Ajiniyoz nomidagi NDPI Pedagogika fakulteti maktab menejmanti yo’nalishi 2-L guruh talabasi Erejepov Samandarning “Iqtisodiyot” fanidan tayyorlagan prezintatsiyasi.
O’zbekiston Respublikasidagi ma’muriy- buyruqbozlik tizimidan bozor munosabatlariga o’tish davri kontsepsiyasi.
Reja:
1.O’tish davri iqtisodiy ta’limotlari.
2. Bozor iqtisodiyotiga o’tishning ob’ektiv zarurligi.
3.O’zbekiston Respublikasi prezidenti I.Akarimov asarlarida bozor munosabatlariga o’tish tamoyillarining ishlab chiqilishi.
O’zbekiston Respublikasi uchun sobiq mustabid tuzum merosi va soxta mafkuraning oqibatlari quidagilarda o’z aksini topishi Respublika birinchi Prezidenti, akademik I. A Karimov asarlarida umumlashtirilgan:
O’zbekiston Respublikasi uchun sobiq mustabid tuzum merosi va soxta mafkuraning oqibatlari quidagilarda o’z aksini topishi Respublika birinchi Prezidenti, akademik I. A Karimov asarlarida umumlashtirilgan:
1.Bir yoqlama rivojlangan, mo’rt, zaif, iqtisodiyotga asoslangan markazga qaram yarim mustamlaka mamlakat. 2.Boy mineral xom ashyo resurslaridan nazoratsiz va ayovsz foydalanishga hamda puxta yakka xukumronligiga asoslangan iqtisodiy tizim. 3.Mahalliy xom ashyolarni qayta ishlash quvvatlarini ibtidoiy darajadagiligini, ishlab chiqarishning texnologik asbob- uskuna shuningdek yoqilg’i taminoti markazga qaramlik. 4.Eng muhum oziq-ovqat mollari(un, shakar, go’sht, sut) va boshqa xalq iste’mol maxsulotlarining chetdan keltirilishi 5.Paxta maxsulotlarining suv tekinga keltirilishi, oltin, qimmatbaxo va rangli metallar,strategik ahamiyatga ega materiallar narxini bozorda ota ko’p haridori bo’lgan boshqa qimmatbaho mahsulotlarni ishlab chiqarish va sotishdan kelgan foydani O’zbekiston xazinzsiga tushmasligi. 6.Iqtisodiy o’sish sur’atlari samaradorligi ko’rsatkichlarining salbiy darajadagiligi ortib borishi, moliya-pul tizimining butkul ishdan chiqishi. 7.Xorijiy mamlakatlar b-n bevosita tashqi iqtisodiy aloqalarning cheklanganligi. 8.Qishloq joylarda yashirin ishsizlik, shahar va qishloqdagi turmush darajalaridagi farqning ortib borishi. 9.O’zbekiston aholisi turmush darajasi ko’rsatkichlarining sobiq SSSrdagi eng oxirgi o’rinlarga tushib ketganligi. 10.Ekologik muammolarning keskinlashuvi, yer-suv resurslaridan ayovsiz foydalanish, yerlar sho’rlanishining ortishi, cho’l zo’nalarining kengayishi. Boshlang’ich shart-sharoitlarga ko’ra, yondashilgan guruxlash mezoniga asosan tartiblashga solinadigan bozor iqtisodiyoti mamlakatlari 3 ta yondashuv I.Karimov tomonidan taxdil etilgan.Bular: 1.Uzoq davom etgan evolyutsion taraqqiyotni bosgan rivojlangan mamlakatlardagi aralash iqtisodiyot. 2.An’anaviy (oddiy va bozor, patriarxal feodal munosabatlariga ega iqtisodiyot asosida shakillanayotgan bozor munosabatlari . 3.Rejalashtirilgan buyruqbozlik iqtisodiyoti negizida shakillanayotgan bozor munosabatlariga asoslangan demakratik jamiyat. 4.Sotsiolizm g’oyalarini samarali bozor iqtisodi vujudga keltirish bilan kushib olin borishga urinayotgan sotsialistik iqtisodiyotning Xitoycha yo’li. Jahon tajribasida bozor iqtisodiyotiga o’tishning 4 ta asosiy yo’li. Rivojlangan mamlakatlar yo’li Rivojlanayotgan mamlakatlar yo’li Sobiq sotsialistik mamlakatlar yo’li
Sotsiolizm g’oyalarini samarali bozor iqtisodiyotini vujudga keltirish mexanizmi bilan qo’shib olib borish yo’li Bozor iqtisodiyotiga o’tishning modellari. 1.Bozor munosabatlariga o’tish va taraqqiyotning o’zbek modeli. 2.Mulkchilik shakillaridagi o’zgarishlar. 3.Agrar munosabatlar islohati. 4.Narxlarni erkinlashtirish va bozor infratuzilmasini yaratish. Bozor iqtisodiyotiga o’tish davri va uning O’zbekistondagi xususiyatalari. 1.Otish davringing mazmuni.Bozor iqtisodiyotiga o’tish yo’llari. 2. O’zbekistonda bozor iqtisodiyotiga o’tishning tamoyillari va xususiyatalari. 3. Respublikada bozor islohatlarini amalga oshirish va uning asasiy yo’nalishlari.
Bozor iqtisodiyotiga o’tishning “ o’zbek modeli” konsepsiyasi O’zbekiston Respublikasi birinchi Prezidenti akademik I.A.Karimov tomonidan ishlab chiqilgan.
Bozor iqtisodiyotiga o’tishning “ o’zbek modeli” konsepsiyasi O’zbekiston Respublikasi birinchi Prezidenti akademik I.A.Karimov tomonidan ishlab chiqilgan.
Uning besh tamoyili mavjud:
Iqtisodiyotning siyosatidan ustivorligi va bunda iqtisodiyotning mafkuradan holi bo’lishi.
Davlat bosh islohatchi.
Qonunning hamma narsadan ustun turishi.
Kuchli ijtimoiy siyosat, ijtimoiy yo’naltirilgan bozor.
Bozorga bosqichma –bosqich, tadrijiy ( evolyutsion) yo’l bilan borish.
Isloxarlarning “o’zbek modeli” quidagilarga asoslanadi: 1. Bozor iqtisodiyoti va demakratya tamoyillariga asoslanadigan jamiyatni barpo etish; 2. SSSR parchalangandan keyin O’zbekistonning haqiqiy holati; 3.Xalqning mentaliteti va tarixiy an’analariga islohatlani amalga oshirishning u yoki bu sur’atlariga aholining tayyorgarlik darajasi; 4. “Shok terapiyasi” dan voz kechish.
