Agronomiis safuZvlebi Semdgeneli asoc prof n. maWavariani sarCevi

saqarTveloSi gamoyofen Semdeg zonebs da qvezonebs:

alaznis vakis da gare kaxeTis zegnis samrewvelo mevenaxeobis zona, moicavs a. alaznis vakis mevenaxeobis qvezonas (axmetis, Telavis, gujaanis, yvarelis raionebi), b. alaznis vakis meTambaqoeobis da mevenaxeobis qvezonas, g. gare kaxeTis zegnis marcvleuli-mevenaxeoba da mecxoveleobis qvezonas (siRnaris, dedoflswyaros, sagarejos raionebs).

alaznis velis da gare kaxeTis zeganis zonis pirveli rigis amocanas warmoadgens: niadagis nayofierebis amaRleba daWaobebuli kerebidan wylis mocilebis gziT, ganmarilianeba, wylismieri eroziisagan niadagis dacva. aq umTavresad gamoiyeneba marcvlovan-balaxovani, marcvlovan-saToxiani mindvris nayofcvliTi, fermispira da specialuri savebi Teslbrunvebi.

Tbilisis da rusTavis (qvemo qaTlis baris) sagareubno soflis meurneobis zona. zona moicavs: mcxeTis, gardabnis, marneulis, TeTri wyaros, bolnisis raionebs.

zonis bunebrivi pirobebi da soflis meurneobis specializacia upirveles amocanebad ayeneben: niadagis nayofierebis amaRlebas organuli da mineraluri sasuqebis gamoyenebiT, niadagis damuSavebis sistemis gaumjobesebas konkretuli mikroregionis mixedviT, kvalificiuri rwyvis uzrunvelyofas da gvalvasTan brZolas, biologiuri azotis gamoyenebas, sasoflo-sameurneo kulturebis sarevelebTan, mavneblebTan da avadmyofobebTan integrirebul brZolas. Teslbrunvebidan iyeneben marcvlovan-parkosani kulturebis narevebs, marcvlovan saToxnian Teslbrunvebs, agreTve specializiebul sakveb Teslbrunvebs.

aRmosavleT kavkasionis mTis mecxoveleobis zona. raionebia: duSeTi, TianeTi, yazbegi.

zonis bunebrivi da sameurneo pirobebi xeSemwyobia mTis mecxoveleobis, upiratesad momTabare mecxvareobis, xolo dablob nawilSi (Sida qarTlis vake) mindvris kulturebis, mexileobisa da nawilobriv mevenaxeobis ganviTarebisaTvis.

am zonaSi Semavali raionebis soflis meurneobis ganvitarebis mtavari amocanebia: bunebrivi sakvebi savargulebis produqtiulobis amaRlebisa da mindvrad sakvebmopovebis gadidebis gziT naxevrad nazmatyliani mecxvareobis, mexorcul-merZeuli mesaqonleobis da momtabare meRoeobis ganviTareba.

Sida qarTlis baris samrewvelo mexileobis zona sagareubno soflis meurneobiT (kaspis, goris, qarelis, xaSuris raionebi).

Sida qarTlis mexileobisa da mecxoveleobis zona. zonis bunebrivi -sameurneo pirobebi xelSemwyobia mravalfervani sasoflo-sameurneo kulturebis-xilis, yurZnis, Saqris Warxlis, bostneulis, xorblis, qeris, simindis da sxvaTa mosayvanad. sasoflo-sameurneo savargulebSi sakmaod maRali xvedriTi woniT warmodgenilia mravalwlovani nargavebi, umTavresad xexilis baRebi 21%. maTSi gaerTianebuli ori qvezona: mexileobis da mecxoveleobs qvezona (cxinvalis, znauris raionebi), mTis mecxoveleobis qvezona mexileobiT (axalgoris, javis raionebi).

javaxeTis mTianeTis mecxoveleobis da mekartofileobis zona (walka, dmanisi, ninowminda axalqalaqis raionebi).

zonis bunebrivi pirobebi xelSemwyobia marcvleulis (umTavresad sagazafxulo TavTavianebi), kartofilisa da sakvebi kulturebis mosayvanad. alpuri da subalpuri saZovrebis arseboba xels uwyobs mecxoveleobis ganviTarebas.

samcxe -TrialeTis mecxoveleobis da mexileobis zona (axalcixe, aspinZa, adigeni, borjomis raionebi).

zonis dablobi nawilis niadagur-klimaturi pirobebi xelsayrelia maRalxarisxovani xilis mosayvanad, xolo naklebad xelsayreli mevenaxeobis ganviTarebisaTvis. mindvis kulturebidan warmatebiT moiyvaneba kartofili, xorbali, qeri, simindi, bostneuli da sakvebi kulturebi. sasoflo-sameurneo savargulebis mTeli farTobis 80% modis bunebriv sakveb savargulebze, rac mecxoveleobis ganviTarebis safuZvelia.

imereTis maRlobisa da raWa-leCxumis qvabulis mevenaxeobis zona mecxoveleobiT. zonis bunebrivi pirobebi xelsayrelia mevenaxeobis ganviTarebisaTvis, romelic maRalxarisxian produqcias iZleva. aqve moiyvaneba xili, dablobSi simindi, bostneuli, mindvris sakvebi kulturebi. igi moicavs: imereTis maRlobis mevenaxeobis qvezonas ganviTarebuli mecxoveleobiT (Terjolis, zestafonis, WiaTuris, saCxeris, xaragaulis, baRdadis, vanis raionebi) da raWa-leCxumis qvabulis mevenaxeobis mecxoveleobisa da mevenaxeobis qvezonas (cagerisa da ambrolauris raionebi).

dasavleT kavkasionis mTis mecxoveleobis zona (onis, lentexis, mestiis raionebi). zonis bunebrivi pirobebi xelsayrelia mecxoveleobis saxorce-sarZeve mesaqonleobis (ZiriTadad bunebrivi resursebis bazaze) ganviTarebisavis, sagazafxulo marcvleulisa d kartofilis moyvanisaTvis. umniSvnelo masStabiT aris mevenaxeobis da mexileobis ganviTarebis pirobebi.

afxazeTis subtropikuli kulturebisa da meTambaqoeobis zona, ganviTarebuli sagareubno soflis meurneobiT; moicavs mecitruseobisa da meTambaqoeobis qvezonas, ganviTarebuli sagareubno soflis meurneobiT (cageris, gudauTis, soxumis, gulrifSis raionebi) da meCaieobis da mecitruseobis qvezonas (oCamCire, galis raionebi). zonis bunebrivi pirobebi xelsayrelia mecxoveleobis saxorce-sarZeve mesaqonleobis (ZiriTadad bunebrivi resursebis bazaze) ganviTarebisaTvis. sagazafxulo marcvleulis da kartofilis moyvanisaTvis, xolo mcire raodenobiT mexileobisa da mevenaxeobis ganviTarebisaTvis. sasoflo-sameurneo savargulebis saerTo farTobis 90%-ze meti modis saZovrebsa da saTibebze.

kolxeTis dablobis subtropikuli kulturebis zona (ozurgeTis, lanCxuTis, Coxatauris, foTis, xobis senakis, zugdidis walenjixis, Cxorowyus, martvilis raionebi).

bunebrivi da sameurneo pirobebi xels uwyobs zonaSi mravalferovani subtropikuli kulturebis warmoebis ganviTarebas. zona subtropikuli meurneobs ZiriTad bazas warmoadgens. aq warmatebiT mohyavT Cai, citrusi da sxva subtropikuli kulturebi, maRalxarisxovani Tambaqo, eTerzeTovani kulturebi da tungo, agreTve simindi da sxva sasoflo-sameurneo kulturebi.

q. quTaisis sagareubno soflis meurneobis zona. ganviTarebuli meCaieobiT (abaSis, samtrediis, wyaltubos, tyibulis raionebi). zonis niadagur-klimaturi pirobebi xelsayrelia sagareubo mebostneobisa da mecxoveleobis da meCaieobis ganviTarebisaTvis. mcire masStabiT warmodgenilia marcvleuli kulturebi, kartofili, sakvebi kulturebi. kargad aris ganviTarebuli mevenaxeoba da mexileoba. mecxoveleobidan umtavresia msxvili rqosani saqoneli.

aWaris subtopikuli kulturebis da meTambaqoeobis zona. ganviTarebulia mTis mecxoveleobiT. moicavs mecitruseobis da meCaieobis qvezonas (qobuleTis, xelvaCauris raionebi) da meTambaqoeobis da mecoveleobis qvezonas (qedis, Suaxevis, xulos raionebi).

zonaSi sakmaod maRali xvedriTi wiliT aris warmodgenili (75%-ze meti) saTib-saZovrebi. savargulebis gamoyenebis done dabalia. saxnavi miwebi cicabo ferdobebzea ganlagebuli. Zlierad ganviTarebulia wylismieri erozia. mcire masStabiT mohyavT marcvleuli kulturebi, mravalwlovanebidan Cai, misdeven mecxoveleobas da mefrinveleobas.