Ajiniyoz nomidagi nukus davlat pedagogika instituti sapayeva feruza davlatovna

Xazoyin ul maoniy” 1491/1492–1498/1499-yillar orasida 
tuzilgan, degan fikrni birinchi boʻlib S.L.Volin bildirgan edi. 
Kulliyotning tuzilishi davri chegarasini 1491–1492-yildan 
belgilashda u Navoiyning “Xamsat ul mutahayyirin” asaridagi 
yozilganlarga asoslanadi.
Bu asarda yozilganlardan ma’lumki, 
Jomiy oʻzining qasida hamda lirik she’rlaridan iborat uchta devon 
tuzadi va Navoiyning taklifiga binoan ularning har birini alohida 
nomlaydi. Shuning bilan birga uning oʻziga ham turkiy nazmlari 
nihoyatda koʻp yigʻilganligini ta’kidlab, shu she’rlardan iborat 
197

---

alohida nomlar bilan ataluvchi devonlar tuzishni maslahat bergan. 
Shu voqeadan keyin koʻp vaqt oʻtmay (1492-yil 8-noyabr) Jomiy 
shamollash tufayli vafot etadi. 
Mazkur hikoya soʻngida Navoiy ustozining amri itoatini vojib 
bilgani holda bu ishni amalga oshirganini yozadi.