+Akademik yozuv fanidan 1-semestr uchun yakuniy nazorat savollari 2020-2021 o‘quv yili uchun

arsadosh
so‘zi qaysi hujjatni anglatgan? 
A. 
Ariza 
B. Tilxat 
C. So‘rovnoma 
D. Bildirgi 
22.Quyidagi hujjat nomlaridan qadimiylarini belgilang? 
A. 
mirzo, sulh, tamg‘a
B. ariza, sulh, tamg‘a 
C. tilxat, farmon, tamg‘a 
D. shartnoma, farmon, sulh
23. 
Ko‘p sukutga qush ko‘nar 
Ko‘rkluk kishiga so‘z kelar
nutq madaniyatiga oid ushbu misralar muallifini 
aniqlang? 
A
. Mahmud Koshg‘ariy
B. Yusuf Xos Hojib 
C. Ahmad Yugnakiy 
D. Alisher Navoiy 
24. Tilga ixtiyorsiz – elga e’tiborsiz hikmatli jumlaning muallifini aniqlang? 
A
. Alisher Navoiy 
B. Yusuf Xos Hojib 
C. Ahmad Yugnakiy 
D. Ahmad Yassaviy 
25. O‘zbek adabiy tili bu… 
A. 
Olimlar tomonidan ishlov berilgan hamma uchun tushunarli bo‘lgan milliy 
tilning shaklidir 
B. Shoir va yozuvchilar tomonida qo‘llaniladigan tildir 
C. Badiiy va ilmiy uslubda keng qo‘llaniladigan tildir 
D. Shevaga oid so‘zlar uchramaydigan tildir 
26. Quyidagi sintaktik birliklardan qaysi biri hujjatlarda ishlatilmaydi? 
A. 
Murakkab qo‘shma gaplar 
B. Ega va kesim 

---

C. Sodda gaplar 
D. Darak gaplar 
27. Fe’lning harakat nomi formasi, buyruq maylidagi fe’llar va majhul 
nisbatidagi fe’llarning qo‘llanishi qaysi uslubga xos xususiyati hisoblanadi? 
A
. Rasmiy uslub
B. Publitsistik uslub 
C. Badiiy uslub 
D. Ilmiy uslub 
28. Hujjatlarda ko‘p qo‘llanilmaydigan leksik birliklarni aniqlang? 
A. 
Frazeologik birliklar va ko‘chma ma’noli birikmalar? 
B. Sintaktik qo‘shimchalar, iboralar 
C. So‘z birikmasi va qo‘shma gaplar 
D. To‘ldiruvchi va aniqlovchili birikmalar 
29. Oferta qanday hujjat turiga kiradi? 
A. 
Oldi – sotdi shartnomasi tuzish uchun rozilik bildirganda yoziladigan 
hujjat 
B. Arizani rad etuvchi hujjat 
C. Badiiy uslubda beriladigan hujjat 
D. Siyosiy shartnoma hujjat 
30. Hozirgi o‘zbek adabiy tili uchun qaysi shevalar asos qilib olingan? 
A
.Farg‘ona–Toshkent
B.Andijon–Shahrixon
C. Xorazm–Urganch
D. Toshkent–Guliston
31. Nutq nima? 
A
. so‘zlar orqali ma’lum fikr bayon qilish nutq hisoblanadi
B. so‘zlash orqali ma’lum fikr bayon qilish nutq hisoblanadi
C. yozish orqali ma’lum fikr bayon qilish nutq hisoblanadi
D. B,C 
32. Nutq so‘zlovchining qaysi xususiyatlariga qarab turli xil bo‘lishi mumkin? 
A saviyasiga va uslubiga
B o‘rin va mavqeiga
C yoshiga va jinsiga
D A va B 
33. Og‘zaki nutqdan qayerlarda foydalaniladi? 
A. o‘zaro suhbatlarda va ma’ruzalarda
B. radio va telefonda
C. uy-oila muomalasida
D. barchasi to‘g‘ri 

---

34. Har qanday nutqning bosh fazilati to‘g‘ri ko‘rsatilgan javobni toping. 
A. qisqa va ixcham bo‘lishi
B. jumlaning to‘g‘ri ravon hamda ta’sirli tuzilishi
C. fikrning aniq va tushunarli bo‘lishi
D. B, C 
35. Maqola necha qismdan tashkil topadi? 
A. 
Uch qismdan: kirish, asosiy qism, xulosa
B. Ikki qism: asosiy qism, xulosa 
C. to’rt qismdan: kirish, qaror qismi, asosiy qism, xulosa 
D.Ikki qism: kirish, xulosa 
36.Ma’lum bir shaxs tomonidan o‘z shaxsiy hayoti va faoliyati haqida bayon 
qilingan yozuv qanday nomlanadi? 
A. 
Tarjimayi hol deyiladi
B. Tushuntirish xati deyiladi 
C. Ariza deyiladi 
D. So‘rovnoma deyiladi 
37. Aksent deb nomlangan hujjatning izohi to‘g‘ri berilgan qatorni belgilang. 
A. 
Rozilik xati
B. Shartnoma hujjat 
C.Oldi - berdi 
D. Tushuntirish xati
38. Adabiy tilning faqat yozma shakli uchun xos bo‘lgan me’yorlar qaysi qatordagi 
javobda ifodalangan? 
A. 
lug‘aviy va grammatik me’yor
B. orfografik me’yor
C. punktuatsion me’yor
D. B, C 
39. Bir necha gaplarning o‘zaro grammatik va mazmuniy bog‘lanishidan tashkil 
topgan, mazmuniy yaxlitlikka ega bo‘lgan qo‘shma gaplarga nisbatan yirikroq 
yozma va og‘zaki nutq parchasi… 
A
. Mikromatn deyiladi 
B. Makromatn deyiladi 
C . Bir necha murakkab gapli qo‘shma gap deyiladi 
D. Aralash turdagi bir necha qo‘shma gap deyiladi 
40. Bir umumiy mavzu ostida birlashgan bir necha mikromaatnlardan tashkil 
topuvchi yaxlit asarga… 
A
. Makromatn deyiladi 
B. Mikromatn deyiladi 
C. Bir necha murakkab gapli qo‘shma gap deyiladi 

---

D. Aralash turdagi bir necha qo‘shma gap deyiladi 
41. Nutq uslublarini tahlilining markazida qanday tushuncha alohida o‘rin 
egallaydi? 
A
. adabiy til
B. orfografik me’yor 
C. so‘zlarning ko‘chma ma’noda qo‘llanishi 
A. ohang 
42.Targ‘ibot va tashviqot yetakchilik qiladigaan nutq uslubini belgilang? 
A. 
Publitsistik uslub
B. Badiiy uslub 
C. Rasmiy uslub 
D. Ilmiy uslub 
43. Hujjatlarda qo‘llanilmaydigan shaxs qo‘shimchasini belgilang? 
A. 
Ikkinchi shaxs qo‘shimchasi
B. Uchinchi shaxs qo‘shimchasi 
C. Birinchi shaxs qo‘shimchasi 
D. Birinchi va ikkinchi shaxs qo‘shimchasi 
44. Hujjatlarda kop qo‘llaniladigan fe’l shakli berilgan qatorni belgilang? 
A. 
Harakat nomi shakli
B. Sifatdosh shakli 
C. Ravishdosh shakli 
D. To‘liqsiz fe’llar 
45. Hujjatlar tilida uchramaydigan leksik birliklarni belgilang? 
A. 
Ko‘chma ma’noli birikmalar, jonlantirish, tasviriy ifodalar
B. Sinonimlar, antonimlar, iste’mol doirasi chegaralanmagan so‘zlar 
C. Undalmalar, qo‘shma ma’noli so‘zlar, iboralar 
D. Aniqlovchili birikmalar, sinonim so‘zlar, undov so‘zlar 
46. … da ta’sirchanlikka boy o‘xshatish, jonlantirish, tabiat tasvirlari kabi 
tushunchalardan keng ko‘lamda foydalaniladi. Nuqtalar o‘rniga tegishli uslublardan 
mosini qo‘ying? 
A
. Badiiy uslub
B. Rasmiy uslub 
C. So‘zlashuv uslubi 
D. Publisistik uslub 
47. Antonim , sinonim va omonim so‘zlarni topish orqali o‘quvchilarning nutqi 
o‘sib boradi. Ushbu jumlalar qaysi uslub tiliga oid? 
A. 
Ilmiy uslubga 
B. Badiiy uslubga 
C. Rasmiy uslubga 

---

D. So’zlashuv uslubga
48. Muayyan muassasaga yoki mansabdor shaxs nomiga biror iltimos, taklif yoki 
shikoyat mazmunida yoziladigan rasmiy hujjat… 
A
. Ariza hisoblanadi
B. Iltimosnoma 
C. Ishonchnoma 
D. Taklifnoma 
49. Nutq uslublari qaysi qatorda to‘liq berilgan? 
A
. Ilmiy, publitsistik, badiiy, rasmiy, so‘zlashuv
B. Ilmiy-ommabop, so‘zlashuv, rasmiy-idoraviy 
C. Badiiy, so'zlashuv, ilmiy, ommaviy 
D. Rasmiy-idoraviy, publitsistik, ilmiy, og‘zaki 
50. Ilmiy uslub janrlari: 
A
. ilmiy maqola, referat, tezis, dissertatsiya
B. maqola, ocherk, she'r, hikoya 
C. referat, drama, komediya, qissa 
D. maqola, g‘azal, qissa, konspekt 
51. Terminlar asosan qaysi uslubda ishlatiladi? 
A. Ilmiy uslubda 
B. Publitsistik uslubda 
C. Rasmiy idoraviy uslubda 
D. So'zlashuv uslubida 
52. Badiiy uslub janrlari qaysilar? 
A. Roman, hikoya, she'r, g‘azal, tragediya 
B. Hikoya, roman, ilmiy maqola 
C. G‘azal, qissa, referat, taqriz 
D. Maqola, ocherk, konspekt, doklad 
53. O'zbek tiliga qachon davlat tili maqomi berilgan? 
A. 1989-yil 21- oktabr 
B. 1990- yil 21- oktabr 
C. 1991- yil 1- sentabr 
D. 1992- yil 8-dekabr 
54. Imlo qoidalari nima? 
A. To‘g‘ri yozish qoidalari 
B. Talaffuz qoidalari 
C. So'z yasash qoidalari 
D. Tinish belgilarining ishlatilishi 
55. Lug‘aviy birliklarga nimalar kiradi? 
A. so'z, ibora, termin, qo'shma so'z 

---

B. termin, frazeologizm, gap 
C. so'z birikmasi, ibora, gap 
D. sifat, ot, ravish, bog‘lovchi 
56. Qaysi tushuncha lug‘aviy birlik hisoblanmaydi? 
A. so'z 
B. gap
C. ibora 
D. qo'shma so'z 
57. Tasviriy ifodani toping? 
A. oq oltin 
B. paxta 
C. paxtakor 
D. tilla 
58. Qaysi tushuncha lug‘aviy birlik hisoblanadi? 
A. gap 
B. so'z
C. so'z birikmasi 
D. sodda gap 
59. Adabiy janrlar qaysi? 
A. epik, lirik, dramatik 
B. she'riyat, publitsistika 
C. komediya, nasr, drama 
D. nazm, tragediya, roman 
60. Ommaviy axborot vositalari bu – 
A. intervyu, maqola, ko'rsatuv 
B. maqola, reportaj, axborot 
C. gazeta, jurnal, televideniye, radio, internet 
D. axborot, jurnal, reklama 
61. Ommaviy axborot vositalarining uslubi – 
A. publitsistik uslub 
B. ilmiy uslub 
C. rasmiy uslub 
D. so'zlashuv uslubi 
62. Qaysi uslub faqat og‘zaki shaklga ega? 
A. So'zlashuv uslubi 
B. Badiiy uslub 
C. Ilmiy uslub 
D. Publitsistik uslub 
63. Ommaviy axborot vositalariga nimalar kiradi? 

---

A. saytlar, maqola, ma'ruza 
B. gazeta, maqola, hikoya 
C. internet, risola, o‘quv qo‘llanmalar 
D. televideniye, radio, gazeta, jurnal 
64. Publitsistik uslubning qanday janrlari mavjud? 
A. maqola, intervyu, reportaj 
B. esse, hikoya, roman 
C. ilmiy maqola, tezis, konspekt 
D. lavha, dialog, monolog 
65. Maqolaning qanday turlari bor? 
A. ommaviy, badiiy, rasmiy 
B. ilmiy, rasmiy, esse 
C. ilmiy, publitsistik, ilmiy-ommabop
D. ilmiy-ommabop, felyeton, intervyu 
66. Ilmiy uslubga xos terminlarni aniqlang? 
A. Kvant, teorema, molekula 
B. Siyosat, ixtiro, mavzu 
C. Fan, dastur, kitob 
D. Maqola, musiqa, sport 
67. Qaysi so‘z termin emas? 
A. molekulyar 
B. fonetika 
C. kosinus 
D. universitet
68. Quyidagi birikmalar qaysi uslubga xos: kvadrat tenglama, katetlar yig‘indisi 
A. so'zlashuv 
B. ilmiy
C. badiiy 
D. publitsistik 
69. Maqolalar qanday qismlardan iborat? 
A. Kirish, asosiy qism, xulosa 
B. Boshlang‘ich va yakuniy qismlar 
C. Faqat asosiy qismdan 
D. Asosiy qism, xulosa 
70. Tilshunoslikka doir terminlarni aniqlang? 
A. Uchburchak, ko‘p qirrali 
B. Gap, dialog, maqola 
C. Fonema, unli va undosh tovushlar
D. Modda, zarra, atom 

---

71. AKT terminlarini aniqlang 
A. Axborot, kompyuter, dastur 
B. Monolog, dialog, disput 
C. Tovush, unli, undosh 
D. Simmetrik, to‘g‘ri, uchburchak 
72. Uslubini aniqlang: