Аграр тармоқ иқтисодий салоҳиятини оширишда институционал ислоҳотлар ва

меҳнат ресурслари
- хизмат вазифалари ва иш фаолиятининг мазмунига 
кўра таркибланади. Жумладан, ишлаб чиқаришни тузилиши бўйича –саноат 
ишлаб чиқариш ходимлари, бошқа тармоқ ходимлари, ноишлаб чиқариш 
ходимлари, банд бўлишига қараб доимий ишчилар, мавсумий ишчилар, 
хизмат вазифаси бўйича ишчилар, хизматчилар, ишлаб чиқаришда 
қатнашувчанлик даражаси бўйича – асосий ва ёрдамчи ишчилар кабиларга 
ажратилади. Корхонада ходимларни ёши, меҳнат стажи, жинси, малакаси ва 
маълумоти бўйича ҳам таркиблаш мумкин
2
. 
1
Нурматов Н.Ж. Рщзиев О.А. Гулматов Ж.Қ. Бердиев С.Р. Қишлоқ хўжалиги иқтисодиёти. Ўқув қўлланма.-
Т. Тафаккур –нашриёти. 2011.
2
Б.Ж.Ҳакимов, Б.Б.Алимов, У.А.Холмурзаев, А.Х.Пўлатов. Иқтисодий таҳлил назарияси. Ўкув қўлланма.-Т. 
Иқтисод-молия. 2013.

---

 
491 
“
Самарадорлик
” сўзини Ўзбек тилининг изоҳли луғатида “
самарали, 
фойдали бўлишлик, фойдалилик
”
1
, деб изоҳланган. 
Бизнинг фикримизча, меҳнат, меҳнат ресурслари ва уларнинг 
самарадорлик натижалари корхонанинг реализация килинган маҳсулот(иш, 
хизматлар) ҳажми, даромад ҳамда фойда кўрсаткичларида ифодаланиши 
мумкин. 
Шунинг учун корхоналарда меҳнат ресурслари самарадорлиги 
тўғрисида тўлиқ ва аниқ тушунчага эга бўлиш учун “ROODELL RECOVER” 
ОООнинг 2020-2021 йилдаги маълумотларини ўрганиб чиқдик. Ўрганиш 
натижасида қуйидаги жадвални тузишни мақул кўрдик. 
Мазкур жадвал маълумотларини таҳлил қилишни ҳам сотилган (ишлаб 
чиқарилган) маҳсулот (иш,хизмат) ҳажмининг ўзгаришини ўрганишдан 
бошлаймиз. Юқоридаги жадвал маълумотларидан кўриниб турибдики, унинг 
ҳисобот давридаги ҳажми ўткан йилга нисбатан 344,3 млн.сўмга ёки 109,8 
%га ошган. Таҳлил қилинаётган даврда ўрганилаётган корхонанинг соф 
фойдаси ҳисобот йилида 4,0 млн.сўмга ёки 155,5 %га эришган. Шуни 
таъқидлаш жоизки, корхонада банд бўлган умумий ходимларнинг ўртача 
сони 7 кишига ёки 110,7 %га ошганлигига карамасдан корхонанинг барча 
харажатлар ҳажми 140,1 млн. сўмга ёки 106,3%га кўпайган. 
Хулоса қилиб айтганда, “ROODELL RECOVER” OOO меҳнат 
ресурсларидан 
самарали 
фойдаланиш 
натижасида, 
харажатларни 
қисқартириш, фойдани ошириш, мижозларга хизмат сифатини кўтариш 
яқшилаш мумкин.