IV-guruh kationlari to`g`ri ko`rsatilgan qatorni ko`rsating.
Ag+, Hg22+, Pb2+, Hg2+, Cu2+, Cd2+
Al3+ kationiga guruh reagent ta’sir ettirilganda qanday cho’kma hosil bo’ladi.
Al(OH)3
Sul`fatni cho`ktiruvchi shaklini aniqlang.
BaSO4
Qaysi reaksiyada Zn+ kationini quruq usulda aniqlash reaksiyasi keltirilgan.
Zn(NO3)2 + Co(NO3)2 →CoZnO2 + 4NO2 + O2↑
Fe3+ kationini K4[Fe(CN)6] bilan aniqlashda qaysi kation halaqit beradi.
Zn2+
Bi3+ kationini aniqlashda qanday reagentlardan foydalanish mumkin
SnCl2, NaOH
Dag’al dispers sistemalardagi zarrachalar o’lchami quyidagi hollarning qaysi birida ko’rsatilganidek bo’ladi.
100 nm dan katta
Tortma analiz qilinadigan modda qattiq bo`lsa qanday ketma-ketlikda cho`kmaga tushuriladi.
avval modda namunasining muayyan miqdori tortib olinadi, eritiladi va so`ngra cho`kmaga tushiriladi
To`rtinchi guruh kationlaridan qaysi birining eritmasi rangli biladi.
Mis (II)
I-guruh kationlari uchun umumiy reagentni ko’rsating.
Bu guruh kationlari uchun umumiy reagent yo’q
Mishyak (V) kationi qanday reagent bilan shokolad rangli cho`kma hosil qiladi.
Kumush nitrat
Titrimetrik (hajmiy) tahlilda Cl- ionlarini aniqlashda tekshirilayotgan eritmani AgNO3 eritmasi bilan titrlanadi indikator sifatida qaysi tuz eritmasidan foydalaniladi.
Tomchi og`irligi sirt taranglik kuchini yengsa, u kapillyardan uzulib tushadi.
tomchi sirt tarangkik kuchini yengsa
K+ kationi alangani qanday rangga bo`yaydi.
Binafsha
Modda sirtining suv bilan ho`llanish darajasining kamayishi nima diyiladi.
Gidrofoblanish
Temir (III) gidroksidning o’lchamlari 100 nm dan katta bo’lgan zarrachalari suvda tarqalishidan hosil bo’lgan eritma qaysi dispers sistemaga kiradi. 1) Chin eritmalar 2) Kolloid eritmalar 3) Dag’al dispers sistemalar 4) Suspenziyalar 5) emulsiyalar
3 va 4
Ag+ kationlarini saqlovchi eritmaga ishqor ta’sir ettirilsa qanday analitik effekt kuzatiladi.
Kumush oksidning qo`ngir cho`kmasi
Oddiy analitik tarozilar nechchiga bo`linadi.
2
Tortma analizda qo`rg`oshin ionlari Pb2+ sulfat kislota yordamida PbSO4 shaklida cho`ktirilsa, cho`ktiruvchini ortiqcha miqdorda qo`shilishi qanday nateja beradi.
nordon tuz Pb(HSO4)2 hosil bo`lishiga va natijada cho`kmaning erishiga sabab bo‘ladi
Sirt qavatlarini ajratish chegarasida bo`ladigan barcha sirt hodisalar qanday ataladi.
Kapelyar hodisalar
Fe3+ kationini aniqlashda sariq qon tuzi ishlatilganda qanday modda hosil bo’ladi,
Berlin lazuri
Qaysi reaksiyada Na+ kationini aniqlash ko’rsatilgan
NaCl + KH2SbO4→ NaH2SbO4↓ + KCl
Tortma analizda moddani cho`ktirish uchun qanday reaksiyalardan foydalaniladi
Barcha javoblar t`o`g`ri
Kumush xlorid bilan ammiak eritmasi orasida boradigan reaksiyaning effekti qanday.
Cho`kmaning erishi, eritma rangsizlanishi
Erish issiqligi qanday qismlardan iborat.
Solvatlanish issiqligi va moddaning qattiq, suyuq va gazsimon holatdan eritma holatiga o`tish issiqligi
Sirt taranglik koeffitsiyenti yoki sirt taranglik deb nimaga aytiladi.
Sirtni 1sm2 kengaytirish uchun zarur bo`lgan ish
Kolloid eritmalar chin eritmalardan qanday xususiyati bilan farq qiladi.
nur tushirilganda yorug’ konus hosil qilishi bilan
Kumush va simob(I)ning xloridlarini bir-biridan qanday reagent yordamida farqlash mumkin
Ammiak eritmasi ta’sirida
S2- anionini kislota bilan aniqlaganimizda chiqayotgan gaz H2S ekanligini qanday aniqlaymiz.
Pb(CH3COO)2 eritmasi bilan ho’llangan filtr qog’oz yordamida
Cho’ktiruvchi reagentdan ortiqcha miqdorda qo’shish qanday nateja beradi.
Har doim ham aniqlanayotgan kationni to’liq cho’ktirmaydi
Ag+ kationini ishqor bilan aniqlash natijasida qanday modda cho`kmaga tushadi
Ag2O
IV-guruh kationlarini xloridlarini suvda eruvchanligiga ko`ra necha guruhchaga bo`linadi.
2 ta
Kolloid eritma beqarorligini yuzaga keltiruvchi omil.
elektrolit qo’shish
Qaysi moddalarning tuproqda miqdorining oshishi uning bufer ta`sirini oshiradi.
organik moddalarning
To`rtinchi guruh kationlari aralashmasini analiz qilish tartibi bo`yicha birinchi navbatda qaysi kation topiladi.
Simob (II) kationi
III-guruh kationlarini cho’ktirishda guruh reagenti ta’sir ettirilganda qaysi kationlar sulfid xolida cho’kmaga tushadi.
Fe2+, Fe3+, Ni2+, Co2+, Mn2+
NH4+ kationi quyidagi qaysi reagentlar orqali aniqlanadi
KOH, Nessler reaktivi
SiO32- anioniga xos reaksiyani ko’rsating
Na2SiO3 +BaCl2 → BaSiO3↓+ NaCl
Tortma analizda moddaning eruvchanligini oshiruvchi omillarni ko`rsating
Tortma analizda BaCl2 ∙ 2H2O kristallgidratdagi kristallizasion suvni miqdori qanday aniqlanadi.
haydash orqali
IV – guruh kationlarining sul`fidli III – guruh kationlarining sul`fidlaridan qaysi xossalari bilan farq qiladi.
HNO3 dan boshqa suyultirilgan kislotalarda erimasligi bilan
Аnаlitik tаrоzi moddalarni qancha aniqlikgacha o`lchaydi
0,0002
Oqsil suvda qanaqa kolloid eritma hosil qiladi
Liofil
II-guruh anionlari aralashmasini analiz qilish vaqtida HNO3 qo’shilgan AgNO3 eritmasi ta’sir ettirilganda sariq rangli cho’kmaning hosil bo’lsishi eritmada qanday ionlar borligidan dalolat beradi.
Br- va J-
Temir (III) gidroksidning suvdagi eritmasi qanday kolloid eritma hosil qiladi
Liofob
Bi3+ kationini SnCl2 va NaOH bilan aniqlashda qanday rangdagi cho`kma hosil bo`ladi
Bi qora
Tenar zangorisi qaysi kationni aniqlash natijasida hosil bo’ladi.
Al3+
Kolloid eritmalarni zararli qo’shimchalardan tozalash usuli qanday nomlanadi
Dializ
Pb2+ kationini qaysi reagent yordamida aniqlash mumkin.
KJ
Fe2+ kationini aniqlashga oid reaksiyani ko’rsating.
2FeSO4+4NaOH+H2O2→2Fe(OH)3↓+2Na2SO4
Bufer sestima yoki eritmalarga kislota qo`shilganda vodorod ionlarining konsentratsiyasi qanday o`zgaradi.
o`zgarmaydi yoki kam miqdorda o`zgaradi
Gess qonunini aniqlang.
Kimyoviy reaksiyalarning issiqlik effekti boshlang`ich va oxirgi moddalarning holatiga bog`liq bo`lib, boshlang`ich moddalarning oxirgi holatga qanaqa yo`l bilan kelganligiga bog`liq emas
Agar yog` tomchilarini solishtirma og`irligi yog`ning solishtirma og`irligiga baravar bo`lgan suyuqlikka solsak, yog` tomchilari qanday holatga o`tadi. (Plato tajribasi).
shar holatiga
Kolloid eritma beqarorligini yuzaga keltiruvchi omil
temperaturani o’zgarishi
Qaysi reaksiyada K+ kationini aniqlash ko’rsatilgan
KCl + NaHC4H4O6 → KHC4H4O6↓ + NaCl
Simob (II) kationini ochishda qanday reagentdan foydalanilganda sariq cho`kma hosil bo`ladi
Natriy gidroksid yoki kaliy gidroksid
Ekvivalent nuqta yakunida pH ni keskin o`zgarishi nima deyiladi.
titrlash sakramasi
Tuzlar suvda eriganda qanday jarayonda issiqliq yutuladi.
Sirt taranglik kuchini kamaytiruvchi moddalar qanday ataladi.
sirt aktiv moddalar
Qutublangan va geterogin adsorbentlarning sirti suvni yaxshi lekin benzolni yomon adsorbilasa qanday adsorbent deyiladi.
Gidrofil
Mikro tаrоzilаr moddalarni qancha aniqlikgacha o`lchaydi.
0,000001
Manfiy zaryadli kumush yodid kolloid eritmasi uchun qaysi elektrolit koagulyator vazifasini bajaradi.
Qo’rg’oshin nitrat
Berilgan temperaturada eritgan moddadan yana erishi mumkin bo’lgan eritma qanday nomlanadi. 1) konsentrlangan; 2) suyultirilgan; 3) to’yingan eritma; 4) to’yinmagan; 5) o’ta to’yingan
2,4
Faollangan ko`mirning adsorbilash xossasiga asoslanib, birinchi jahon urushi davrida protivogazni ixtiro qilgan olim.
Zelinskiy
Suyuqlik sirtida bo`ladigan adsorbilanish qanday turlarga bo`linadi.
Musbat va manfiy
IV – guruh kationlarining sul`fidi V – guruh kationlarining sul`fidlaridan qaysi xossalari bilan farq qiladi.
Na2S, K2S, (NH4)2S da erimasligi bilan.
SiO32- anioniga xos reaksiyani ko’rsating.
Na2SiO3 +BaCl2 → BaSiO3↓+ NaCl
Elektr zaryadi ta’siri ostida colloid eritma erituvchisini biror qutubga tomon siljishi.
elektroosmos
Sirt noaktiv moddalarni ko`rsating.
mineral kislotalar, ishqorlar va tuzlar
Tekshirilayotgan eritmaga oksidlovchilar qo’shish orqali qaysi qaytaruvchi ionlar borligini aniqlash mumkin.
SO32-, S2-, S2O32-, NO2-, J-
Toza moddalarning bir – biri bilan aralashganida ajralib chiqadigan yoki yutiladigan issiqliq miqdori qanday ataladi.
integral erish issiqligi
Titrlash bu
aniq titrlangan eritmani aniqlanishi kerak bo`lgan ikkinchi eritmasiga asta-sekin qo`shib, uning aniq ekvivalent miqdorini topishdir
Qattiq moddaning mayda zarrachalari suv molekulalari orasida bir meyorda taqsimlangan muallaq zarrachali suyuqliklar qanday nomlanadi.
suspenziyalar
Qaysi kation ammiak eritmasi bilan yashil cho`kma beradi, bu cho`kmaning mo`l ammiakda erishi natijasida eritma ko`k rangga kiradi.
Nikel kationi
Modda sirtining suv bilan ho`llanishining ortishi nima diyiladi.
Gidrofillanish
V-guruh kationlari qanday muhitda guruh reagenti ta`sirida cho`kmaga tushmaydi
Ishqoriy, neytral
Fe2+ kationini ishqor bilan aniqlashda vaqt o’tib qanday modda cho’kmasi hosil bo’ladi.
Fe(OH)3
Suspenziya sirtida foydali jismlarning qattiq zarrachalari ajralish jarayoni nima diyiladi.
Flotasiya
Fe3+ kationi qaysi reagent bilan to`q ko`k rangli «berlin zangorisi» nomli cho`kma beradi
K4[Fe(CN)6]
Elektr zaryadi ta’siri ostida colloid mitsellasini biror qutubga tamon siljishi.
elektroliz
Aktivlangan ko`mir qaysi gazni adsorbilamaydi.
CO
Agar eritma muhiti ishqoriy bo`lsa V-guruh kationlari o`zlarini qanday ko`rinishda nomoyon qiladi.
Anion ko`rinishida
Qalay (II) kationi qanday reagent bilan ko`kish binafsha rangli eritma hosil qiladi.
Kaliy xromat
Hajmiy tahlilni ionlarning o`zaro ta`siriga asoslangan usuliga qanday reaksiyalar kiradi.
neytrallash va cho`ktirish
Hajmiy tahlilni kompleks hosil bo`lishiga asoslangan usuliga qanday reaksiyalar kiradi.
elektrolitlar eritmasida kompleks birikmalar hosil bo`lish reaksiyalari
Fe2+ kationini aniqlashda quyudagi reagentlarning qaysi biridan foydalaniladi.
K3[Fe(CN)6]
Ca2+ kationi quyidagi qaysi reagent orqali aniqlash mumkin.
K4[Fe(CN)6]
Kimyo lаbоrаtоriyasidа qanday tаrоzilаrdan foydalaniladi.
Cho‘ktiriladigan modda juda oz eruvchan bo‘lishi va uning eruvchanlik ko‘paytmasi qancha bo`lishi kerak.
1•10-8 dan katta bo‘lmasligi kerak
Hg2+ kationini KJ bilan aniqlashda hosil bo`lgan zarg`aldoq cho`kma reagent ortiqcha qo`shilganda qanday o`zgarishga uchraydi va qanday modda hosil bo`ladi.
Cho`kma rangsiz holatga o`tadi, K2[HgJ4]
Fizikaviy tahlil usullаrini ko`rsating.
miqdоriy spеktrаl, lyuminеssеnt
Kumush nitratdan ortiqcha miqdorda olib kaliy yodid bilan aralshtirilganda qanaqa zaryadli (ishorali) kolloid mitsillasi hosil bo’ladi
Musbat
Ni2+ kationi qaysi reagent bilan aniqlanadi
NaOH
NO3- anionini Cu metali bilan kislotali muhitda aniqlanganda qanday rangdagi gaz ajralib chiqadi.
Dastlab NO keyin qo’ng’ir rangdagi NO2
Ba2+ kationi uchun shaxsiy reagentni aniqlang.
K2CrO4
Moddani tahlilga tayyorlashni necha xil yo`li bor.
2
Kolloid eritmalar orqali o’tayotgan yorug’lik nurini sochilishini o’rgangan olim.
Tindal
Quyidagi jarayonlarning qaysi biri adsorbsiyaga misol bo`ladi.
Turli gazlarni ko`mirda yutilishi
Bufer sestimalarning buferlik sig`imi qachon yuqori bo`ladi.
Bufer eritmadagi kislota va tuzning konsentratsiyasi yuqori bo`lsa
Nanotexnologiya usulida qonni qanday o’lchamdagi qo’shimchalardan tozalanadi.
10-9 metr
Qaysi reaksiyada “tenar zangorisi” hosil bo’ladi
Al2(SO4)3 +Co(NO3)2 →Co(AlO2)2 + 3SO2+2NO2+2O2
Agar modda geterogin sistemada (masalan, gaz bilan adsorbent orasida) bo`ladigan kimyoviy reaksiya tufayli yutilsa bunday jarayon qanday ataladi
Xemosorbsiya
III-guruhdagi qaysi kation “Trunbul ko’ki ”ni hosil qiladi
Fe2+
Ca2+ kationi alangani qanday rangga bo`yaydi.
Qizil-g`isht
Qaysi reagent Fe3+ kationi bilan qizil-qon rangli eritma hosil qiladi.
NH4SCN
Sulfid usuli bo’yicha kationlar necha guruhga bo’lib o’rganiladi.
II-guruh anionlari aralashmasini analiz qilish vaqtida HNO3 qo’shilgan AgNO3 eritmasi ta’sir ettirilganda cho’kma oq rangli bo’lib, NH4OH da erisa u holda eritmada qanday ion bo’ladi
Cl-
IV – guruhning kumush guruhchasiga qaysi kationlar kiradi.
Ag+, Hg22+, Pb2+
Qaysi javobda Ba2+ kationini aniqlashga doir reaksiya berilgan.
BaCl2 + K2CrO4 → BaCrO4↓+ 2KCl
Boshqa modda sirtiga yutilgan modda nima diyiladi.
Adsorbent yoki sorbent
Kationlarni sul`fid usuli bo’yicha guruhlarga bo’lishni qaysi olim taklif etgan.
Qanday titrlashda aniqlanuvchi modda titrant (titrlanuvchi eritma) bilan to`g`ridan to`g`ri birikadi
bevosita titrlash
O`simliklar va ba`zi foydali mikroorganizmlar uchun zararli bo`lgan tuproqdagi ortiqcha kislotani kamaytirish uchun erga qanday tuz solinadi.
CaCO3
Tekshirilayotgan eritmaga vodorod sul`fidli suv qo`shilganda qora cho`kma, kaliy yodid qo`shilganda esa qizil-olov rangli cho`kma hosil bo`lsa bu qanday kation buladi.
Simob (II) kationi
Fosfatli bufer eritma tarkibini ko`rsating
NaH2PO4 +Na2HPO4
Jarayonlarning issiqlik effektini o`lchashda qanday asboblardan foydalaniladi
termometr va kalorimetrdan
II-guruh anionlariga qanday modda qaysi muhitda ta’sir ettiriladi
HNO3 li muhitda AgNO3
Tuzlarning erish issiqligi deb nimaga aytiladi
1 mol modda erituvchining shunday miqdorida eritilganda ajralib chiqadigan issiqlik tushuniladiki, o`sha eritmaga qo`shimcha miqdor erituvchi qo`shilganda issiqlik ajralishi kuzatilmasligi kerak
Eritmadan aniqlanuvchi komponent cho`ktirilsa, unga ……..deyiladi.
cho`ktirilgan shakl
Titrimetrik (hajmiy) analizda ekvivalent aniqlash uchun qanday modda qo`llaniladi
indikatorlar
Suyuqlik yoki qattiq jism sirtida boshqa modda molekulalari, atomlari yoki ionlarining yig`ilishi qanday ataladi
Adsorbilanish
1 mol kristal modda emirilib bir atomli gassimon ionlar hosil qilganida yutiladigan energiya miqdori qanday ataladi
panjara energiyasi
Quyidagi moddalar eritmalaridagi zarrachalar diametri qaysi holda 1 nm dan kichik
shakar
Titrlash uchun qo`shilgan reaktiv miqdori aniqlanayotgan modda miqdoriga kimyoviy ekvivalent bo`lgan vaziyat qanday ataladi.
ekvivalent nuqta
Dag’al dispers sistemalardagi zarrachalarni maydalash usuli qanday nomlanadi.
Dispergatsiya
Tortma analizda bariy ionlari eritmadan qanday modda yordamida cho`ktiriladi
sulfat kislota bilan
V – guruh kationlarini ko`rsating.
As3+, As5+, Sb3+, Sb5+, Sn2+, Sn4+
Co2+ kationi qaysi reagent bilan ko`k rangli kompleks birikma hosil qiladi.
NH4SCN
Sirt taranglik kuchini oshiruvchi moddalar qanday ataladi
sirt noaktiv moddalar
V-guruh kationlarini umumiy guruh reagent bilan cho`ktirishda muhut qanday bo`lishi kerak.
Kislotali
Qutbsiz suyuqliklar bilan ho`llanadigan modda sirti qanday nomlanadi.
Gidrofob yoki liofil
Qaysi javobda Ca2+ kationini aniqlashga doir reaksiya berilgan
CaCl2 + 2NH4Cl + K4[Fe(CN)6] → Ca (NH4)2[Fe(CN)6]↓ + 4KCl
IV – guruh kationlarini guruh reagenti bilan aniqlashda muhut qanday bo`lishi kerak
Kislotali
Hajmiy tahlil usullari necha guruhga bo`linadi
3 guruhga
Na+ kationi alangani qanday rangga bo`yaydi
Sariq
Ushbu reaksiya natijasida qanday moddalar hosil bo’ladi: AlCl3 + (NH4)2S+H2O→
Al(OH)3, NH4Cl, H2S
As2S3 tuzi Na2S ta`sirida qanday birikmalar hosil qiladi
Tiotuzni
Rebinder asbobi necha qismdan iborat
8 qismdan
Agar tekshirilayotgan eritma kislotali bo’lsa, I-guruh anionlarini toppish uchun dastlab qanday modda qo’shiladi.
NH4OH
IV – guruhning mis guruhchasiga qaysi kationlar kiradi
Cu2+, Hg2+, Cd2+
Mustahkam kristall panjaraga ega va ionlari kuchsiz gidratlanuvchi modda suvda eriganda qanday jarayon kuzatiladi.
issiqlik yutiladi
V – guruh kationlarining sul`fidlari qaysi moddalarda eriydi
Na2S, K2S, (NH4)2S
Mg2+ kationi quyidagi qaysi reagentlar orqali aniqlanadi
KOH, C9 H6NOH
V guruh kationlarini saqlovchi eritmaga ekvivalent miqdorda ishqor ta’sir ettirilsa hosil bo`ladigan birikmalarning kimyoviy formulalarini ko`rsating
Ag2O, Hg2O, Pb(OH)2
III-guruh kationlari umumiy reagent qanday muhitda ta’sir etadi.
Ammiakli muhit
Titrimetrik analizda standart ishchi eritma sifatida AgNO3 eritmasidan foydalanilsa u qanday nomlanadi.
argentometriya
Hg22+ kationini ishqor bilan aniqlash natijasida qanday modda cho`kmaga tushadi
Hg2O
Fizik–kimyoviy tahlil usullаrini ko`rsating
Kоlоrimеtrik, nеfеlоmеtrik, хrоmаtоgrаfik
Qaysi moddalar anioni bo’yicha gidrolizga uchraydi
Na2CO3 , K2S , CH3COOK
Zn2+ kationini aniqlovchi reagentini belgilang
K4[Fe(CN)6]
Quyudagilarning qaysi manfiy adsorbilanishga misol bo`ladi
NaCl va boshqa eliktrolitlar
Sirt aktiv moddalarni ko`rsating
spirtlar, organik kislotalar
NH4+ kationini ishqor bilan aniqlashda reaksiyada qanday kuzatiladi.
NH3 gazi chiqadi
Eritmalardagi modda miqdorini eritmaning singdirish ko`rsatkichini o`lchab aniqlashga asoslangan analiz usulini aniqlang.
Refraktometrik
O`z kritik haroratidan past haroratdagi gaz sorbsiya vaqtida qattiq jism g`ovaklarida kondensatlanib suyuqlikka aylansa bu jarayon nima deyiladi
Kapilyar kondensatsiya
Issiqlik effektini o`lchashda ishlatiladigan termometrning aniqlik darajasi qancha bo`lishi kerak
0,02-0,01 atrofida
IV guruh kationlarini saqlovchi eritmaga ekvivalent miqdorda ishqor ta’sir ettirilsa hosil bo`ladigan birikmalarning kimyoviy formulalarini ko`rsating
Ag2O, Hg2O, Pb(OH)2
Kolloid zarrachalarning o`lchami qanday. 1) 1 nm dan kichik; 2) 1-50 nm; 3) 100 nm dan katta; 4) 50-100 nm
2,4
Nikel (II) kationi dimetilglioksim bilan qanday cho`kma hosil qiladi
Qizil cho`kma
As3+ kationini aniqlovchi reagentlar to`g`ri berilgan javobni aniqlang