Ахборот тизимлари тушунчаси

Хоссаси –сўз туркими бўйича от

Download 115,86 Kb.

bet	2/4
Sana	28.04.2022
Hajmi	115,86 Kb.
	#586394

1 2 3 4

Bog'liq
Berilganlar bazasi 240422230228

Хоссаси –сўз туркими бўйича от ва сифат. Хусусияти –сўз туркими бўйича феъл ва равиш сўз туркимларини ифодалайди. Объетлар турли хоссаларга эга бўлади. Масалан исм, рангги, ўлчами, адресс Хоссаларига берилган элементлар берилганлар дейилади Объетлар турли хусусиятларга эга бўлади. қўшиш, ўчириш, ўзгартириш, қидириш.

11.Жадвални ташки калити деб, шу жадвални шундай атрибутига (атрибутлар тўплами) айтиладики, жадвални жорий холатида унинг ҳар бир қиймати хар доим бошқа жадвални калит майдони бўлиб келган атрибутни қийматлари мос (бир хил) келади. Ташқи калитлар ҳар хил жадвалдаги атрибут қийматларини боғлаш учун ишлатилади. Ташқи калит ёрдамида маълумот базаси яхлитлиги таъминланади, яъни ҳар ҳил жадвалда сақланадиган айнан бир ҳил объектларни бир-бирига тўғрилиги (мослиги, муфофиқлиги) таъминланади.	12.Маълумот модели, бу МБ ни маълумот элементлари тўплами орасидаги боғланиш структураларини тасвирловчи умумий схемадир. --Маълумот модели тушунчасини аниқ таърифини Кодд берган. У маълумот моделини 3 та керакли компонентасини келтирган: --1. Мавжуд бўлган маълумот структураларини аниқлаш воситалари мажмуаси; --2. Маълумотларни қидириш ва такомиллаштириш учун МБ холатига қўлланиладиган амаллар тўплами. --3. Ошкор ҳолда МБ ҳолатини аниқловчи ва бир бутунлигини таъминловчи воситалар тўплами.

15.. Маълумотни тармоқли модели. Бу тизимнимг типик вакили Cullinet Software, Inc компаниясига қарашли Integrated Database Management System (IDMS) тизимидир. Бу тизим кўпчилик операцион тизим бошқақишида IBM фирмаси клас машиналарини ишлатиш учун мўлжалланган. Тизимнинг архитеcтураси Database Management System (IDMS) дастурлаш тили бўйича комитетнинг Conference on Data Systems Languages (CODASYL) ташкилоти таклифига асоланган. Бу ташкилот Kobol дастурлаш тилинига маъсулдир.

18.Маълумотларнинг реляцион базасидаги муносабатлар устида бажариладиган асосий операциялар 8 та бўлиб, улар қуйидагилардан иборат:
-тўпламлар устидаги ананавий (традицион) операциялар, яъни тўпламларнинг бирлашмаси (йиғиндиси), кесишмаси (кўпайтмаси), тўлдирувчиси (айирмаси), декарт кўпайтмаси,бўлишмаси;
-махсус реляцион операциялар, яъни проекциялаш, боғланиш (қўшилиш), бирлаштириш (улаб қўйиш) ва танлаш.

21. Маълумотлар базаси жадваллари орасидаги реляцион боғланиш. МБинг икки ва ундан ортиқ жадваллари орасида бири иккинчисига боғлиқ бўлиши мумкин. Агар иккинчи жадвал биринчи жадвалга қарам бўлса биринчи жадвалга бош жадвал, иккинчи жадвалга эса қарам жадвал дейилади.
Бош жадвалдаги битта ёзувга қарам жадвалда унга мос бир неча ёзув мавжуд бўлиши мумкин. МБ жадваллари орасида учта ҳар хил алоқа бўлиши мумкин: “битта-кўпга”; “битта-биттага”; “кўп-кўпга”.

24. “Кўп-кўпга” боғланиш. “Кўп-кўпга” боғланиш қуйидаги ҳолларда бўлиши мумкин.
а) бош жадвалдаги ёзувга қарам жадвалда биттадан ортиқ ёзув тўғри келса.
б) қарам жадвалдаги ёзувга бош жадвалда биттадан ортиқ ёзув тўғри келса.

10.Калитлар. Ахборотларни ўзаро боғланган бир нечта жадвалини яратганда , маълумотлар билан мураккаб амаллар бажариш имконияти пайдо бўлади ,яъни ахборотлар мураккаб қайта ишлаш имконияти вужудга келади. Бир нечта боғланган жадваллардаги маълумотлар билан ишлашда муҳим тушунча ташқи калит тушунчаси ишлатилади.

3.Мантиқан боғланган маълумотлар – яъни МБ да реал дунёнинг ўзаро боғланган объектлари хақида маълумот сақланади. Бунда объектлар ўртасидаги алоқалар ҳам МБ да сақланади. Маълумотлар базасида моделлаштирилаётган реал дунё тушунчалари предмет соҳаси деб ataladi

6.Маълумотлар базаси синфлари:
Ҳозирги кунда МБ ни қуйидаги синфлари кўп ишлатилади:

Download 115,86 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham: