Aholining tabiiy harakati va undagi o’zgarishlar

Demografik proghoz ma'lumotlari bo'yicha 2025 yilda dunyo aholisi ko'payishining faqat 5 foizga yaqini Shimoliy yarim shardajoylashgan rivojlangan davlatlar hissasiga to'g'rl keladi. Mazkurdavlatlarda aholi o'sishi tug'ilish hisobiga emas, balki aholi o'limining kamayishi hamda aholi umr ko'rish muddatining uzayishi (o'rtacha 73 yoshdan 79 yoshgacha) hisobiga sodir bo'ladi. Tug'ilish juda kamayib borib, har bir ayolning farzand ko'rlsh davri (15-49 yosh) da ko'rgan bolalari o'rtacha 1,9 ni tashkil etadi. G'arbiy Yevropada esa bu ko'rsatkich 1,5 Sharqiy Yevropada ham tug'ilish o'z tarixidagi eng past darajaga tushadi. Germaniya, Daniya, Shvesiya, Avtsriya davlatlarida kutilayotgan depopulyasiya (aholining kamayib ketishi) inunigratsiya hisobiga bartaraf etilishi kutilmoqda. 2010-2025 yillarda dunyo aholisining o'sib borishining 90-95 foizi OSlYo Mrika va Lotin Amerikasidagi rivojlanayotgan davlatlar xissasiga to'g'ri keladi.

• 
  Demografik proghoz ma'lumotlari bo'yicha 2025 yilda dunyo aholisi ko'payishining faqat 5 foizga yaqini Shimoliy yarim shardajoylashgan rivojlangan davlatlar hissasiga to'g'rl keladi. Mazkurdavlatlarda aholi o'sishi tug'ilish hisobiga emas, balki aholi o'limining kamayishi hamda aholi umr ko'rish muddatining uzayishi (o'rtacha 73 yoshdan 79 yoshgacha) hisobiga sodir bo'ladi. Tug'ilish juda kamayib borib, har bir ayolning farzand ko'rlsh davri (15-49 yosh) da ko'rgan bolalari o'rtacha 1,9 ni tashkil etadi. G'arbiy Yevropada esa bu ko'rsatkich 1,5 Sharqiy Yevropada ham tug'ilish o'z tarixidagi eng past darajaga tushadi. Germaniya, Daniya, Shvesiya, Avtsriya davlatlarida kutilayotgan depopulyasiya (aholining kamayib ketishi) inunigratsiya hisobiga bartaraf etilishi kutilmoqda. 2010-2025 yillarda dunyo aholisining o'sib borishining 90-95 foizi OSlYo Mrika va Lotin Amerikasidagi rivojlanayotgan davlatlar xissasiga to'g'ri keladi.
  

Lekin XXI asrning dastlabki choragida rivojlanayotgan davlatlar aholisi ko'payishida juda katta hududiy tafovutlar bo'lishi qayd etilmoqda. Agar Lotin Amerikasi bo'yicha kelajakda aholi sonining o'rtacha yillik o'sib borishi 2,1 foizni tashkil etsa, Urugvayda bu ko'rsatkich 1foizni, Markaziy Amerikada - 2.3. Paragvayda 3 foizni tashkil etadi.

• 
  Lekin XXI asrning dastlabki choragida rivojlanayotgan davlatlar aholisi ko'payishida juda katta hududiy tafovutlar bo'lishi qayd etilmoqda. Agar Lotin Amerikasi bo'yicha kelajakda aholi sonining o'rtacha yillik o'sib borishi 2,1 foizni tashkil etsa, Urugvayda bu ko'rsatkich 1foizni, Markaziy Amerikada - 2.3. Paragvayda 3 foizni tashkil etadi.
  
• 
  Lotin Amerikasi aholisi 2001 - 2025 yillarda 525 million kishidan 760 million kishiga yetadi ana shunday jarayonni Osiyo hududida ham kuzatish mumkin. Sharqiy Osiyo davlatlarida kelajakda aholi har yili o'rtacha 1.3 foizdan ko'payib borsa, Janubiy - Sharqiy Osiyoda aholining yillik o'sishi o'rtacha 1.9 foizni Janubiy Osiyoda - 2.3. G'arbiy Osiyoda esa 2.7 foizni tashkil etadi.