ҲАҚИ Қий тиббиёт (Йўқотилган шифо изидан) gerçek tip

“Ёғлар” 
ва
“Қон олдириш”
бўлимларига қаранг.)
Яҳудий, армани ва туркларнинг аксарияти “А” қон гуруҳига мансуб
бўлгани учун уларда анемиянинг кўп учраши ушбу касалликнинг
муҳим бир xусусиятидир. Статистик маълумотларга кўра, Туркияда ва
Исроилда, таxминан, 40% кишида турли даражадаги камқонлик бор.
• Кир ювиш воситалари ва дориларда бўладиган кимёвий модда-
лар, суяк илиги ҳужайраларининг генетик жиҳатдан ўзини янгилаш
xусусиятини, яъни RNA синтезини бузади. Жуда нозик тузилган бу
ҳужайралар бундай кучли таъсирга қаршилик кўрсата олишмайди.
Бундан ҳам оғир ҳолларда янги эритроцит ишлаб чиқариш тўхтайди
ва кучли анемия вужудга келади. 
Бунинг сабаби, қон ишлаб чиқаришга масъул бўлган ферментлар
юзага келган реакциялар натижасида йўқ бўлиб кетганидадир.
Кир ювиш воситалари, антибиотиклар, анальгетиклар, ревматизм-
га қарши дорилар, аспирин, қонни суюлтирувчи дорилар ва психиат-
рияда қўлланиладиган кимёвий дорилар, эритроцитларнинг ҳужайра
деворларини эритиб, уларни бартараф қилишни бошлайдилар.
Эритроцитларнинг нозик ҳужайралари бундай кимёвий хуружга дош
бера олмайди.
Қайд этилганидек, кир ювиш воситалари ва синтетик тиббий
дориларни ишлатганда, бир тарафдан, ҳужайраларнинг ўзини-ўзи
янгилашига тўсқинлик пайдо бўлади, яъни қон ишлаб чиқариш тизи-
ми бузилади, иккинчи тарафдан эса, ишлаб чиқарилган қон ҳужайра-
лари бартараф қилина бошлайди. Бу эса ўз навбатида биологик даво-
мийлик ва тириклик учун жуда катта xавфдир. 
Туркияда анемия касaллиги кўпинча кир ювиш воситалари, аспи-
рин ва антибиотикларни ҳаддан зиёд қўлланиш натижасида келиб
чиққан.
Бундан ташқари
• Антибиотиклар ичаклардаги керакли моддалар ва қон ишлаб
чиқаришда муҳим рол ўйнайдиган “В” гуруҳи витаминларини синтез
қилувчи микробларни йўқ қилади ва қон ишлаб чиқаришнинг кама-
йишига сабаб бўлади.
233

---

• Аспирин, ревматизмга қарши дорилар, антидепрессант ва кир
ювиш воситаларини қўлланиш натижасида юзага келган буйрак,
ошқозон ва ичак каби аъзоларда томир ёрилишлари ва эндомет-
риоз туфайли ҳосил бўладиган яширин қонашлар камқонликка
сабаб бўлади.
• Кортизон, шишлар, яралар ёки бавосил (геморрой) каби сабаблар
туфайли ошқозон ва ичакда юзага келган қонашларни кучайтириб
юбориши мумкин.
Қандай сабаб билан юзага келишидан қатъий назар, камқонлик
темир етишмовчилигига, бу ўз навбатида, Оқденгиз анемиясини
ташишга ёки Оқденгиз анемиясига сабаб бўлиши мумкин.