Akbar bahromov shavkat sharipov manzura nabiyeva

meteor
.
8-rasm.
Asteroid.

---

20
Meteorlar kam hollarda yonib tugamasdan Yer sir-
tiga tushadi. 
meteoritlar
 
Meteoritlar, odatda, bir necha kilogramm dan bir
necha tonnagacha bo‘ladi. Ular, asosan, tosh, temir 
va boshqa moddalardan iborat.
Agar Yer sirtini havo o‘rab turmaganida, sayyora-
mizga har kuni minglab meteorlar tushib, shahar va 
qishloqlarni vayron qilar, Yer yuzidagi hayotni izdan 
chiqarar edi. 
Kosmonavtika (yunoncha) – Yer atmosferasidan tash-
qarida koinotni kosmik apparatlar (9-rasm) yordamida 
tekshirish bilan shug‘ullanadigan ilm va amaliyot sohasi.
Kosmonavtika 20-asrning boshlaridan rivojlana boshla-
uchirildi.
Rus kosmonavti Y. A. Gagarin «Vostok–1» havo kemasi-
-
lo –11» havo kemasida Oyga qo‘ngan. 
O‘tgan davr mobaynida bir qancha mamlakatlar tomoni-
dan yuzlab havo kemalari uchirilib, Quyosh sistemasidagi 

---

21
sayyoralar va ularning yo‘ldoshlari o‘rganildi. Shuningdek, 
Quyosh sistemasidan tashqaridagi, juda olisdagi osmon 
Hozirgi paytda Yerning sun’iy yo‘ldoshlari orqali 
tog‘larda, o‘rmonlarda, cho‘llarda bo‘layotgan turli tabi-
iy jarayonlar o‘rganilmoqda. Shuningdek, ular yordamida 
olimlar iqlimda, okean va dengizlarda ro‘y berayotgan 
o‘zgarishlarni oz fursatda aniqlab o‘rganmoqdalar. 
 
«dumli yulduz», kometa, «daydi 
toshlar», «uchar yulduz», meteor, meteorit, asteroid, 
kosmonavtika.
1.
Kometa deb qanday osmon jismiga aytiladi?
2.
Kometalar qanday ko‘rinishda va kattalikda bo‘ladi?
3.
Meteor qanday osmon jismi? Tunlari osmonda ular-
ni ko‘rganmisiz?
4.
Meteorlar nima uchun Yerga kelib urilavermaydi? 
5.
Meteorit nima? Meteor meteoritdan nimasi bilan 
farq qiladi?
Ko‘rgan filmlaringiz asosida osmon jismlari 
haqida daftaringizga yozing. 
9-rasm.
Raketa va Yerning sun’iy yo‘ldoshi.

---

22