishi oson bo‘lgan ovallar bilan almashtirish mumkin.

10-shaklda V tekislikka parallel joylashgan aylananing dimetrik proksiyasini vasash tasvirlangan.
Chizmada aylana markazini tanlab olib y orqali koordinata o‘qlariga parallel qilib ovalning x va y o'qlarini o'tkazamiz. Bu o'qlar romb diagonallari yo'nalishiga mos bo'lib, o'zaro perpendikulyar yo'nalgan. Ovalning kichik o'qi EF, y o'qida yetadi. Katta o'qqa D₀=l,06D o'lchamini ko'yib M va N nuqtalarni belgilaymiz. D - berilgan aylana diametri. MN ga perpendikulyar bo'lgan y o'qi bo'ylab D₀=0,94D o'lchamni ko'yib E va F nuqtalarni belgilaymiz.
A nuqta orqali gorizontal chiziq o'tkazib katta MN o'qda 1-markazni o'rnini belgilaymiz. 2-markazni topish uchun B va 1-nuqtalar orqali EF ni kesuvchi to‘g‘ri chiziq o‘tkazamiz. Barcha ovallarni yasashda y ning katta o'qi kichik y o'qqa perpendikulyar bo'lishini unutmaslik kerak.
11-shaklda N tekislikka parallel joylashgan aylananing dimetrik
proyeksiyasini yasash tasvirlangan. Bunda ellips 4 markazli oval bilan
almashtirilgan. Ovalning katta o'qi mmqD₀=l,O6D ga kichik o'qi nn=d₀=O,35D₀ ga
leng olinadi. Kichik yoyning radiusi r=d₀G'4. Katta yoyning markazini (1) kichik
o'qdan z o'qi bo'ylab ko'yilgan D_o masofada olinadi va R radiusi (R=D₀Q=G'2) bilan katta yoyni chiziladi.
11-shaklda W tekislikka parallel joylashgan aylananing dimetrik proyeksiyasini yasash tasvirlangan. Bu oval yuqorida qurilgan oval kabi yasaladi. Uning katta (mm) o'qi z o'qiga nisbatan 7° og'ma holda yo'nalgan. Bunda ham katta (mm') va kichik (nn') o'qlar o'zaro perpendikulyar yo'nalgan.
Katta o'q o'lchamlari mm'=D₀=l,06D ga kichik o'q o'lchamlari nn'=d₀=D_o\3 ga teng olinadi. Ingichka shtrix chiziqlarda kubning yon yoilari tasvirlangan.
12-shaklda shaming aksonometrik proyeksiyasini yasash va kesim yuzalarini shtrixlash tasvirlangan.