Ахборот тизимларида ахборот хавфсизлиги тушунчаси

Tarmoq  bo‘yicha  uzatiladigan  ma’lumotlarni  shifrlash  tizimi.

 

Ushbu 

tizimda ikki yo‘nalishni ajratish mumkin: 

•  kanal  bo‘yicha,  ya’ni  aloqa  kanallari  bo‘yicha  jo‘natiladigan  barcha 

ma’lumotlarni shifrlash; 

•  abonentlar  bo‘yicha,  ya’ni  aloqa  kanallari  bo‘yicha  jo‘natiladigan 

ma’lumotlarning  faqatgina  mazmuniy  qismi  shifrlanib,  qolgan  xizmatchi 

ma’lumotlarni ochiq qoldirish. 

IV.   

Elektron  malumotlarni  autentifikatsiyalash  tizimi.

 

Ushbu  tizimda 

tarmoq bo‘yicha bajariladigan elektron ma’lumotlar almashuvida hujjatni va uning 

muallifini autentifikatsiyalash muammosi paydo bo‘ladi. 

V.

 

Tayanch  axborotlarni  boshqarish  vositalari.

 

Ushbu  tizimda  tayanch 

axborotlar  sifatida  kompyuter  tizimi  va  tarmog‘ida  qo‘llaniladigan  barcha 

kriptografik  kalitlar  tushuniladi.  Bu  xolda  kalitlarni  generatsiyalash,  saqlash  va 

taqsimlash kabi boshqaruv funktsiyalarini ajratishadi. 

Kriptografiya  nuqtai-nazaridan  shifr  –  bu  kalit  demakdir  va  ochiq 

ma’lumotlar  to‘plamini  yopiq  (shifrlangan)  ma’lumotlarga  o‘zgartirish 

kriptografiya o‘zgartirishlar algoritmlari majmuasi hisoblanadi. 

Kalit 

–  kriptografiya  o‘zgartirishlar  algoritmining  ba’zi-bir  parametrlarining 

maxfiy  holati  bo‘lib,  barcha  algoritmlardan  yagona  variantini  tanlaydi.  Kalitlarga 

nisbatan ishlatiladigan asosiy ko‘rsatkich bo‘lib