Аграр тармоқ иқтисодий салоҳиятини оширишда институционал ислоҳотлар ва

 
557 
«АҚЛЛИ ҚИШЛОҚ ХЎЖАЛИГИ» КОНЦЕПЦИЯСИНИНГ МАЗМУН 
ВА МОҲИЯТИ 
 
 С.А. Давлатов
-ТДАУ, ассистент

Б.И. Хўжанова
-ТДАУ, талаба

Кейинги йилларда мамлакатимиз қишлоқ хўжалигини ислоҳ қилиш, 
хусусан соҳада давлат бошқаруви тизимини такомиллаштириш, бозор 
муносабатларини кенг жорий қилиш, қишлоқ хўжалиги маҳсулотларини 
етиштирувчи, қайта ишловчи ва сотувчи субъектлар ўртасидаги 
муносабатларнинг ҳуқуқий асосини мустаҳкамлаш, соҳага инвестицияларни 
жалб қилиш, ресурстежамкор технологияларни жорий этиш ҳамда қишлоқ 
ҳўжалиги маҳсулотлари ишлаб чиқарувчиларни замонавий техникалар билан 
таъминлаш борасида муайян ишлар амалга оширилмоқда.
Шу билан бирга, қишлоқ хўжалик маҳсулотлари етиштиришда “ақлли 
қишлоқ хўжалиги” элементларини қўллаш имкониятлари ва қишлоқ 
хўжалигини ривожлантириш бўйича узоқ муддатга мўлжалланган 
стратегиянинг мавжуд эмаслиги ер ва сув ресурсларидан самарали 
фойдаланишга, соҳага инвестицияларни кенг жалб этишга, ишлаб 
чиқарувчиларнинг 
юқори 
даромад 
олишига 
ва 
маҳсулотлар 
рақобатбардошлигини оширишга тўсқинлик қилмоқда. Сўнгги йилларда 
мамлакатимизда озиқ-овқат хавфсизлигини мустаҳкамлаш бўйича бир қатор 
чоралар амалга оширилиши натижасида Ўзбекистон дунёда эгаллаган ўрнини 
мустаҳкамлашга эришди ва босқичма-босқич глобал рейтингларда ўз 
мавқеини яхшилаб олди. Ўзбекистон Республикаси 2018 йилда Глобал очлик 
индекси бўйича 119 мамлакат орасида 52-ўринни эгаллаб, 12,1 кўрсаткич 
билан «мўътадил» даражага эришди[2].
Бироқ, аҳолининг ижтимоий ҳимояга муҳтож қатлами учун озиқ-овқат 
маҳсулотлари таъминоти барқарорлигига эришиш, кам даромадли 
оилаларнинг харид қобилиятини ошириш, маҳсулотлар нархи ва миқдори 
кескин ўзгаришининг олдини олиш ҳал этилиши зарур бўлган муаммолардан 
ҳисобланади. Соҳани модернизация қилиш натижасида, озиқ-овқат 
хавфсизлиги таъминоти ва экспортни ривожлантириш, аҳолини сифатли 
ва хавфсиз озиқ-овқат маҳсулотлари билан таъминлай олишга 
қаратилган бошқарув қарорларини тезкор қабул қилиш тизими 
шаклланади. 
Агросаноат мажмуини бошқариш ўзига хос субъект ва объектлардан 
иборат [3]. 
Бошқариш субъекти: 
- ақлли қишлоқ хўжалиги корхонаси 
Бошқариш объекти: 
- агросаноат 
мажмуи 
бошқарувида 
рақамлаштирилган 
технологиялар; 
- ақлли деҳқончилик; 

---