Ajiniyoz nomidagi Nukus davlat pedagogika instituti «Boshlang’ich ta`lim» fakul`teti

YOshlarning ma`lumotlilik darajasi – yangilanish davrida muxim omil bulib, agar usmir yoki uspirinda ilk yoshlikdan kitobga, bilimga mexr tarbiyalanmagan bulsa, agar uning bilim va tushunchalari doirasi tor bulsa, u sog`lom g`oyani nosog`lomdan, dunyoviylikni daxriylikdan, ziyoni jaxolatdan farqlay olmaydi.
Oila – xaqiqiy ma`naviyat uchogi, mafkuraviy tarbiyaning omili va shart – sharoiti.
Ijtimoiy ustanovkalar (attitud) – ijtimoiy vaziyatlar ta`sirida ijtimoiy ob`ektlarga nisbatan shakllanadigan ustanovkalar. Ularni uzgartirish uchun ijtimoiy shart – sharoitlar va shaxsning ularga nisbatan baxo va munosabatlari tizimini uzgartirish kerak.
Bazaviy ijtimoiy ustanovkalar – ular shaxsning umumiy yunalishini belgilaydi, xayotiy yunalishlari moxiyatidan kelib chikadi, ularni uzgartirish e`tiqod va dunyokarashlarni uzgartirish demakdir.
Qadriyatlar tizimi – ular avlodlararo mulokot jarayonining maxsuli sifatida jamiyatda qadr – qimmat topgan narsalarga nisbatan ustanovka.
Ob`ektivlashish – qaytarilgan va natijada inson ongida uzok muddat saqlanayotgan obrazningvaziyat paydo bulganda uz kuchi va mavjudligini kursatishi.
Shaxsning faolligi – jamiyat bilan doimiy munosabatni ushlab turuvchi, uz – uzini anglab, xar bir xarakatini muvofiqlashtiruvchi shaxsga xos bulgan eng muxim va umumiy xususiyat.
Faollik (lotincha «actus» - xarakat, «activus» - faoliyat) – shaxsning xayotdagi barcha xatti – xarakatlarini namoyon etishni tushuntiruvchi kategoriya.
Tashqi faollik – tashkaridan va uz istak – xoxishlarimiz ta`sirida bevosita kurish, qayd qilish mumkin bulgan xarakatlarimiz, mushaklarimizning xarakatlari orqali namoyon buladigan faollik.
Ichki faollik – bir tomondan, u yoki bu faoliyatni bajarish mobaynidagi fiziologik jarayonlar (moddalar almashinuvi, qon aylanish, nafas olish, bosim uzgarishlari), ikkinchi tomondan, bevosita psixik jarayonlar, ya`ni aslida kurinmaydigan, lekin faoliyat kechishiga ta`sir kursatuvchi omillarni uz ichiga oladi.