Akademik litsey va kasb-hunar kollejlarida Jahon tarixi darslarini loyiha metodi asosida o’rganish

Talabalar loyihani muvaffaqiyatli bajarishlari uchun bilishlari lozim bo’lgan tayanch bilim va ko’nikmalar:
Quyidagi tayanch bilimlarni bilishi kerak: Ikkinchi jahon urushi va uning yakunlari haqida tayanch bilimlarga ega bo’ladilar.
Quyidagi ko’nikmalarga ega bo’lishlari kerak: Ikkinchi jahon urushi va uning yakunlari haqidagi turli ma’lumotlarni aniqlash, tahlil qilish, manbalar bilan ishlash, ma’lumotlar yig’ish, qayta ishlash va taqdim etish, mavzuga doir slayd, davr muhitini tasvirlovchi hujjatli fil’m, mavzu yuzasidan mutaxassisdan interv’yu tayyorlash ko’nikmalariga ega bo’ladi.
Loyihani bajarish tartibi: Laboratoriya mashg’ulotini bajarish jarayonida talabalar kichik guruhlarga bo’linib, mavzu yuzasidan loyiha mavzularini tanlab, reja tuzadilar. Rejaga ko’ra har bir ishtirokchining aniq vazifasi belgilanadi.Loyiha mahsuli oy oxirida, talabalar va pedagog o’rtasida belgilangan kunda amalga oshiriladi.
Loyiha asosida o’qitish jarayonida quyidagilar qo’llaniladi: matn va axborot manbalari bilan ishlash, manbalar asosida slayd, fil’m, interv’yu va hisobot tayyorlash, taqdimot;
Laboratoriya ishini amalga oshirishning zaruriy vositalar va jihozlari:
loyiha topshirig’i, uslubiy ko’rsatmalar, kompyuter, videoproektor, videokamera, doska,jahon xaritasi.
Talabalarga oldindan tavsiya etilgan mavzular bo’yicha mustaqil ravishda guruhiy shaklda tayyorlangan loyihalar tahlil qilinadi va namuna sifatida atroflicha o’quv loyihalarini bajarish imitatsiya qilinadi.
Akademik litsey va kasb-hunar kollejlarida Jahon tarixi fanidan guruhiy shaklda tayyorlangan o’quv loyihasi.
O’QUV LOYIHA:“IKKINCHI JAHON URUSHI VA UNING YAKUNLARI”
Loyiha doirasida o’z yechimini topuvchi muammo: Ikkinchi jahon urushi va uning yakunlari mavzusini turli manba va adabiyotlar asosida o’rganib tasavvur hosil qilgach, ijtimoiy-iqtisodiy hayot haqida slayd, hujjatli fi’lm, interv’yu namunalarini o’zlari tayyorlab, tarixiy davr haqida batafsil ko’nikma va malakaga ega bo’lish.
Loyiha maqsadi: Mavzuni loyiha metodi asosida yoritib, yangi bilim va ko’nikmalarni hosil qilish.
Foydalanuvchilar: Akademik litsey va kasb-hunar kollejlari tarix fani o’qituvchilari, “Tarix o’qitish metodikasi” ta’lim yo’nalishi talabalari va o’quvchilar.
Bo’lajak tarix o’qituvchisi “Ikkinchi jahon urushi va uning yakunlari” mavzusi orqali XX asrning birinchi yarmidagi siyosiy voqealar, jahon mamlakatlarining olib borgan siyosatlari, Ikkinchi jahon urushining asosiy jang harakatlari va ularning yakunlari, oqibatlarining tub mohiyatini ochib berishni muammo tarzida qo’yadi.O’quvchilar bu muammoni o’rganish uchun loyiha rejalashtiradilar. Loyiha rejasini tub mazmuni mavzuni darslik mavzusiga qaraganda yanada yorqin, batafsil, qiziqarli va chuqur tarzda o’rganishni taqozo etadi. Muhokama jarayonida bo’lajak tarix o’qituvchisi o’quvchilarga “Ikkinchi jahon urushi va uning yakunlari” mavzusiga oid adabiyotlarni tavsiya etadi.
LABORATORIYA ISHINI BAJARISH JARAYONI
Bo’lajak tarix o’qituvchilar tarix o’qitishni loyihalash jarayonida O’rta maxsus ta’limi o’quv yurtlari o’quvchilari rolini bajarishadi. Bo’lajak o’qituvchilardan tuzilgan guruhlar avvalo, M.Lafasovning Jahon tarixi (1918-2013 yillar) Akademik litsey va kasb-hunar kollejlari uchun darsligidan “Ikkinchi jahon urushi va uning yakunlari” mavzusini o’qib chiqib, tavsiya etilgan adabiyotlarni yig’ib chiqadilar. O’quvchilar to’plagan ma’lumotlari asosida slayd tayyorlashadi. Shu o’rinda o’quvchilarga slayd tayyorlash texnikasi o’qituvchi tomonidan tushuntiriladi. Slayd tayyorlashda Power Point dasturidan foydalaniladi. O’quvchilar “Ikkinchi jahon urushi va uning yakunlari” mavzusini yanada kengroq yoritish uchun fil’mlardan foydalanishi mavzuning mazmun mohiyatini ochib beradi. Fil’mlardan tarix darslarida foydalanish dars mavzusi, dars turi va boshqa holat va sharoitlarga qarab turlicha bo’lishi mumkin.Dars jarayonida fil’mlardan to’la foydalanish, uning bo’limlaridan va qism yoki lavhalaridan foydalanish mumkin. Kinofil’mni namoyish qilish darsning turli xil bosqichlarida amalga oshirish mumkin. Fil’m boshlanishdan oldin o’quvchilar fil’mni maqsadini, unda nimalar tasvirlanganini, qanday savollarga qo’uvchilar javob topishini kirish suhbatida tushuntiradi. Fil’m namoyishi jarayonida o’qiuvchi ko’rsatilayotgan kinolavhalarga izoh berib borish lozim. Fil’mda keltirilgan dalilllar, mulohazalar, ta’surotlar, ilgari olingan bilimlar bilan solishtiriladi. Fil’mda olingan bilimlari bilan darslik matnini orasidagi aloqalar ochib beriladi. Kinofil’mlar darsga o’ziga xos xususiyatlarni beradi, o’quvchilarni bilish faoliyatini jadvallashtiradi, bilimlarni bevosita ko’rish orqali o’zlashtirishga imkon beradi, fil’mda tarixiy voqea va hodisalarni sodir bo’lishini kuzatishga imkon beradi.Agar mavzuga doir ko’plab fil’mlar yig’ilsa, fil’mlar saralanib aynan mavzuga doir qismlari ajratib olinadi. Fil’mlardan ajratilgan qismlarni birlashtirib, mavzuga doir fil’m qilish uchun, kompyuter grafikasi (Ulead VideoStudio programmasi) dan foydalaniladi. Agar o’quvchi mavzuga turli qarashlar bilan yondoshsa, unda tanqidiy fikrlar yuzaga keladi. Shu nuqtai nazardan o’quvchi o’z fikr mulohazalarini soha mutaxassisi bilan o’rtoqlashsa, fikr almashsa, mavzuning yangi qirralari ochilishi mumkin. Bu o’rinda interv’yu metodidan foydalanishi maqsadga muvofiqdir. (Interv’yu haqida 5- mavzudan ma’lumot oling).
Loyiha papkasi (loyiha portfoliosi)-O’quvchilar loyihani bajarish davomida to`plangan hujjatlar, ma`lumotlarni, ko’rgazmali vositalarni jamlashtirib hisobot tayyorlaydilar va loyiha portfoliosiga joylashtiradi
Loyihani bajarish bo’yicha ish rejasi

F.I.SH	Vazifalar	Ishning mazmuni	Tayyor mahsul turi	mud-dati
	olingan axborotni yig’ish	mavzusi bo’yicha axborot to’plash, yig’ilgan axborotni matn, jadval hamda sharhlar ko’rinishida rasmiylashtirish.	ma’lumotlarni elektron variantda tayyorlash	1-hafta
*
*	slayd tayyorlash	o’quvchi tarixiy mavzuga oid slayd tayyorlash.	slayd	6-kun
*	fil’m tayyorlash	mavzuga oid hujjatli fil’mlarni topib, uni xillashtirish ,kerakli saralangan fil’mlar topilgandan keyin, uni mavzuga doir qismlari ajratib olish.	fi’lm	6-kun
*	interv’yu tayyorlash	mavzuga doir interv’yu tayyorlash.	interv’yu	1-hafta
*	hisobot tayyorlash	barcha qilingan ishlar yuzasidan hisobotga tayyorlash.	hisobot	3-kun
*		taqdimotni tayyorlash	taqdimot	1-kun