ҲАҚИ Қий тиббиёт (Йўқотилган шифо изидан) gerçek tip

“Касалликларнинг бошланиши ва ривожланиши”, “Дорилар”,
“Соғликни сақлаш учун асосий тавсиялар” 
бўлимларига қаранг).
Ич кетиши
(диарея) 
Ич кетишидан қўрқиш нотўғри, чунки ич кетиши ҳеч қандай xавф
туғдирмайди. 
Ич кетиши организмнинг ичак йўли орқали зарар-
ли нарсалардан тозаланишидир.
Шунинг учун ич кетишини дарров
тўхтатишга ҳаракат қилиш керак эмас. Бу ҳолатда энг аввало қуйида-
гилар қилинади: 
435

---

Болага 2-3 кун ҳеч қандай овқат берилмайди.
9
Ич кетиши тўхтаганда болага ҳар куни эрталаб асал сиропи ичи-
рилади. Очиққанда мавсумига қараб, лимон, олхўри, олма, олча,
тарвуз, узум, анор суви сув билан аралаштириб ичиртирилади.
Кечга яқин табиий асал ёки қатиқ билан қайнатилган гуруч
берилади.
Болани кунига бир мартадан кўп пиширилган овқат истеъмол
қилишга ўргатмаслик керак.
Эмизикли чақалоқнинг ичи кетса 2 кун давомида эмизилмайди. 
9
Икки кун давомида арпободиён чойи ёки қоразира чойи табиий
асал сиропи билан яримга-ярим қилиб аралаштириб берилади. 4-
6 ойлик чақалоққа кунига кўпи билан 1 десерт қошиқ, 8-10 ойлик
чақалоққа кўпи билан 1 ош қошиқ асал берилиши мумкин. Она
эса бу 2 кунни лимон, грейфрут,олма, анор, исмалоқ, семизўти
ёки сабзи суви ва арпабодиён чойини ичиб ўтказиши, сутини тар-
тиб билан соғиб ташлаши керак. 
Ич кетиши тўхтагандан кейин чақалоқни эмизиб бошлаш мумкин,
фақат она ўзи ейдиган нарсаларга эътиборли бўлиши лозим. 
Касалланган чақалоқ 4 ойдан кичик бўлса
9
2-3 кун давомида кунига 2 марта 1 чой қошиқ асал билан тайёр-
ланган 100 гр. асал сиропи; 4 марта 100 грамм сувга 10-15 грамм
лимон суви берилади. Бу муддат ичида чақалоқ эмизилмайди. 
Ич қотиши 
Бола ҳар сафар овқатлангандан сўнг, она сутини эмгандан сўнг
ҳам, катта ҳожатга чиқиши керак. Бир кундан ортиқ давом этган ич
кетишини ўзидан-ўзи йўқолишини кутмаслик керак, бунга қарши
бирон бир чора кўриш лозим. 1 ёшдан кичик чақалоқларга қилиниши
мумкин бўлган уч турли муолажа мавжуд:
• Кўрсаткич бармоғи зайтун ёғига ботирилади, бармоқ билан бола-
нинг ануси ва ичкариси массаж қилинади. Чақалоқнинг катта ҳожати
дарров келади.
• Бироз туз билан асал аралаштирилиб, боланинг анусига қўйила-
ди ва массаж қилинади.
• Эмизикли чақалоқларда 30-50 гр., 3-5 ёшдаги болаларда 70-100
гр. зайтун ёғи (хона ҳароратида) боланинг анусга резина помпа (клиз-
ма коптокчаси) билан юборилади.10-15 дақиқа кутилгандан кейин
хожатхонага олиб борилади.
436

---

Болага зайтун ёғи билан клизма қилинади ва овқатланиши тартиб-
га солинади, шунда ич қотишга сабаб қолмайди (
“Қабзият”
бўлими-
га қаранг).
Эмизaдиган она чақалоғининг ичи қотмаслиги учун ўзининг ичак-
ларини даволаши керак. (