даларидан чиқариш таклиф қилинмоқда. Болалар фалажини (пара-
личини) ва аллергияларни қўзғатади. (
“Қўшимча моддалар”
бўли-
мига қаранг.)
3.
Тимеросал (Timerosal):
органик симобли туз бўлиб, эмлаш
моддаларининг ичида муҳофаза қилувчи сифатида ишлатилади.
Ҳашарот дориси сифатида маълум ва марказий асаб тизимига нега-
тив (салбий) таъсир кўрсатадиган модда. (
“Aутизм”
бўлимига
қаранг.)
4.
Полисорбент:
Шифри очилмаган (расшифровка) қилинмаган
модда.
Организмнинг гепатит В эмлашига қарши берадиган баъзи
реакциялари
: ҳарорат, бош айланиши, бош оғриғи, қусиш, ич кети-
ши, қорин оғириғи, жигар функцияисининг бузилиши; тери тўкили-
ши, бўғим ва мускул оғриқлари, анафилаксия, фалаж (паралич), нев-
рит, энцефалит,
менингит, артрит, нафас қисиши, васкулит, юрак
шишуви, лимфоденит.
Гепатит В вирусига қарши ривожлантирилган бу
янги эмлашни
қўллаш фақат бугунги куннинг болаларига эмас, балки келажакдаги
авлодларга ҳам тузатиб бўлмайдиган ва таxмин қилиб бўлмайдиган
жисмоний, ақлий ва руҳий зарарлар кўрсатиши мумкин.
Рекомбинация эмлашнинг таъсирини тасаввур қилиш учун
узоқ муддатли ва юксак технологияларни талаб қилувчи
тадқиқотлар ўтказилиши керак. Бу эса катта маблағ талаб қилади-
ган иш. Шу сабабдан, xориждаги “xайр-эҳсон соҳиблари” мамла-
катимизга янги авлод эмлаш моддаларини “болаларнинг кенг
оммаси устида тажриба ўтказиш” мақсадида бепул юборилмоқда.
Мамлакатимиз ташқаридан келаётган эмлашларни қанчалик
ишончли эканлигини назорат қила оладиган ҳолатда эмас. Чунки
бизда бундай тадқиқотларни ўтказиш учун зарур бўлган жихозлар
ва лабораториялар йўқ.
Янги Зеландияда эмлаш тақвимига гепатит В эмлаши қўшилган-
дан сўнг 1-чи турдаги диабетга чалиниш ҳоллари 60% ошган.
Баъзи эмлашларда муҳофаза қилувчи (сақловчи) сифатида тиме-
росал+алюминий гидроксит, бошқаларида
эса тимеро-
сал+формалдегид ишлатилади. Мана шу уч модда (тимеросал, алю-
миний гидроксит, формалдегид)
биз билган пестицидлардир, яъни
ҳашаротларга қарши қўлланиладиган дорилардир. Жойлашган ерига
448
қараб, талоқ, жигар, буйрак, мия тўқималарини ҳамда катталашиш ва
етишишга жавобгар безга зарар беради.
Масалан, буйракларда жойлашса, буйракларнинг ривожланишига
тўсқинлик қилиб, бироз вақт ўтган сурункали буйрак етишмовчили-
гига; ошқозон ости безида жойлашса, 1-чи турдаги диабетга; мияда
жойлашса, эпилепсия (тутқаноқ), фалаж (паралич), доимий йиғлаш,
давомли равишда ўз атрофида айланишга, отизмга ва бошқа касал-
ликларга сабаб бўлади. Буларнинг ҳаммаси эмлаш моддаларининг
характеристикаларида, яъни ён таъсири ҳақидаги бўлимда батафсил
кўрсатилмоқда. Шу сабабдан, уларни ишлаб чиқарувчилар мазкур ён
таъсир ва оқибатларга жавобгар эмаслар, жавобгарлик эмлашни қил-
дирганларда, яъни эмлашни олганлардадир.
Касалланган болалар-
нинг соч намуналари таҳлил қилинганда баъзиларининг мияларида
кўрсатилган меъёрдаги дозадан 125-150 маротаба кўп тимеросал мав-
жудлиги аниқланган.
“Жаҳон соғлиқни сақлаш ташкилотининг Европа бўлими томони-
дан 2005 йилда Туркияда ўтказилган “Европада эмлаш ҳафталиги”
доирасида ўтган Эмлаш ҳафталигининг шиори “Эмлашнинг, олдини
олинг, сақланинг”, деб белгиланди.
Туркияда ўтказиладиган эмлашларнинг тақвими қуйидагича кўр-
сатилди:
•
Do'stlaringiz bilan baham: