Ахборот хавфсизлигига кириш

— узилиш — қандайдир ташқи ҳаракатлар (ишлар, жараѐнлар)ни 
бажариш учун ҳозирги ишларни вақтинча марказий процессор қурилмаси 
ѐрдамида тухтатишдир, уларни бажаргандан сўнг процессор олдинги ҳолатга 
қайтади ва тўхтатиб қуйилган ишни давом эттиради. Ҳар бир узилиш тартиб 
рақамига эга, унга асосан марказий процессор қурилмаси қайта ишлаш учун 
қисм – дастурни қидириб топади. Процессорлар икки турдаги узилишлар 
билан ишлашни вужудга келтириши мумкин: дастурий ва техник. Бирор 
қурилма фавқулодда хизмат кўрсатилишига муҳтож бўлса, унда техник 
узилишлар пайдо бўлади. Одатда бундай узилиш марказий процессор учун 
кутилмаган ҳодисадир. Дастурий узилишлар асосий дастурлар ичида 
процессорнинг махсус буйруқлари ѐрдамида бажарилади. Дастурий 
узилишда дастур ўз – ўзини вактинча тўхтатиб, узилишга тааллуқли 
жараѐнни бажаради. 
Автоматлаштирилган ахборот тизимларига 
тасодифий таъсир курсатиш сабаблари 
Аппаратурадаги тухтаб 
колишликлар 
Ташки мухит таъсирида алока 
каналларидаги тускинликлар 
Тизимнинг бир кисми саналувчи 
инсоннинг хатоси 
Ишлаб чикарувчининг схемалик, 
техник ва тизимли хатолари 
Таркибий, алгоритмик ва 
дастурий хатоликлар 
Халокатли холатлар ва бошка 
таъсирлар 

---

— тутиб олиш — жараѐни оқибатида ғаразли шахслар дастурий 
воситалар ва ахборотларнинг турли магнитли ташувчиларига киришни қулга 
киритади. Дастур ва маълумотлардан ноқонуний нусха олиш, компьютер 
тармоклари алоқа каналларидан номуаллифлик ўқишлар ва ҳоказо 
ҳаракатлар тутиб олиш жараѐнларига мисол бўла олади. 
— ўзгартириш — ушбу жараѐн ѐвуз ниятли шахс нафақат компьютер 
тизими компонентларига (маълумотлар тупламлари, дастурлар, техник 
элементлари) киришни қулга киритади, балки улар билан манипуляция 
(ўзгартириш, кўринишини ўзгартириш) ҳам килади. Масалан, ўзгартириш 
сифатида ғаразли шахснинг маълумотлар тўпламидаги маълумотларни 
ўзгартириши, ѐки умуман копьютер тизими файлларини ўзгартириши, ѐки 
кандайдир қўшимча ноқонуний кайта ишлашни амалга ошириш максадида 
фойдаланилаѐтган дастурнинг кодини ўзгартириши тушунилали;