Аёллар жинсий аъзоларининг ёшига боглик анатом-физиологик хусусиятлари



Download 0,66 Mb.
bet33/34
Sana02.07.2023
Hajmi0,66 Mb.
#953502
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   34
Bog'liq
Аёллар-жинсий аъзолари

МАЪРУЗА

МАВЗУ: ЧИЛЛА ДАВРИ СЕПТИК КАСАЛЛИКЛАРИ


Чилла даври аёл туккандан кейин бошлаб уртача 6-8 хафта давом этади. Тугрук нормал асоратсиз уган булс 8-9 кун, хозирги вактда эрта жавоб бериляпти 5-6 кун тугрукхонада, колгани эса уйда утади. Шунга кура тугрукдан кейинги отпуск 56 кун берилади. Агар тугрук асоратлар билан утса, бу хлда отпуск 70 кун булади. Хосиладорлик, тугрук давридаги узгаришглар чилла давридаги узгаришлар чилла даврида тикланиб аста-секин асли холига кайтади. Тугрук жарохатлари битиб, органларнинг уз аслига кайтиши инволюция деб аталади.
Чилла давридаги септик касалликлар тугрук даврида хосил булган жарохат юзалари оркали микроблар кириши ёки микробларни ривожданишга шароитлар натижасида келиб чикади. Чилла касалликларини септик сабаблари купрок учрайди, стафилоококклар ва стрептококклар, гохо ичак таёкчалари.
Микроблар одам органихмида /айникса терисида, очик шиллик пардаларда/ доимо мавжуд булади, лекин касаллик булмайди.
Тугрук натижасида организмни химоя кучи пасайиши натижасида хар хил жарохатлар, йулдош урнига инфекция тушиб септик касалликларга сабаб булади.
Чилла даври касалликлари организмнинг умумий касаллиги хисобланади. XIX аср урталарида бу касаллик натижасида куп аёллар тугрукдан кейин вафот этишган. Бу касалликни камайишида венгер олими И.Ф.Земмельвейснинг хизмати катта булди. У 1847 йилда биринчи булиб чилла даврида учрайдиган касалликлар юкумли булишини ва уларни олдини олиш учун акушеркалар кулини антисептик /хлорли сув/ суюклиги билан ювиш шартлигини айтади. Шу усулни куллаш натижасида веналик оналарни улими 10% дан 1,5% гача пасайгани аникланди. Шунинг учун хозирги вактда тугрукхоналрда септик касалликларнинг олдини олиш учун согликни саклаш вазирлигини буйруклари бор: №55, 691 кулланмаларига риоя килинади.
Микроблар аёл организмига икки томонлама утади:

  1. 1) ташкаридан /экзоген/

2) ичкаридан /эндоген/, яъни аёл организмида сурункали дардга чалинган органлар /тиш ковоклари, сурункали тонзиллит, кулок окмалари, ички органларни сурункали касалликлари/дан инфекция кон оркали утади.
Хозирги даврда С.В.Сазонова ва В.А.Бартельс /1973/ классификацияси кабул килинган, бу 4 боскичдан иборат:
I-боскич - бунда инфекцион процесс асосан тугрук йулларида булиб, тугрук жарохати билан чегараланган булади; бунга чилла даврида бачадон шиллик каватининг яллигланиши /эндометрит/, чот, кин ва бачадон буйининг чилла яралари киради;
II-боскич - бачадон мушакларининг ялигланиши /метрит/, бачадон ва бачадон жойлашган тукиманинг яллигланиши /параметрит/, тухумдон ва бачадон найларининг яллигланиши /сальпингофорит/, ички органлар юзасини беркитадиган сероз кават чанок кисмининг яллигланиши /пельвиоперитонит/, бачадон вена томирлари деворларининг яллигланиши /метротромбофлебит/, чанок томирларининг яллигланиши, болдир вена кон томирларининг яллигланиши /болдир вена кон томири тромбофлебити/;
III-боскич – корин сероз пардасининг умумий яллигланиши /умумий перитонит/, септик микробларнинг бирданига куп улиши натижасида эндотоксин ажралиб септик шок бзага келиши, кундан-кунга ривожланиб борадиган тромбофлебит;
IV – боскич – метастазсиз сепсис /конда хаддан ташкари куп бактерия булиши /метастазли сепсис/ органларда бир ёки бир неча йирингли яллигланиш булиш / кабилар киради.
Чилла яраси ораликда, кин дазлизида, кин девори, бачадон буйнида жарохатлар булиб яхши битмай йирингласа, яллигланса юзага келади. Ташхис куйиш осон. Аёллар 2-3 куни сийдик текканда ораликни ачишишига, огрикка, субфебрил / 37-37,5/ харорат кутарилганига шикоят килишади. Ораликни курганда ёки кузгуда кин деворлари, бачадон буйинини курганда кизариб, шишиб, огриб, фаолияти бузилиб, харорат кутарилган, яллигланган яра юзаси купинча йиринг билан копланган булади. Бундай узгариш аникланганда дархол шахсий гигиена коидаларига тула риоя килиб, чилла ярасини дезинфекцияловчи фурациллиннинг 1:5000 нисбатдаги эритмаси, 3%ли водород пироксиди эритмаси билан ювиб йирингдан тазаловчи тоза тампонни 10%ли ош тузи эритмасига намлаб куйилади ва бир суткада 2-3 марта алмаштириб турилади. Кейин Вишневский мази ёки 5-10%ли симтомицин эмульсияси билан тампон куийлади.
Агар жарохатланнган жой тикилган булиб, ипларда йиринг булса, бу ипларни дархол сукиб ташлаш керак. Бунда йирингни ташкарига чикиши осонлашиб, яра тез битади.
ЭНДОМЕТРИТ – бачадон шиллик каватини яллигланиги, купинча мускул кавати билан бирга яллигланиш булиб, буни метроэндометрит деб аталади.
Метриозидометритнинг белгилари: бачадон кискариши секинлашади, ёмн кискаради, корин пасти огрийди, дармон курийди, киндан бироз корамтир рангли, баъзан куланса хид ажралади. Тана харорати 38-39га чикади, томир уриши тезлашади, сел /выделения, лохин/ кам чикади ёки бутунлай чикмайди – лохиометра. Конда ок кон таначалари купайиб кетади.
Эндометрит касаллиги куп туккан аёлларда, хомила операция йули билан олинган такдирда, йулдош булакчаси колса купрок юзага келади.
Даволаш сабабларга кура булади. Яллигланиш бачадонда енгилрок булса, кориннинг пастки кисмига бачадон устига муз халта куйилади. Яллигланишга карши антибиотиклар эритмаси юборилади, хар 4 соатда ярим синтетие пенициллинлардан кулланилади. Томир оркали ош тузи эритмаси, хар хил туз эритмалари, организмдан захарли моддаларни хайдайдиган /гемодез, 200-400 мл физиологик эритма, 400 мл 5% ли глюуоза эритмаси/ юборилади. Бачадон ичига дезинфекция киладиган эритмалар юборилади. Баъзан кискартирадиган, огрик колдирадиган дорилар берилади.
Агар йулдош булаги колиши сабаб булса, бу килинган давога яна йулдошни колдигини олиб ташлаш операцияси кулланилади. Хамма килинган давони фойдаси булмаса ва аёлнинг ахволи огирлашса, бунда операция йули билан даволаниб бачадонни олиб ташлашга тугри келади.
Бунда кориннинг пастки кисмида огрик безовта килади, тана харорати 38-40 га кутарилади, бемор титрайди. Айрим вактларда аёлнинг кунгли айниб, кайт килади, корин дам булади. Корин оркали босиб курганда корин пастида кучли огрик борлиги аникланади. Кин оркали кул билан текшириб курилганда бачадон ортиклари атрофида кучли огрик борлиги хамда уларнинг катталашганлигини аниклаш мумкин.
Купинча яллигланиш икки томонлама булиб, айрим вактларда бачадон найининг варонкасимон учи беркилиб, най бушлигида йиринг тупланади, буни пиосальпинкс, зардоб йигилса – гидраспопинск деб аталади. Агар бунга чанок бушлиги корин пардаси яллигланса пельвоперитонит, чанок тукимасига утса-пельвиоцеллюлит деб аталади. Касалликнинг уткир даври 1-4 хафта давом этиб, уз вактида даволанмаса, секин-аста сурункали турга утиб кетиши мумкин.
Даволаш. Аввало беморга тинчлик бериш лозим. Корин пастига муз халтаси куйилади. Антибиотик ва сульфаниламид препаратларини юбориш даволашнинг асосий тадбирларидан хисобланади. Бирок, канча дори ва уни качон юбориш беморнинг ахволига караб буюрилади. Огрик колдирувчи дорилар /анальгин 0,5г ёки амидопирин 0,5г бир кунда 2-3 махал ичилади ёки промедрол, димедрол мушак орасига/ берилади. Дезинфекцияловчи эритма билан кин ювилади. Томирга гемодез, физиологик эритма, 5% глюкоза эритмаси организмдан захарли моддаларни хайдаш учун юборилади. Агар органлар орасида, айникса, кин орка гумбази оркасига йиринг йигилса, уни пункция килиш /игна билан тешиш/ усули билан чикарилади. Пункцияни албатта врач килади. Олинган суюклик бактериологик текширишга юборилади. Пункция килинган жойга шу игна оркали пенициллин ёки бошка атибиотик дорилардан 1,0г 10 мл 0,25-0,5% ли новокаин билан юборилади.
Ахволи тузала бошлаганда физиотерапевтик усул билан даволаш кушилади.
Бачадон найларининг йирингли ялигланиши купинча сурункали касаллик даврига утиб, иккиламчи боласизликка сабаб булиши мумкин. Агар найдаги йиринг ёрилиб кетса, корин пардасини умумий яллигланишига олиб келади. Унда жаррохлик йули билан ёрдам берилади.
БАЧАДОН АТРОФИ ТУКИМАЛАРИНИНГ ЯЛЛИГЛАНИШИ – параметрит. Бу касаллик бачадон атрофидаги тукималарга кон ёки лимфа оркали ёки кин, бачадон хамда бачадон ортиклари оркали микроблар утиши туфайли юзага келади. Параметрит чилла дарининг 10-12 куни аёлнинг тана харорати 39-40 даражага кутарилиши, титраш, титраш, кунгил айниши, томир уриши билан бошланади. Асосан бу касаллик эндометрит билан бошланади. Кин оркали курганда бачадоннинг орка ёки ён деворлари олдида каттик шиш хосил булиб огрик сезилади. Агар йиринглаган булса, юмшокрок булиб чанокнинг ён деворларигача етади. Параметрит турлича утади. Одатда истима секин0-аста пасаяди ва инфильтрат сурилиб кетади. Агар инфильтрат йиринглаб кетса, истима тушмайди, аёл калтирайди, умумий ахволи ёмонлашади. Абсцесс очилмай узича ёрилса, огир корин пардасининг умумий яллигланиши – перитонит булади.
Даволаш. Уткир яллигланиш даврида корин пастига муз куйилади, огрик колдирувчи дорилар берилади. Антибиотиклар ва сульфаниламидлар буюрилади. Умумий дорилар каторига албатта витаминлар,хароратни туширувчи, организм умумий кучини оширувчи дори-дармонлар бериш максадга мувофик. 100-150 мл кон куйиш яхши натижа беради. Агар йирингли инфильтрат булса, киннинг орка гумбази оркали пункция килиб, йирингни чикариб ташлаш керак, урнига антиобтик юборилади. Уткир яллигланиш процесси тугагандан физиотерапия усуллари кулланилади.
ВЕНА КОН ТОМИРЛАРИНИНГ ЯЛЛИГЛАНИШИ – тромболебит. Тромбофлевит чилла даврида учрайдиган огир септик касалликлардан хисобланиб, жойига кура икки хил утиши мумкин:
1)оёкдаги юза вена кон томирларининг яллигланиши;
2)чукур жойлашган вена кон томирларининг яллигланиши.
Хар иккала тури хам йирингли ёки йирингсиз утиши мумкин. Буларга бачадон вена кон томирларининг яллигланиши /метротромболебит/, чанок вена кон томирларининг яллигланиши, болдир вена кон томирларининг яллигланиши киради.
Чилла даврида учрайдиган бу касалликда аёлнинг умумий ахволи дарднинг кечишига караб: енгилрок кечганда аёлнинг ахволи унчалик узгармайди, тана харорати бироз кутарилади 37-38,5гача, томир уриши тезлашади. Кондаги лейкоцитлар сони бироз купайиб, эритроцитларнинг кондаги чукиш даражаси /СОЭ/ тезлашади. Касаллик огиррок кечганда юкорида курсатиб утган белгилар кучлирок булади.
Юза жойлашган вена кон томирлари яллигангнда томирларда огрик зураяди, томир йугонлашиб, тери кизаради, оёк шишади. Кин оркали текширилганда.бачадоннинг туккандан кейинги кискариши /инволюция/ оркада колганлигини куриш мумкин. Тромбофлебит бачадон яхши кискармай, огрик булади. Тромбофлебитнинг асосий клиник белгилари унинг жойлашишига богликдир. Яллиглаиш белгиларидан ташкари, коннинг ивиш ва омилларини лабораторияда текшриш йули билан текширилади.
Бундан ташкари томирга йодли контраст моддаси юборилиб /флегбография/ ультратовуш билан анипклаш кулланилади.
Оёк тромбофлебит куйидагича асоратларга олиб келиши мумкин:

  1. 1) тромбофлебит йирингли формага утиб, микроабсцесслар хосил килади;

  2. 2) тромб узилиб, купинча упка артерияларига бориб, кон айланиши бирдан бузилиши мумкин /упка артерияси эмболияси/ ёки томирлардаги узгариш битмайдиган яра хосил килиши мумкин.

Даволаш 2 хил: консерватив ва оператив йул билан даволнади. Оператив йул билан даволаш асосан йирик вена кон томирларида катта трмблан хосил булиб, кон бирдан юрман колганда кулланилади.
Консерватив йул билан даволашда асосан оёкнинг кон айланишини яхшилаш учун уни эластик бинт билан айлнасига урашга ва 5-6 кундан кейин актив юргизишга ахамият бериш керак, чунки узок харакатланмаса кон айланиш бузилиб, тромбознинг таркалишига сабб булиши мумкин. Пархез килиш керак-ёгли ва шур нарсаларни истеъмол килиш кеарк эмас.
Антибиотиклар умумий схемада куланилади, купрок бутадион, реопирин каби дорилар ишлатилади. Бу дорилар огрик колдирувчи, яллигланишга ва сенсибилизацияга карши таъсир килади. Томирлар спазмини апасайтириш учун баралгин, но-шпа, папаверин бериш максадга мувофикдир. Врач назорати остида конни суюлтирадиган /антикоагулянтлар/ бериш лозим. 5 минг биргаликда орасига гепарин 3-4 кун давомида, кейинчалик эса I таблеткадан I –2 кун полонтал ёки эскузан \ ёки фенилин/ бериш мумкин. Альбумин, плазма, кон анемияга карши хар 2-3 кунда берилади. Организмдаги интоксикацияни камайтириш учун гемодез, реополиглюкин, 5% ли глюкоза эритмасини томирга томчилаб берилади.
Кичик чанок ичидаги корин пардасининг яллигланиши –пальвиоперитонит: чилла даврининг 3-4 куни коринда огрик пайдо булиб, айникса пастки кисми каттик огрийди. Аёл калтирайди, истимаси 39-40 гача кутарилиб, кунгли айниб, кусади, корин мушаклари таранглашади. Блюмберг-Шёткин белгиси юузага келади, коринда кабзият кузатилади, томир уриши тезлашади. Беморнинг умумий ахволи ёмонлашиб, уйкуси бузилади, тили курук булиб, караш бошлайди. Диккат билан курилса касални каниклаш кийин эмас. Кин оркали курилганда бачадон буйинин харакати яхши аникланмайди. Киннинг орка гумбазида пункция килиб, субклик олиш ва уни текшириш касалликни аниклашга ёрдам беради.
Бемор алохида палатага ёткизилади, корин пастига музли халта куйилади. Кроватнинг бир томонни кутариш зарур. Яллигланишга карши даво килинади: антибиотиклар 2 хил, сульфаниламид дорилар хар 4 соатда берилади. Организмдан захарли моддаларни хайдаш учун 5% глюкоза эритмаси 500-1000 мл, гемодез, полиглюкин, реополиглюкин, турли эритмаларни томирга томчилаб юборамиз.
Кабзиятни бартараф этиш учун ва ичак фаолиятини яхшилаш учун тозаловчи клизма килинади. Тугри ичакка газ чикиб кетиши учун резина турбка киргизиб куйилади. Ичак харакатини яхшиловчи дорилар берилади: калимин, прозерин ва бошкалар. Агар кичик чанок сохасини пардаси яллигланиб йирингланган булса, тупланган йирингни олиш учун орка гумбаздан пункция килиб шприц билан тортиб олиш ва йиринг урнига 5% новокаин эритмаси билан антибиотик бэритмаси юбориш керак. Агар яллигланишни уткир даври пасайса, физиотерапевтик усулни куллаш мумкин.
Агар яллигланиш корин деворига утса, унда умумий корин пардасининг яллигланиши – перитонит. Бу чилла даврининг 7-8 кунлари бошланиб, бир хил вактда эрта 3-4 кунлари хам бошланиши мумкин, конга микроб утиб септицемия деб аталади. Тана харорати 39-40, томир уриши тезлашади /120-140/. Кон таркиби узгаради: эозинофиллар, лейкоцитлар сони купайиб, лимфоцитлар ва моноцитлар сони камайиб кетади, СОЭ тезлашади. Беморнинг тили курукшайди, доимо кунгли айниб, кайт килади. Корин панжалар билан уриб курилганда /перкуссия/ корин бушлигида суюклик борлиги аникланади. Киннинг орка гумбази йиринг бактериологик текширишга юборилади. Акушерлик перитонити хирургик перитонитдан фарк килади. Хазирги вактда купинча атипик кечади. Корин девори мушаклари таранглашмаслиги мумкин, харорат кутарилмаслиги ёки субфебрил булиши, тили куримаслиги, ичак фаолияти даволанганда яхши даволанмаса __________ булиши мумкин. Лекин харорат нормал булса хам, томир уриши тезлашиши, конда лейкоцитларни купайиши, СОЭни тезлашишига эътибор берилади.
Перитонит клиникаси келиб чикиш сабабига кура хар хил булади:

  1. 1) корин пардаси микробнинг бачадондан лимфа йуллари ёки бачадон найлари буйлаб таркалиши туфайли яллигланган булса, бу хакикий чтлла давридаги перитонит хисобланади.

  2. 2) тугрук кесар усулида кесиш билан операция килинган булса, бачадон чокларининг йиринглаши микроб корин бушлигига тушган булса перитонитга сабаб булади.

  3. 3) бошка сабабларга кура ёки жарохатлаш, ичак касалликлари ва х.з.

Перитонит клиникаси 3 боскич кузатилади:
1) биринчи боскичда бемор организмида уз-узини микробдан химоя килиш кобилияти кучайган пайт булиб, корин пардасидаги капиллярлар кенгаяди ва парда кизаради /гиперемия/, кейинчалик корин бушлигида лейкоцитга бой бироз суюклик тупланади /асцит/. Агар шу даврида аникланиб даволанса, енгил кечади ва консерватив олиб бориш мумкин.
Агар бемор организми заифлашган булса микроблар купайиб, узидан токсин-захар чикаради ва организмни захарланишга сабаб булади, бу перитонитнинг иккинчи боскичи /токсическая фаза/. Касалликнин7г бу боскичида огрик бироз пасаяди, ичаклар фаолияти борган сари ёмонлашади, корин шишади, ел чикмайди. Захарланиш натижасида куп органларнинг фаолияти бузилади. Модда алмашинуви бузилади.
Учинчи бочкич тез кечса, бемор хатто нобуд булиши мумкин, уртача кечса, корин бушлигида йирингли бушликлар /абсцесс/ ичаклар орасида, Дуглас бушлигида, жигар остида ва бошка жойларда хосил булади.
Хозирги вактда перитонитнинг узига хос клиник белгилар билан кечиши кам урамокда, купинча атипик формада учрамокда. Бунга сабаб – биринчидан, чилла даврида аёл организмининг узига хос анатомик – физиологик хусусияти булса, иккинчи томондан аёл антибиотикларни керак-керакмас кабул килган ёки даволаш даврида етукли микдорда антибиотикларни бошланиши билан бермаслик. Чилла давридаги перитонитнинг илк белгиларига коринда кабзият булиши, огиз куруклашиши, кунгил айниб кайт килиш, нафас олишнинг тезлашиши кабилар тааллуклидир. Касаллик бошлаганда ичаклар фаолияти сусайган булса, кейинчалик бутунлай тухтайди, ел чикмайди, беморнинг ичи хам келмайди. Корин бушлигига сув йигилади. Конда чукур биохимик узгаришлар кузатилади, оксил моддаси камайиб кетади.
Агар кесар усулида кесиш операциясидан кейин перитонит бошланса, бунда перитонит белгилари операциядан 2-3нчи куниёк аниклагниб 1-боскичи консерватив даволанади. Бунда камида 2-3 хил антибиотиклар, сульфаниламид препаратлар, керакли микдорда суюклик, хар хил оксил моддалар, кон плазмаси, витаминлар, антигистамин препаратлар бериш, коннинг ишкорий хусусиятига таъсир килувчи дори-дармонлар, томирлар кон айланиши ва ичаклар фаолиятини яхшиловчи хамда бачадонни кискартируввчи дорилардан фойдаланилади.
Агар консерватив даволаш усули фойда бермаса, жаррохлик йули билан ёрдам берилади – бунда бачадон найлари билан, бачадон буйни билан кушиб олиб ташланади. Кейин корин ён деворига дренаж найчалар куйилади, хам Дуглас кенглигидан кинга орка гумбаз оркали кесиб дренаж куйилади /кольпотомия- /. Агар бачадон буйни колса, кейин кучли антибиотиклар билан даволаш цепорин 4 гн дан 10г гача томиргав (а/в), мускул орасига (в/м); гентамицин 160-320 мг мушаку орасига суткада, яримсинтетик антибиотиклар билан кулланилади /ампициллин 2-4-6 г суткада/. Купинча бачадон чокларининг йиринглашиши сабаб булади. Бунда умумий ахволида узгариш: 38-39 ёки субфебрил /атипик холатда/ булиши мумкин. Томир уриши тезлашиб 110-120 мартага, корин бироз шишади, тозалаш клизмасидан кейин бушаб, кейин яна шишади. Бачадонни бармоклар билан босиб курилганда айникса чокларда ва ён томнларда кучсиз огрик сезилади. Даволаш муолажаларига карамай беморнинг ахволи аста-секин ёмонлашади. Организмнинг захарланиши кучаяди. Конда лейкоцитлар купаяди, СОЭ кутарилади.
Атипик кечганда купинча корин юмшок булиши мумкин, ичак фаолияти даволаса яхшиланиб, кейин сал утганда яна сусаяди. Базан харакати нормал булганда, томир тез уради. Тили нам булади ёки сал курикшайди. Чоклар яхши битмаса намланади. Лейкоцитлар конда куп ва СОЭ кутарилади.
Даволаш: перитонитни даволаш консерватив ва оператив /жаррохлик/ йуллари билан амалга оширилади.
Оксацилин 4 г, метициллин 4 г гача.
3) суюкликлар: Рингер-Локк суюклиги, реополиглюкин 400 мл, полидез 400 мл томирга томчилаб юборилади.
4) плазма 200-300 мл, альбумин 5-10-20% 300 мл гача, казеин 1 литргача аминопептид 500 мл суткада.
5) 4,5% бикарбонат натрий эритмаси 200-250 мл томирга томчилаб
6) витаминлар В1, В6, аскорбин кислотаси 5%-5,0.
7) ичак фаолиятини яхшиловчи: ошкозонни бвиб тозалаш, прозерин 0,5-1 мл 2 ёки 3 марта мушак орасига суткада, шурланган эритма ош тузи 10% ичакка клизма тозалаш клизмасидан кейин.
8) юрак фаолиятини яхшиловчи дорилар: коргликон 0,06% 0,5-1 мл томирга 40% - 20мл глюкоза эритмаси билан юборилади, кокарбоксилаза 50-100 мг, АТФ 1 мл.
9) томир ичида кон куюлиб колмаслиги учун гепарин 5000-10000 биргаликда томирга томчилаб, пелентан 1 таб. 3 марта суткада,эскузан 25 томчи 3 марта. Албатта бу дориларни олаётган махалда конни суюлиш ва куюлиш даражасини текшириб турилади.
10) Димедрол 1%-2 мл, супрастин 2 мл, пипольфен 2,5%-2 мл антигистамин дорилар берилади.
11) Кон босими пастлаб кетса операция вактида буйрак усти бези гормонлари: кортизон, гидрокортизон, преднизалон.
12) Фермент, оксил, керакли моддаларни таркибида саклайдиган суюкликлар – трасилол, контрикал /1000 биргаликда томирга томчилаб, 2000 бирликда сутка ичида/.
13) Организмни химоя кучини ошириш учун: Гамма-глобулин 2-4 мл мушак орасига, стафилокка карши гамма-глобулин 1-1,5 мл (в/м), стафилокка карши плазма 150-200 мл томирга томчилаб.
Сутка давомида 2,5-3 литр суюклик томирга томчилаб юборилади. Албатта бу холда буйракни фаолияти сутка давомида кузатилади /суточный диурез/.
Чилла даври инфекцион касаллигининг 4-боскичида юкумли процесс организмга таркалиб, сепсисни келтириб чикаради. Сепсис 2 хил булади: метастазли ва метастазсиз формаларда.
Метастазсиз сепсис – бактериялар, инфекция конга утади. Организмнинг умумий таъсирланиши билан характерланиб: харорат 39-40 кутарилади, бемор совкотиши, калтираши, томирнинг нотекккис ва тез-тез уриши билан бошланади, бош огриш, уйкучан лохас, тили курийди, кабзият булади. 1,5-2 хафта давом этиб, хар томонлама даволанса бемор тузалиб кетади. Агар касаллик хаддан ташкари шиддатли утса, бемор нобул булиши мумкин.
Метастазли сепсис бу асорат булиб, йирингли учоклар хосил булади: упкада, йирингли тромбофлебит, септик эндокардит, жигарда, буйракда, бош мияда, мастит – сут безининг яллигланиши кузатилади. Албатта каерда йирингли учок булишига караб белгилар кучаяди. Дард бир неча ойга чузилади.
Чилла даври касалликларининг олдини олиш чоралари:
1) тозаликка риоя килиш /№55, 691 карорлар/;
2) аёл организмидаги сурункали касалликларни уз вактида даволаш;
3) аёл организмини согломлаштириш, яъни ички касалликларни даволаш, /камконлик, юрак, жигар, буйрак хасталиклари ва х.з/.

  1. 4) тугрук йулларида I-II даража тозаликка эришиш;

  2. 5) хомиладор аёл ва хомилани профилактик тугиш ва чилла дарвига тайёрлаш;

  3. 6) тугрукни жарохатсиз утказиш;

  4. 7) асептика ва антисептика коидаларига риоя килиш;

  5. 8) аёллар орасимда умумий ва жинсий гигиена коидаларини саклаш буйича маслахатлар бериш.


Download 0,66 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   26   27   28   29   30   31   32   33   34




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish