Agarbiz o’zbekistonimizni dunyoga tarannum etmoqchi, uning qadimiy tarixi va yorug; kelajagini ulug’lamoqchi, uni avlodlar xotirasida boqiy saqlamoqchi bo’lsak, avalombor buyuk yozuvchilarni, buyuk shoirlarni

 
UCHINCHI SINF MATEMATIKA DARSLARIDA ILG‘OR PEDAGOGIK
TEXNOLOGIYALARIDAN FOYDALANISH 
 
ISHBAYEVA N., TDPU. 
 
Kadrlar tayyorlash Milliy dasturida ta’lim berishning ilg‘or pedagogik texnologiyalarni, zamonaviy o‘quv-
uslubiy majmualarni yaratish va o‘quv-tarbiya jarayonini didaktik jihatdan ta’minlash umumiy o‘rta ta’limning asosiy 
vazifalaridan biri sifatida ko‘rsatilgan. 
Pedagogik texnologiyaning – YUNESKO tomonidan ma’qullangan ta’rifi quyidagicha: 
Pedagogik texnologiya bu – ta’lim shakllarini optimallashtirish maqsadida texnik vositalar, inson salohiyati 
hamda ularning o‘zaro ta’sirini inobatga olib, o‘qitish va bilish o‘zlashtirishning barcha jarayonlarini aniqlash, yaratish 
va qo‘llashning tizimli metodidir. 
Ilg‘or pedagogik texnologiyalar ta’lim jarayonini unumdorligini oshiradi, o‘quvchilarning mustaqil fikrlash 
jarayonini shakllantiradi, o‘quvchilarda bilimga ishtiyoq va qiziqishni oshiradi, bilimlarni mustahkamlash, o‘zlashtirish, 
ulardan amaliyotda erkin foydalanish ko‘nikma va malakalarini shakllantiradi. 
Aniqroq qilib aytganda, pedagogik texnologiya deganda – ta’lim funksiyasini amalga oshirishdagi san’at va 
mahorat tushunilib, u juda qulay usullar asosida o‘quvchilarning bilim, ko‘nikma va malakalarini rivojlantirishga 
asoslanadi. 
Ta’lim- tarbiya jarayonida o‘quvchilarning har tomonlama rivojlaniishi uchun qulay ijtimoiy psixologik va 
do‘stona muhitni yaratishning pedagogik shart-sharoitlari vujudga kelgandan so‘ng, mazkur muhitni yanada 
mustahkamlash maqsadida fan asoslarini o‘qitishda pedagogik texnologiyalardan foydalanish maqsadga muvofiq. 
Boshlang‘ich sinflarda “Matematika” fanini o‘qitishda «Blis - o‘yin» texnologiyasi, «Sinkveyn», «Kubiklar», 
«Bilaman. Bilib oldim. Bilishni xohlayman», “Ikki qismli kundalik», KBI (kuzatish, bahslashish,ishontirish) 
texnologiyasi kabi uslublardan foydalanib darslarni qiziqarnli qilib olib borish mumkin. 
“Bumerang” texnologiyasi. (3-sinf Matematika “Uzunlik birliklari” darsni mustahkamlash qismida); 
Bu texnologiya o‘quvchi-talabalarni dars jarayonida, darsdan tashqarida turli adabiyotlar, matnlar bilan ishlash, 
o‘rganilgan materialni yodida saqlab qolish, so‘zlab bera olish, fikrini erkin holda bayon eta olish hamda bir dars 
davomida barcha o‘quvchi-talabalarni baholay olishga qaratilgan. 
Maqsad: trening davomida tinglovchilarga tarqatilgan materiallarni ular tomonidan yakka va guruh holatida 
o‘zlashtirib olishlari hamda o‘zaro suhbat munozara orqali, turli savollar, tarqatma materiallar va undagi matnlar qay 
darajada o‘zlashtirilganini nazorat qilish. Trening davomida o‘quvchi-talabalar tomonidan baho ballarini egallashga 
imkoniyat yaratish. 
O‘tilganlarni mustaxkamlash va yangi mavzuga doir mashqlar bajarishda “Kim chaqqon” o‘yini o‘tkaziladi. 
Mazkur o‘yinda daraxtdagi meva maketlarining orqasiga yozilgan misollarni yechib, savatchalarga soladilar. Birinchi 
bo‘lib bajargan va to‘g‘ri javoblar ko‘p bo‘lgan o‘quvchiga “Rag‘bat” kartochkasi beriladi. Yangi mavzuni 
tushuntirishda Savol-javob, tushuntirish, yozma misollar bajarishdan iborat bo‘ladi. Yangi mavzuni mustahkamlashda 
“Uchta to‘g‘ri va bitta noto‘g‘ri” usulidan foydalaniladi. 
1-qadam: Har bir ishtirokchi bir varaq qog‘ozga o‘rnatilgan mavzu bo‘yicha uchta to‘g‘ri fikr va bitta noto‘g‘ri 
fikrni yozadi. 
2-qadam: Ishtirokchilar juftliklarga to‘planadigan varaqlar bilan almashtiradilar. 
3-qadam: Qaysi fikr noto‘g‘ri bo‘lgan ekanligini aniqlaydilar. 
Ushbu texnologiyadan foydalanish orqali yangi o‘rganilayotgan material haqida aniq tasavvur beriladi, ular 
o‘rganiladigan masalaning asosiy g‘oyasini anglab yetishlariga erishiladi.
Dastlabki umumlashtirish va yangi bilimlar ushbu umumlashtirishga olib kelgan o‘quvchilarning o‘zlashtirish 
yo‘llari, usullari hamda vositalari tizimga keltiriladi. 
Kadrlar tayyorlash milliy dasturi”da ta’lim tizimida ilg‘or pedagogik texnologiyalarni joriy qilish va 
o‘zlashtirish zarurligi ta’kidlanadi.Pedagogik texnologiya o‘quv jarayonini texnoloiyalashtirishni butunligicha 
aniqlovchi tizimli kategoriyadir. Ta’lim- tarbiya jarayonida o‘quvchilarning har tomonlama rivojlaniishi uchun qulay 
ijtimoiy psixologik va do‘stona muhitni yaratishning pedagogik shart-sharoitlari vujudga kelgandan so‘ng, mazkur 
muhitni yanada mustahkamlash maqsadida fan asoslarini o‘qitishda pedagogik texnologiyalardan foydalanish maqsadga 
muvofiq.