Аграр тармоқ иқтисодий салоҳиятини оширишда институционал ислоҳотлар ва

 
386 
ва икки ёзлик балиқларни парваришлаш харажатларини икки ёзлик 
балиқларни қишлов ҳовузларига ўтказиланидан кейинги умумий оғирлигига 
бўлиш йўли билан аниқланади. 
1 ц икки йиллик балиқлар таннархи икки ёзлик балиқлар умумий 
қиймати ва икки йиллик балиқларни қишлов ҳовузларида сақлаш 
харажатларини икки йиллик балиқларни яйлов ҳовузларига ўтказиланидан 
кейинги умумий оғирлигига бўлиш йўли билан аниқланади. 
Балиқчиликда маҳсулот бирлигининг таннархи иккита миқдор: ишлаб 
чиқариш харажатлари ва маҳсулот сифатининг ўзаро нисбати натижаси 
ҳисобланади. Шу боис, таннархни пасайтириш мумкин, агар: биринчидан, 
олинадиган маҳсулотлар миқдори ўзгармаган ҳолда харажатлар камайса; 
иккинчидан, харажатлар ўзгармаган ҳолда ялпи маҳсулот миқдори ошса; 
учинчидан, маҳсулот ишлаб чиқаришнинг ўсиш суръатлари харажатларнинг 
ўсиш суръатларидан юқори бўлса. 
Балиқчилик хўжаликларида таннархга таъсир кўрсатувчи омилларни 
шартли равишда учта гуруҳга бирлаштириш мумкин: 
-
ишлаб чиқариш харажатларининг кўлами ва маҳсулот миқдорига 
таъсир кўрсатувчи омиллар; 
-
фақат ишлаб чиқариш харажатларининг кўламига таъсир 
кўрсатувчи омиллар; 
-
фақат ишлаб чиқарилган маҳсулот миқдорига таъсир кўрсатувчи 
омиллар. 
Ишлаб чиқариш харажатларининг кўлами ва маҳсулот миқдорига таъсир 
кўрсатувчи омилларга қуйидагиларни киритиш мумкин: 
-
ишлаб чиқариш ресурсларидан тежамли фойдаланганлиги учун 
ишчиларнинг моддий манфаатдорлигини ошириш. Ушбу омил ишлаб 
чиқариш харажатлари нормативларга ёки ўтган йилги кўрсаткичларга 
нисбатан пасайтирилагида ходимлар иш ҳақини ошириш орқали руёбга 
чиқарилади; 
-
ишлаб чиқаришни иқтисодий асослаган ҳолда ихтисослаштириш ва 
ишлаб чиқариш ўлчамларини оқилона ташкил этиш. Ушбу омил балиқларни 
кўпайтириш ва парваришлаш учун қулай шарт-шароитлар яратиш, малакали 
мутахассислар ва инновацияларни жорий қилиш орқали сафарбар қилинади; 
-
ресурстежамкор 
технологияларни 
қўллаш. 
Ишлаб 
чиқариш 
ресурсларидан тежамли фойдаланиш ва балиқлар маҳсулдорлигини ошириш 
ҳисобига эришилади. 
Фақат ишлаб чиқариш харажатларининг кўламига таъсир кўрсатувчи 
омилларга қуйидагилар киради: 
- ишлаб чиқаришнинг меҳнат сиғимдорлиги. Унумдорлиги юқори 
замонавий техника ва машиналардан фойдаланиш ҳисобига эришилади; 
-
 
 
ҳовузсиғимдорлиги. Сув ресурсларидан янада интенсив фойдаланиш 
(ҳавзага балиқ қўйиш зичлигини ошириш, поликультура усулида етиштириш 
ва б.) ва балиқ маҳсулдорлигини ошириш орқали амалга оширилади; 

---