Аграр тармоқ иқтисодий салоҳиятини оширишда институционал ислоҳотлар ва

 
596 
яроқлилиги бўйича мақсадли баҳолаш ва потенциал ҳосилдорликни 
моделлаштириш тизими; 
- қишлоқ хўжалик экинларининг ҳосилдорлигини башоратлаш тизими; 
- қишлоқ хўжалиги экин майдонларини тақсимлаш ва айрим экин 
турларини режалаштириш тизими; 
- деҳкончиликнинг рақамли адаптив-ландшафт ва агротехнологиялар, 
техник иқтисодий асослашни лойиҳалаш тизими; 
ерлардан фойдаланишнинг адаптив-ландшафт тизими, мутахассисларни 
тайёрлаш ва малакасини ошириш бўйича ваколатли марказлар тармоғи. 
Ақлли дала. “Ақлли дала” бу рақамли технологияларни жорий этиш, 
тупроқ, атроф муҳит ва ўсимликлар тўғрисидаги маълумотларни таҳлил этиш 
ва тизимли қўллаш орқали қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини барқарор 
ўсишини таъминлашдан иборат. 
“Ақлли дала” йўналишидаги технологик қарорларни жорий этишда 
қуйидагилар назарда тутилади: 
- интернет тармоқлари технологияларини қўллаган ҳолда тупроқ, 
ўсимлик ва атроф-муҳитнинг ҳолати бўйича ўта юқори аниқликдаги 
маълумотларни йиғиш ва таҳлил қилиш воситаларини ишлаб чиқиш; 
- миллий дала ўсимликшунослик хусусиятларидан келиб чиққан ҳолда 
маълумотларни юборишнинг жамланган воситаларини ишлаб чиқиш; 
- маълумотларни таҳлил қилиш, бошқарув қарорларини шакллантириш 
учун илмий назариянинг маҳсулдорлиги асосида тупроқ, ўсимлик ва атроф-
муҳит ҳолатини назорат қилиш алгоритмини ишлаб чиқиш; 
- ўсимлик маҳсулдорлигига таъсир этувчи чекловчи омилларни 
камайтиришни таъминловчи ўсимликшунослик учун роботлаштирилган 
технологияларни ишлаб чиқиш. 
Ақлли боғ. “Ақлли боғ” – роботлаштирилган, ҳайдовчисиз машина, 
агрегатларни қўллаган ҳолда боғдорчилик маҳсулотларини етиштиришнинг 
барча технологик жараёнларини тайёрловчи, амалга оширувчи ва назорат 
қилувчи интелектуал тизимидан иборат. Бундай тизим маълумотлар асосида 
тупроқ-иқлим шароитларини таҳлил қилишни таъминлайди, етиштириш учун 
оптимал экинларни аниқлайди, органик ва минерал ўғитларни интеллектуал 
қўллашни, зараркунанда ва касалликларга қарши профилактик тадбирларни 
ҳамда ишлаб чиқариш рентабеллиги ва ҳудуд аҳолиси (мамлакат, вилоят) 
талабининг иқтисодий ҳисобини амалга оширади. 
Боғ агробиоценози ҳолати бўйича маълумотларни автоматик режимда 
таҳлил қилишни таъминловчи интеллектуал техник тизимни ишлаб чиқиш, 
бошқарув қарорларини қабул қилиш ва уларни роботлаштирилган техник 
воситалари билан амалга ошириш. 
“Ақлли боғ” технологик қарорларини жорий этишда қуйидагилар 
назарда тутилади: 
- интернет тармоқлари технологияларини қўллаган ҳолда тупроқ, 
ўсимлик ва атроф-муҳитнинг ҳолати бўйича ўта юқори аниқликдаги 

---