ahamiyati masalasi( O. Musurmonova , D SHaripov ,M Toirova) , O’zbekiston Respublikasi umumta’lim maktablarida o’quv –tarbiya jarayoni sog’lomlashtirish yo’nalishining pedagogic asoslari (E .Seytxalilov ), mahallalarda qizlarni sog’lom turmush tarsi asosida oilaviy hayotga tayyorlashning pedagogik asoslari (F. Abdurahimova ) , A Isimova umumiy o’rta ta’lim maktablari V-IX sinf o’quvchilarida darsdan tashqari ta’lim- tarbiya ishlari jarayonida sog’lom turmush tarzini rivojlantirishning mazmuni va o’ziga xos xususiyatlari ,(I Matchanov )maktabdan tashqari ta’lim muasasalarida o’smirlarning sog’lom mturmush madaniyatini rivojlantirish , yoshlarni muommolar yechimiga ,ya’ni oilaviy hayot va jamiyat hayotida faoliyatida nizo va ziddiyatlarning oldini olishga o’rgatish (G . To’ychieva ),yoshlarda sog’lom turmush madaniyatini shakllantirishda nodavlat tashkilotlarining pedagogik vazifalari (K . DJ .Risqulova ),qishloq yoshlarining sog’lom turmush tarzi masalasi (A. Saidov ) kabi masalalar o’zbek olimlarining tadqiqotlarida ma’lum darajada o’rganildi .
D.SHaripova gigeinik tarbiya himoyachisi sifatida o’z qarasglarini shakllantiradi. Olimlarning fikriga ko’ra ,salomatlikning tibbiy-gigienik jihatlari , jismoniy tarbiya va sport , ovqatlanish ratsioni muhimdir . Salomatlik ko’p qirrali tushuncha ekanligi ,uning ta’limi va tarbiyasi jarayonida barcha jihatlarni muofiqlashgan tarzda olib boorish zarurligi qayd etildi .
O.Musurmonova sog’lom turmush tarzi tushunchasini shaxs ma’naviy madaniyatining tarkibiy qismi sifatida baholaydi . Uning milliy va umumbashariy mazmuni haqida fikr yuritiladi . Milliy asoslari sifatida esa ‘’Avesto’’ , ‘’Qur’on ‘’va ‘’Hadis’’ lar,sharq allomlarining qarashlari tizimi qayd etiladi . Olimlar tadqiqotlari orqali jismoniy va ma’naviy sog’lom avlodni tarbiyalash g’oyasi ilgari suriladi .
O . Jamoldinova fikriga ko’ra , Sog’lom turmush madaniyati (‘’health care ‘’)tushunchasi sog’lom tirmush tarzi tushunchasi sog’lom turmush tarzi tushunchasidan keng tushuncha bo’lib ,inson hayoti , shaxsi , yashash muhiti ,oilasi , madaniy qiziqishlari bilan bog’liq hodisa . Insonda ‘’health care’’ning shakllanishiga jismoniy tuzum o’zining kuchli ta’sirini o’tkazmay qolmaydi , ya’ni , ‘’health care ‘’ shakllanishiga tuzumning ijtimoiy –iqtisodiy omillar (shaxsiy , oilaviy , fuqoroviy –huquqiy , ma’naviy ruhiy , madaniy aloqalar )ning ta’siri katta .Insonni o’rab turgan muhit kishilarning dunyo qarashi , uni o’rab turgan tabiat , moddiy sharoit va tabbiy omillar unda ‘’health care’’ning shakllanishiga ta’sir ko’rsatadi .
Ulardan foydalanishning mazmuni , tashkillash shakllari , vositalaridan foydalanish metodikasi , prinsiplari bilan bir-birlaridan farqlanadi hamda maqsadi va vazifalarining yo’nalishi ham boshqacha . Sport mashg’uloti keyinchalik sog’lomlashtirish mashg’ulotlarining asoschilari rus olimlari V.V .Gorinevskiy , K . X . Grantin o’tgan asrning 50-yillarida ,A . D .Novikov , A.A . Ovanesyan , N.G .Ozolin , L.P.Matveevlar tan olinadi va ular to’plagan mashg’ulotlarga oid nazariy bilimlar hozirdi kungacha o’z ahamiyatini yo’qotgani yo’q .Ayniqsa , L.P. Matveev , A.A. Ter –Ovanesyaning fundamental tadqiqotlari sport mashg’ulotlari vositalarini katta sportdagi shug’ullanuvchilar organizmga ta’sirini , uning ijobiy va salbiy tomonlarini tadqiqotiga bag’ishlagan .Sport mashg’uloti,
Do'stlaringiz bilan baham: |