Аграр тармоқ иқтисодий салоҳиятини оширишда институционал ислоҳотлар ва

 
51 
мева-сабзавот маҳсулотлари ишлаб чиқарувчилари ва етказиб берувчилар 
ўртасида талабга мос экинлар ва уларнинг навларини жойлаштириш 
масалаларида ўзаро ҳамкорликнинг бозор механизмларидан тўлиқ 
фойдаланмаслик, тузилган шартномаларни ўз вақтида, сифатли, тўлиқ ёки 
мутлақо бажармаслик, товар ишлаб чиқарувчилар томонидан шартнома 
интизомига риоя қилишда сусткашликка йўл қўйиш, соҳага замонавий 
техника ва технологиялар жалб этиш жараёнидаги камчиликлар, уларни 
сақлаш ва транспортировка қилиш, қишлоқ хўжалиги маҳсулотлари ишлаб 
чиқарувчиларининг мустақил равишда ташқи бозорга чиқиши учун молия 
ресурсларини жамғариш учун қулай имкониятларнинг йўқлиги, қишлоқ 
хўжалиги маҳсулоти ишлаб чиқарувчиларининг бозорларда харидоргир 
бўлган юқори ҳосилдорликка эга ва сифатли навларнинг уруғи, кўчати билан 
қониқарли равишда таъминланмаганлиги, логистика ва транспорт 
инфратузилмаси 
ривожланмаганлиги, 
турли 
экинлар 
агротехноло-
гияларининг долзарб масалалари ва уларни амалиётга жорий этиш бўйича 
чуқур илмий тадқиқотларнинг йўқлиги, илмий институтлар ва қишлоқ 
хўжалиги 
маҳсулотлари 
ишлаб 
чиқарувчилари 
ўртасидаги 
ўзаро 
муносабатларнинг паст даражаси каби муаммолар киради. Бизнингча 
қоридаги 
муаммоларнинг 
ечими 
мамлакатимизнинг 
иқтисодий 
салоҳиятининг ўсишига ёрдам беради. 
Бугунги кунда мамлакатимизда етиштирилган мева – сабзавот 
маҳсулотлари асосан экспортга йўналтирилгани ҳолда, қайта ишлаш 
соҳасини самарали олиб борилмоқда деб бўлмайди. Соҳада мавжуд ер билан 
боғлик институционал муаммолар, техника ва технологияларнинг 
етишмаслиги ҳамда ушбу соҳада етарлича илмий изланишлар олиб 
борилмагани иқтисодий самарадорлик кўрсаткичлари юқори эмас. 
Маълумки, серқуёш ўлкамизда етиштирилаётган маҳсулотлар табиийлиги 
жиҳатидан жаҳон бозорида талаб юқорилиги билан аҳамиятли бўлиб, ўз 
навбатида ушбу соҳага тегишли чора – тадбирлар, айниқса қайта ишлаш 
ишларини жадаллаштириш зарурлигини кўрсатмоқда.
Юқоридагилардан 
келиб 
чиқиб 
шуни 
таъкидлаш 
жоизки, 
мамлакатимизда мева – сабзавот маҳсулотларини сақлаш, қайта ишлаш, 
экспорт қилиш ҳамда тайёр маҳсулот ҳолига келтириш учун қуйидагиларни 
амалга ошириш мақсадга мувофиқ: 
1. Жойларда мева – сабзавотларни етиштириш ва қайта ишлаш бўйича 
агрокласстерлар ташкил этиш.
3. Ҳўл мева-сабзавот ва тайёр маҳсулот экспорт қиладиган хўжалик 
субъектларининг ишида юзага келадиган ташкилий муаммоларни бартараф 
этиш ҳамда имтиёзлар тизимини ишлаб чиқиш. Бунда, давлат ва хусусий 
ширкатлар шерикчилигини йўлга қўйиш хам давлатлараро муносабатларга, 
хам давлат ва тадбиркорлар ўртасидаги муносабатларга ижобий таъсир 
кўрсатади
4. Мева-сабзавот маҳсулотларини етиштириш ва бир вақтнинг ўзида 

---