Аграр тармоқ иқтисодий салоҳиятини оширишда институционал ислоҳотлар ва

 
434 
Hisobotdagi ma’lumotlar hajmiga ko‘ra xususiy hisobot va umumiy 
hisobotlarga bo‘linadi. 
Xususiy hisobot xo‘jalik yurituvchi subyektning bitta faoliyat uchastkasidagi 
ishi to‘g‘risidagi axborotlarni o‘z ichiga oladi. 
Umumiy hisobot xo‘jalik yurituvchi subyektning butun moliya-xo‘jalik 
faoliyatini tavsiflaydi. 
Hisobotlar tayinlanishiga ko‘ra tashqi va ichki hisobotlarga bo‘linadi. 
Tashqi hisobotlar xo‘jalik yurituvchi subyektning 
faoliyat tavsifi, 
daromadliligi mulkiy hamda moliyaviy ahvoli to‘g‘risidagi axborotdan tashqi 
foydalanuvchi-manfaatdor yuridik va jismoniy shaxslarni axborot bilan ta’minlash 
vositasi bo‘lib xizmat qiladi. Buxgalteriya hisobining xalqaro standartlari va 
O‘zbekiston Respublikasi Buxgalteriya hisobi to‘g‘risidagi qonunning 20-
moddasiga muvofiq tashqi yillik moliyaviy hisobot e’lon qilinishi lozim. 
Ichki hisobotlar xo‘jalik yurituvchi subyektning ichki ehtiyojlaridan kelib 
chiqqan holda tuziladi. 
Hisobot qamrab oladigan davrlar bo‘yicha davriy (joriy) va yillik hisobotlarga 
bo‘linadi.
Davriy hisobotlar hisobot yili ichida muntazam ravishda ma’lum davr oralig‘I 
(kunlik, haftalik, oylik, choralik, yarim yillik, 9 oylik) uchun tuziladi. Yillik 
hisobot hisobot yili tugaganidan so‘ng tuziladi.
Moliyaviy hisobotda korxona faoliyatidan olinadigan moliyaviy natijalar, 
ularning iqtisodiy tavsifiga muvofiq turlari bo‘yicha guruhlanib aks ettiriladi. 
Aktivlar, passivlar va capital balansda korxona moliyaviy holatini bevosita 
baholaydigan elementlarga kiradi. 
O‘zbekiston Respublikasi <> gi qonunining 
16-moddasiga muvofiq moliyaviy hisob quyidagi asosiy shakllarni o‘z ichiga 
oladi: 

Buxgalteriya balansi; 

Moliyaviy natijalar to‘g‘risidagi hisobot; 

Asosiy vositalar harakati to‘g‘risidagi hisobot; 

Pul oqimlari to‘g‘risida hisobot; 

Xususiy capital to‘g‘risida hisobot; 

Izohlar, hisob-kitoblar va moliyaviy hisobotga tushuntirishlar. 
Moliyaviy hisobot buxgalteriya hisobi tizimining yakuniy natijasi sifatida 
moliyaviy hisobot subyektining moliyaviy holatini va uning moliyaviy ahvolidagi 
quyidagilarni ko‘rsatadi. Bunday axborotlardan ko‘plab iste’molchilar quyidagi 
maqsadlarda foydalanadi: 
a)
Kredit berish bo‘yicha qarorlar qabul qilish va investitsion 
qarorlarni qabul qilish uchun; 
b)
Subyektning kelgusidagi pul oqimlarini baholash; 
c)
Subyektning resurslari, majburiyatlari va ulardagi o‘zgarishlar 
to‘g‘risida tasavvurga ega bo‘lish. 
Buxgalteriya hisobotlarining takribi va shakllari hamda ularni to‘lg‘azish 

---